Vísir - 06.09.1969, Qupperneq 6

6
V í SIR . Laugardagur 6. septrmber 1969.
Saga flugsms er stutt' árum, þó að margt hafi gerzt. A þetta
vorum þið rækilega minnt, þegar Frank Freðriksen, fyrsti
maðurinn af íslenzkum ættum, sem hér hóf flugvél á loft,
heimsótti okkur enn hress og ern á 50 ára afmælisdeg. flugs-
ins.
Fimmtíu ára
r
Flugmaður af 'islenzkum ættum .... "
TVTú er ininnzt fimmtíu ára af-
mælis -.ugs á íslandi. Rifj-
uö er upp saga flugsins hér á
landi af því tilefni bæði í
ræðu og riti, efnt hefur verið
J tjl merkilegrar sýningar á flug-
vélum og flugvélalíkönum úti
á Reykjavíkurflugvelli, ýmislegt
fleira var og ráðgert til hátíðar
brigða, en veðurguðimir hafa
verið okkur andsnúnir að undan
förnu, og það hefur bitnað jafnt
á þessu afmæli og öðrum veöur-
bundnum framkvæmdum og
ekki oröið neitt úr, eða minna en
til stóö. Það er engu líkara en
máttarvöldin hafa viljað minna
alla aðstandendur á það, að
þrátt fyrir alla tækniþróunina
geti þí. enn sagt „hingað og
ekki lengr' — í bili." Jafnvel
fræknasta og djarfasta listflug-
sveit á Vesturiöndum hætti við
sýningarför sína hingað, og
kvaðst e'. ':i treysta sér til átaka
við íslenzka sumarveðráttu.
Það hittist dálítið skemmti-
lega á að hálfrar aldar afmælis
flugs á íslandi skúli minnzt það
ár, sem fyrstu mennimir stíga
fseti sínum á aðra plánetu.
Óþarft er að rifja upp aðdáun
manna um allan heim, og þá að
sjálfsögðu einnig hér á landi, á
því mikla tæknilega afreki.
Ekki er ég þó viss um, aö þeim
af okkur, sem sátu við sjón
varpstæki sín og fylgdust meö
kvikmy ’inni af tunglgöngu tví
menninganna, hafi fundizt meira
til koma, eða afrek þeirra með
meiri ólíkindum en þeim bæjar
búum fannst um það, er þeir
sáu flugvé! hefja sig hér frá
jörðu í fyrsta skipti. Og þótt
þc kunni að láta undarlega i
eyrum, pá er hinni tæknilegu
þróun svo fyrir að þakka, að
vafalítið hefur allt öryggi þeirra
þremenninganna í tunglferðinni
verið mun meira, reiknað sam-
kvæmt stærðfræðilegum líkum,
en öryggi flugmanns og farþega
í fyrstu flugferðunum, sem fam
ar voru hér á landi. Svo ótrú-
l.ja stó.stíg hefur öll sú tækni
sc' ve 'ið þessa hálfu öld.
Við þurfum þó ekki að fara
út fyrir hin eiginlegu takmörk
flugtækninnar yfir á svið geim
siglingatækninnar, sem jaðrar
þar við til þess að samanburður
in verði með ólíkindum. Þá
nægir að bera saman líkanið af
fyrstu flugvélinni, sem hér var
í notkun og þær flugvélar, sem
íslendingar eiga nú I förum. Ein
ungis sá þáttur þróunarinnar, sá
þáttur, sem að okkur sjálfum
snýr og þjóðin hefur átt hlut-
deild í, er merkilegri en flestir
gera sér grein fyrir í fljótu
bragöi. Og þó er ef til vill merki
legust sú þróun, sem ekki verð-
ur táknuð eða sýnd með líkön-
um eða r'.uritum — þróun hug-
arfarsins og afstöðu okkar
sjálfra gagnvart þessari tækni.
Dr. Alexander Jóhannesson einn
af frumhe um flugsin* á Is-
landi sagði eitt sinn viö mig orð
sem mér hafa alltaf fundizt tákn
flug á íslandi
til að ganga frá þeim „forna
fjanda“ alls framtaks með þjóð-
inni, að fæstir geta gert sér
grein fyrir því nú hvers vegna
þaö var svo mikilvægt fyrir
frumherjana að fá hingað „flug-
mann af tsle;;zku bergi brctinn"
í árdaga flugaldar hér á landi.
Og það er vafasamt hvort nokk-
ur skilur nú til fulls, hvílíka
hug "••farsbyltingu það hafði að
boða með þjóðinni, þep^r flug-
vélin tók sig á loft fyrir fimmtíu
árum og sveif yfir bænum með
Vestur-Islendinginn, Frank Frið
riksson, við stjórnvölinn.
ræn einmitt fyrir þá þróun.
