Vísir - 26.05.1970, Blaðsíða 10

V í S IR . Þriðjudagur 26. maí 1970."
Þjóðin og valdið
1 i'allegum hátíðarræóum er
oft talað um að þjóðin þurfi
að standa vörð um lýðræðið og
frelsið. Það er dásamað hversu
frelsisunnandi við séum, og
hversu friðsamir, enda vopn-
laus þjóð, svo ekki sé nú tal-
að um, þegar vitnað er til gam
alla og góðra tilvitnana, ásamt
upprifjun á aldri Alþingis rúm-
iega þúsund ár aftur í tímann.
Og þegar talað er um lýð-
ræði, þá er lögð áherzia á að
ritfrelsi, niáifrelsi og athafna-
frelsi sé ekki heft eða skert á
nokkurn hátt. Oa þegar talað er
um ríkisvald. þá eru því einnig
mjög strangar og takmarkaðar
skorður settar, bví frelsi og
sjálfsákvörðun einstaklingsins
og réttur hans á að vera mikils
metinn. Ríkisvaldið sem svo er
nefnt á að veila þegnum sínum
vernd og hefur aöeins rétt til
bess að beita vaidi sinu i sam
ræmi við ákvörðun og skoðun
neirihlutans.
En erum við þá iausir við
hvers konar valdbeitingu? Það
er varla hægt að staðhæfa þaö,
því ýmsir hópar, sem þó kenna
sig við lýðræði og ættjaröarást,
beita valdi sinu á iafnvel furðu
Iegasta hátt. Hrært er saman
menntunarkröfum og verkalýðs
baráttu, og valdbeiting í nafni
þessarar baráttu kemur fram í
furðulegustu myndum. Nærtækt
er dæmi um ofbeldi eins og
innbrotið í sendiráðið í Stokk-
hólmi, sem er svívirðilegur
verknaður, hvernig sem á það
atvik er litið, eða hvernig sem
þau afglöp kunna aö verða af-
sökuð. Slíkt ofbeldi getur ekki
samrýmzt öllu hjalinu um frelsi
eða ættjarðarást, og varla bar-
áttu fyrir réttindum eða bætt-
um kjörum á neinn hátt.
Önnur dæmi um misnotkun
valdbeitingar koma skýrt í ljós
þegar deilur rísa um kaup og
kjör, þá eru furðuiegustu tiltekt
ir við beitingu valds viðhafðar.
Verkföll eru viðurkenndar að-
ferðir til að knýja fram hækkað
kaup og bætt kjör, en þá er oft
ruglað saman valdabaráttu og
kjarabaráttu. Misbeiting valds
er því of algeng, begar til verk
falla hefur verið boðað. Á
þessari valdníðslu er tekið
vettlingatökum oftast nær.
Þjóöin horfist t.d. i augu við
algera stöðvun vegna hótunar
á verkföilum. Til verkfallanna
hefur verið boðaö eftir settum
regium, en jafnframt verkfalls-
boðun er bannað einhliöa að
vinna eftirvinnu. Eftirvinnu-
bannið kemur til dæmis mjög
hart niður vegna þess, að nú
aö lokinni vertíð þurfa fiski-
skipin að láta lagfæra ýmis- ^
iegt um borð og undirbúa á nýj k
ar veiðar, síldveiðar eða togveið >
ar. Þessi undirbúningur tekur
því meiri títna en ella og getur
hæglega orsakað þaö, að áhafn
ir skipa, sem ekki eru í verk-
falli stöðvist vegna verkfalis
iðnaöarmanna og verkamanna.
Þeir sem ekki taka þátt í deil-
unum, og eru heldur ekki vinnu
veitendur, verða á þennan hátt
fyrir valdbeitingu af hálfu verk
fallsmanna. Athafnafrelsi þeirra
sem ekki eiga i vinnudeilum er
á þennan hátt skert með vald-
beitingu, sem endalaust má
kannski deila uni hvort er rétt-
lætanleg eða ekki. En eitt er
víst að ef slíku valdi er beitt í
tfma og ótíma, þá getur frels-
inu verið hætt, og þá er allt
hjalið um lýðræði orðið ömerkt.
Þrándur í Götn.
„Þessar stelpur
eru svo miklar
svefnpurkur"
„HVAR eru allir krakkarnir,
sem eiga hjól? Já, og hvar er,
allt kvenfólkið?“ kallaíji Ás-
mundur Matthíasson yfir hóp
af strákum, sem kominn var
með reiðhjól sin í skoðun
umferðarráðs og lögreglunn-
ar, við Hlíðaskólann í morg-
un, er Vísismenn komu þar.
„Uss!“ heyrðist í einum
stráknum í hópnum. „Þær eru
svo miklar svefnpurkur þessar
stelpur. Nenna aldrei fram úr
rúmi á morgnana."
Et; ekki hafði stráksi fyrr
sleppt þessurn ummælum í garð
kvenþjóðarinnar, heldur en fjór-
ar komu aðvífandi á spiunku-
nýjum og gljáandi reiðhjóiunt.
