Vísir - 06.09.1969, Side 7

t * r r ?
r » r
f r • « * *
V 1 S I R . Laugardagur 6. september 1969.
Odr
EINMANA í FJÖLDANUM
Og kona--------kom í mann-
þyrpingunni að baki honum
3g snart yfirhöfr. hans . .
Mark. 5. 27.
\ okkar tímum hverfur ein-
staklingurinn meir og meir
í fjöldann. — Einangrast
þar. í>éttbýlió, hraðinn og þys-
inn, vélvæðing nútímans og at-
vinnuhættir, félagshreyfingar og
kerfisbinding flestra hluta —
alltr þetta og ýmislegt fleira
hjálpast að. — Og maöurinn
hverfur i múginn. Mannhafið
byrgir honum sýn og hylúr þá
lika sjálfan hann og vandamál
hans, svo að aðrir gefa þeim
ekki gaum.
Af þessu öllu leiðir, að lík-
lega er meira af fólki nú en
nokkru sinni fyrr, sem er ein-
mana, án stuðnings og hjálpar
með vanda, sem við er að glíma.
Ráðvilltir einstakiingar, sem vita
ekki hvert þá ber : straumi fjöld
ans.
Víst er svo, að samhjálpin í
nútíma þjóðfélagi er góð og þarf
leg um margt, ef eitthvað bját
ar á — einstöku sinnum m.a.s.
skipulögð af nokkrum skilningi.
Auðvitað er á það lágt kapp, að
sem flestir njóti samfélagsgæð-
anna, — en það e' hóphjáip —
ópersónuleg. í öllu þessu verð-
ur rnanneskjan svo ein, hverfur
í fjöldann og finnur alltof sjald
an þá persónulegu nærgætni og
skilning, sem hverr manneskju
er þörf.
Á hinn bóginn er hópmennsk-
an einatt heritug til aó flýja sjálf
an sig eða dyljast um stund. Því
að þar er aidrei snert viö kjarn
anum, kvikunni. Hver þekkir
ekki tómleikakenndina eftir
glaum kvöldsins eðe glaða næt-
urvöku? Hver hefur ekki revnt
það að sogast með í hringióu
Kirkjur SuÓurnesja
Keflavíkurkirkja
Stærsti helgidómurinn fyrir sunnan Hafnarfjörö er
Keflavíkurkirkja, þótt eðlilega sé hún nú oröin nokkuð
iítil fyrir þennan 5500 manna höfuóstaö Suöurnesja.
Þegar hún var byggð, árið 1914 voru ca 300 manns í
Keflavík. — Kirkjan var vígð 14. febrúar 1915 aö viö-
stöddu miklu fjölmenni. Þá var Keflavík annexía frá
Útskálum, þar sem sr. Kristinn Daníelsson va, þá sókn
arprestur. í ræðu sinni minntist hann þess áhuga og ör-
iætis, sem söfnuðurinn sýndi við kirkjubygginguna, sem
bar vott um mikla ræktarsemi við heilagt hús — „En“,
segir Kristinn, „er þaö samt önnur rækt sem mér er aðal
lega í huga, sú að þér sýniö því ást og lotningu yðar
með kostgæfilegr hagnýtingu þess, sem eina og óhjá-
kvæmilega rækt, til að láta það ná sjálfum tilgangi sín-
um, aö vera Guöi til lofs og dýröar, ekk> til einnar
saman prýöi, sem það vissulega er á þessum stað, held-
ur sem tákn þess aö Guð er lofaðuf .-g vegsamaður fyr-
ir allt hjálpræði hans í Jesú Kristi.“
Árið 1967 var kirkjan stækkuð og h'aut gagngerða
endurbót. Hún tekur um 300 manns í sæt og er hiö
viðkunnanlegasta hús bæöi utan og innan Hún var
endurvígð á pálmasunnudag 1967.
líöandi stundar — og gleyma,
gleyma sjálfum sér, veruleikan
um, morgundeginum. — Og
hrökkva svo upp löngu síðar —
aleinn.
Gleðisamkomur og hópsamfé-
lag er mannlegu eöli nauðsyn og
á vissulega rétt á sér. En það er
ekki þar ri.eð læknisdómur né
lausn á neinum lifsvanda. Lífinu
lifum við sem einstaklingar bak
við öll glysfögur tjöid. Og þar,
erum við ein með vandann eftir
sem áður.
fslenzkir bændur í afskekktum
sveitum þekktu einangrun. —
Langt var að næsta bvggða bóli.
Á dimmum vetrardögum settist
einmanaieikinn að. Vandinn var
margur, áhyggjuefnin'fjöldi.