Hann sagöi eitthvað á þá leið,
að það hefðu verið peim, þess-
um „flugtrúuðu", ákaflega mik
ilvægt að geta fengið hingað
vestur-íslenzkan flugmann —
einungis til þess að sýna og
sanna að maöur af íslenzku
b.rgi brotinn væri þeim vanda
vaxinn að stjóma flugvél. Þessi
orð hans rifjuðust upp fyrir
mér, þegar ég heyröi útvarpsvið
tal við einmitt þann flugmann,
Vestur-Islendinginn, Frank Frið
riksson, þar sem hann kvað á-
herzlu hafa veriö lagða á það
að fá hingað flugmann af ís-
lenzkum ættum, en sagðist ekki
vita beinlínis hvers vegna. Dr.
Alexander og félagar hans vissu
það, eða að minnsta kosti Alex-
ander, „fljúgandi prófessorinn",
eins og hann var á stundum kall
aður f glensi. Hann mundi þá
tíð, þegar það þótti ganga goð-
gá næst að halda því fram, að
íslenzkur maður gæti stýrt og
stjómað gufuskipi — hann yrði
að minnsta kosti að vera dansk-
ur f föðurættina! Við getum bros
að að þess háttar nú en boðber-
um nýrra tfma og nýrrar verk-
legrar og tæknilegrar þróunar
hér á landi fyrir fimmtíu árum
var þessi vantrúardraugur álíka
veruleiki og skortur á fé til allra
hluta ~em þá dreymdi um að
koma f framkvæmd, af stórhug
sínum og framsýni. Ef til vill
óllu hættulegri dragbftur á allt
slíkt heldur en fátæktin.
En — hafi nokkrum tekizt að
veða niður þann draug svo um
munar, þá eru það einmitt þeir,
sem hafa haft forgöngu í flug-
málum hér á landi þessi fimm-
tíu ár hvort heldur sem þeir
■'afa sjálfir setið við stjðrnvöl
um borð í flugvélunum, eða
við skrifborðið. Svo ræki-
lega hafa þeir boriö gæfu
Seljum oruna- og annað fyllingarefni á mjög hagstæðu veröi
Gerum tilboð jarðvegsskiptingai og alla flutninga.
ÞUNGAFLUTNDMGAR h/f . Sími 34635 . Pósthólf 741
skorar einu
sinni enn
ÞRJÚ OG
NÚLL
SVERRIR
FRAIVÍ er margfalcTUr meistari
gerð olíusfunnar.
Sótmyndun, úrgangsefni og
óhreinindi geta unnið á góðum
samleik. Þannig hefur mörg
vélin látið f minni pokann.
En FRAM hefur unnið með leift-
ursókn og þéttri vörn.
FRAM olíusían er stöðugt á verð
gegn mótherjum vélarinnar.
FRAM á leikinn.
ÞÓRODDSSON & CO.
TRVGGVAGÖTU 10 R'/lK SlMI 23290
NYJUNG
ÞJÓNUSTA
Sé hrlngt fyrir kl. 16,
sœkjum við gegn vœgu
gjaldi, smáauglýsingar
á tímanum 16—18.
StaðgreiSsla. vÍSIR

AFGREIÐSLA
ADALSTRÆTI 8
SÍMI T-I640
EíaiataiaialaiaialaSalalsíHlaíaiBiaSaEaÍa
_
STÁLHÚSGÖGN
húSuð með hinu sterka og
áferSarfallega RILSAN
(NYLON 11)
FramleiSandi:
STÁLIÐN HF., Akureyri
[G] SöluumboS: ÓÐINSTORG HF. SkólavörSustíg 16, Reykjavík
E]E]E]a]E]SE]aiE]E]E]E]a]E]ElB]E]E]E]E]E]
1
J
MAGISIUS
|VERKTAKAR! — HÚSBYGGJENDUR!
IFRAMKVÆMUM ALLS-
KONAR JARÐÝTUVINNU
UTANBORGAR SEM INNAN
8 2005*8 2,9 7 2
ARINÓ
ÓSVALDUR
e.
Trautnrholti 18
Sími 15585
SKILT) oh MIGLVSINGAR
8ILAAHGI VSINGAR
ENDHRSKtnSSTAFIR ð
BlLNtjMER
UTANHOSS 4LIGLVSINGAP
Leigi út loftpressu og grðfu
til ail-a verka
Gísli lónss-rn. Alcurgerði 31
Simi 35199.
E]E]E!E]E]E]E]E]^!