En væri langt ti! grannans,
var þar þó giarnan vinum að
mæta. sem bjuggu við sömu kiör
og svipuð vandamál og skildu,
hvar skórinn kreppti.
En hafirðu revnt, hvernig er
að standa einmana á stræti stór
borgar, þá sérðu muninn. Mann-
fjöldinn hraðar sér leiðar sinnar
án þess að vita neitt um þig og
þín vandamál. Þú ert einn. —
Aldrei eins einmana og einmitt
í mannhafinu.
Og ka-nnski áttu þá reynslu að
vita engin deili á manninum eða
konunni, sem hafa árum samán
verið nágrannar þínir. Og þau
þekkia þig ekki heldur né láta
sig skipta vandamál lifs þíns.
Jafnvel innan vegvi'i heimilisins
fær lífið eitthvað af þessum
svip, sem nefna mætti einangrun
nútímans. Fjölskyldan, vinir þín
ir eru hjá þér, þú ert ekki einn
Þið hjálpizt bó að. En hver þekk
ir samt bað, sem býr innst í
brjósti þér? Hver veit um þann
vanda serr. eingöngu er þinn?
Þekkia foreldrar hug barna
sinna? Skilja börnin vanda for
eldra sinna? Hver þekkir þig frá
rótum eins og þú ert í raun
og veru? Þú þekkir þig naumast
sjálfur. — Og þó svo væri, að
einhver þekkti vanda sálar þinn
ar — mundi hann samt megna
að liðsinna þér eða þú honum,
ef eins stæði á?
Þessar hugsanir minna. á, að
lífið er meira en likaminn, mann
eskjan annað en útlitið eða ævi-
starfið. Þörf mannlegrar veru
önnur og æðri en matur og föt
og hús og bfll að viðbættum ein-
hverjum stað til að fela sjálfan
sig og vandamál sitt í mannfjöld
anum.
Konan í mannfjöldanum minn
ir okkur ljóslega á þessi vanda
mál. Það sem gerðist var í aug
um allra ofur hversdagslegur
hlutur. .Einungis" miðaldra
kona, sem hafði verið lasin ár-
um saman. — Þess háttar hevr-
um við um á hverium degi. .Tá.
daglegt brauö, en samt sem áður
fylaii því hvidvpi haráttu, sorg
ar og einmanakenndar Hún var
orðin þreytt á að ieita til lækn-
anna Ef t:l viil þreytt á lifinu.
Þegar hún levndist á fund Jesú
í mannhafi.iu, var hann siálfur
á leiðinni tii að sinna öðru neyö
arkalli. Það var faðir sem leit-
aði dauðvona barni sínu læknina
ar. Bara lítil stúika, sem dó“
segjum við. Þannig er það En
foreldrarnir eru einir með sorg
sína. brátt fvrir mannhafið Allt
verður fánýtt hjá þessu eina.
Barniö mitt er dáiö!
Þið i manngrúanum, getið
hrópað og verið áhyggjulaus. —
Hvað vitið þið um sorgina? —
Hvað vitið þiö um vanheilsuna
og veikleikann? Hverju máli
skipta fjöldann áföli, sjúkleiki
eða svndir einnar mannsævi?
vað vitið þið, hvernig er að vera
aleinn og hjálparvana með lífs-
ins þungu byröi?
Nei, þetta vitum við víst ekki
alltaf alltof vel. Grunar það ef
til vill — og óttumst það. Við
forðumst að vera ein í lengstu
lög — flýjum á náðir fjdöldans.
Því ekkert óttast nútímamaður-
inn eins og einveru og þögn.
En önnur hlið er lika til á
því máli: Þú kynnist aldrei sjálf
um þér fyrr en þú þorir að vera
einn. Og enn fremur: Einhvern
tíma þurfum við ötl að vera
ein Ef ekki fyrr, þá á dauða-
stundinni. Því að vinurinn hverf
ur á braut og þú ert eftir skil-
inn með vanda lífsins. Eða það
ert þú, sem ferð, — aleinn. Eng-
inn fyigir þér af þeim, er næst
þér stóðu.
Enskur prestur sat við dánar
beð vinar síns, sem var eng-
inn trúmaður, „Talaðu ekki við
mig um trúmál, þú veizt, að þaö
hefur ekkert gildi í mínum aug
um“, sagði hinn deyjandi mað-
ur. — ,,En mig langar að þakka
þér vináttu og samúð“. — En
presturinn sagði: Viltu gera
eina bón mína. Ég á að prédika
i kvöld. Það verður margt fólk.
Fólk með ótal vandamál, fá-
tækt, sjúkt sorgmætt og sið-
feröiiega veilt. Fólk sem deyr
innan skamms. Segðu mér nú,
hvað á ég að tala um við þetta
fólk? Og dauðvona „trúleysing-
inn“ sagði með tárin [ augun-
um: „Talaðu um Krist, Ég biö
þig — talaðu við þau um'Krist!“
Konan í rpannfjöldanum hlaut
böt meina sinna við að nálgast
Drottin. Margir hafa þegið Ijf
sitt að gjöf á líkan hátt úr
hendi hans. — Og ég minni þig
ekki á það. af því að ég haldi
að vandamálin þín hverfi eöa
þú losnir við að horfast f augu
við þau. Kristin trú leysir ekki
heldur fyrir okkur gátu lífs og
dauða. En eitt skaltu vita: Kon-
an sjúka, hikandi og hrædd i
afskiptalausum mannfjölda, hún
nálgaðist Drottin, komst f snert
ingu við hann og hlaut hjálp.
„Trú þín hefur gert þig heila“.
var við hana sagt. Trú þín —
það samband þitt við sjálfan
Guð. Hafi það samband komizt
á, þó ekki sé annaö en ein hik-
andi snerting og ákall af þinni
hálfu, þá máttu vera þess viss.
að þú ert ekki lengur einn með
vanda þinn,
Þau dæmi gerast og eiga sér
fyrirheit enn í dag. að þeir sem
einmana eru. leita frelsarans.
Hinir hriáðu. svndugu og siúku,
hvort sem er á einverustund-
unum. f " ndi mannhafinu —
eða iafnvel í dauðanum siáifum.
Og beim mætir útrétt hiálp
arhönd, sem leiðir þá Vissan
um mátt sem reisir þá. Vissan
um að við hlið þeirra er stað-
ið. Þú ert aldrei einn. Jesús
Kristur hefur rélt þér hönd
sfna. Frelsari er liann — og
hann fvlgir bér leiðina á enda.
Þú ert aldre' einn.
Sr. Lárus Halldórsson, sem
ritar hugvekju Kirkjusíðunnar i
dag, er kunnastur sem ferða-
prestur þjóðkirkjunnar en þeim
starfa aegndi hann um langt
skeið o þjónaði þá víöa presta-
köllum bæði norðaniands og
sunnan þegar prestar voru for-
fallaðir eða höfðu orlof frá
starfi.
Sr. Lárus varð kandidat i
guðfræði vorið 1945 og um
haustið var honum veitt Flaley
á Breiðafiröi þar sem hann var
prestur rúman áratug. Síöustu
árin hefur sr. Lárus verið kenn-
ari i Kópavogi en hefur jafn-
framt unniö mikið að kirkiu- og
kristindómsmálum t. d. við sum
arbúðir þjóðkirkjunnar, Elliheim
ilið Grund í Reykiavik o. v. Nú
sér hann um útvarpsþáttinn:
Þjóðkirkjan að starfi.
Kona sr. Lárusar er Þórdís
Nanna Nikulásdóttir bónda í
Króktúni í Hvolhreppi.
Frækorn
Að öðru leyti bræðv. verið
glaöir. Verið fullkomnir, áminn-
ið hver annan. verið samhuga,
verið friösamir, þá mun Guð
kærleikans og friöarins vera
með vður (2. Kor. 13. 11.)
Gömul kona handleikur Pass-
íusálmana sína, lúöa bók og
slitna og segir:
„Hér er að finna fjársjóð í
hverri linu. Ég hef alltaf fundið
styrk og kraft í trúnni á góöan
Guð, trúin hefur boriö mig á-
fram gegnum allt mitt lif, trúin
hefur hjálpað mér i sorg nrinni.
Lífið væri einskis virði án trúar,
en ég hef svo óendanlega mikið
að þakka.“
Ásgeir á Þingeyrum var 13 ár
aó reisa steinkirkjuna sína og
sál hans var hálf eóa meir i
því húsi. Af honum er sögð sú
saga, að þegar landskjálfta geröi
allsnarpan um það er kirkjan
var langt kornin eða fullger, þá
hafði Ásgeir setið allan daginn
úti i kirkju. Vildi veróa undir,
ef hryndi. Treysti sér eigi að
hafa efni til að reisa að nýju.
Út hallar ævi niinni
örskammt er grafar til.
Ég fel mig forsjón þinni,
faðir, sem hingaö til.
Öldruöum líkn mér’ Ijáðu
þú leiddir ungan mig
að götu minni gáðu,
guö, svo ég finni þig.
(P. Melsteð).
Sr. Eiríki Hallssyni presti 1
Höfða i Höfðahverfi varð fóta-
skortur eitthvert sinn er hann
var aö stíga á hestbak.
Hann kvað:
Finn ég að lekur förlast kraftur
fjör og orka lina
þó vil ég ekki yugjast aftur
fyrir alla veröldina.