Þá var ekki eftir neinu að biöa
hjá lögregluþjónunum tveim, Ás
mundi Matthíassyni varðstjóra
og Guömundi Sigurðssyni i um-
ferðarlögreglunni.
„Þessi bjalla er ekki nógu
góó,“ sagði Ásmundur við einn
strákinn. „Já, en ég er næstuni
nýbúinn að kaupa hana,“ svar-
aði stráksi vonleysislega.
„Jæja vinur,‘‘ sagði Ásmurtd-
ur og það færöist föðurlegt bros
yfir varirnar. „Það er lfka kann-
ski bara nóg að smyrja hana.
í
I DAG
I
BELLA
Mikið hlakka ég til, þegar ég
er orðin forstjóri og get fariö að
lesa fyrir öll þau orð, sem ég
hef elcki hugmynd um núna,
hvernig eru stöfuð.
VEÐRIÐ
ÍDAG
SKEMMTISTAÐIR •
Þórscafé. Hljömsveit Guöntund
ar Ingólfssonar.
Röðull. Hljömsveit Magnúsar
Ingimarssonar, söngvarar Þuríöur
Sigurðardóttir, Pálmi Gunnars-
son og Einar Hólm.
„Þaö vantar lás á hjólið þitt og ýmislegt annað er að,“ sagði
Ásmundur við sjö ára snáðann á myndinni, sem heitir
Karl Guðmundsson.
Nokkrir dropar af saimtavéla-
olíu og þá ætti hún að verða
fín.“ Og strákur fékk gyllta viö-
urkenningarmiðann langþráða.
Hvert hjól var síðan tekið
og skoðað nákvæmlega — bjall-
an hem'ar, keðjur, glitauga, lás'
ef allt var í Iagi var gyllti við-
urkenningarmiðinn límdur á
hjólið.
„Hvaöa ráöstafanir gerið þið
gagnvart þeim sem eitthvað
hafa í ólagi?“ spyr blaðamaður
Ásanundi.
„Ef krakkarnir eru eldri en
7 ára, biðjum við þá að koma
þangað sem við verðum næst
með skoðun. Ef það hentar þeim
ekkj geta þau komið aiit fram
að áramótum nsður á lögreglu-
stöð.“
Asmundur beindi síðan spurn
ingu að krakkahópnum: „En
er nóg að hafa reiöhjólið i lagi
og fá gylltan, fallegan miða?“
„Nei!“ var svarið einróma hjá
hópnum. „Það þarf að kunna
umferðfl:reg,lurnar.“
Þetta er fimmta reiðhjóla-
skoðunin hér í Reykjavík og nú
er einnig skoðaS í fyrsta skipti
úti á landi á vegum umferðar-
málaráðs. — MV.
Rafn Marinó Jónsson, sölumaö-
ur, Hjallabrekku 23, andaðist 21.
maí sl., 33 ára að aldri. Hann
verður jarðsunginn frá Fossvogs-
! kirkju á morgun kl. 15.
Ldltir S3.—S5. rrmi 1970
Víkingur — ÍA.1) / - 0
I.B.V. — Valur’) z 2 - 3
I K.R. — t B.A.')' X / - /
Í.B.K. — Prara*) / 2 - /
B 1903 — Brönshöj X 2 - z
Horscns — A.B. X 2 - z
Frcm — Randers 2 O - 1
i Áiborg — B 1!>1S 2 O - z
B 1901 ~ K.B /1 / - 0
Hamraarby — Narrköping 12 0 • z
Örgrytc — A.I.K. |Xi- V - */
Öster GAJ.S. 41 3 - 2
IKVOLD
Silfurtunglið. Trix leika.
Sigtún. Trúbrot og Haukar leika
til kl. 2.
Las Vegas. Dansleikur frá kl.
9—1.
Tónabær. Opið hús kl. 8—11.
Spil — Leiktæki — Diskótek.
HEILSUGÆZLA •
SLYS: Slysavarðstofan j Borg
arspítalanum. Opin allan sólar-
hringinn. Aðeins móttaka slas-
aðra. Sími 81212.
SJÚKRABIFREIÐ. Simi 11100 í
Reykjavík og Kópavogi. — Sími
51336 í Hafnarfirði.
Apóí'- Hafnarfie-^ar.
Opið alla virka daga kl. 9—7,
á laugardögum kl. 9—2 og á
sunnu '"guin og öðrum helgidög-
um er opiö frá kl. 2—4.
Kópavogs- og Keflavíkurapótek
eru opin virka daga kl. 9—19,
laugardaga 9—14, helga daga
13—15. — Næturvarzla lyfjabúða
á Reykjavíkursvæðinu er I Stór-
holti 1, sími 23245
Austan og suö-
austan kaldi rign
írig' öðru hverju
í nótt, en' úr-
komulaust í
fyrstu. Hiti 5—8
stig.
I hæstarétti verður mál fyrsta
sinn; sótt og varið munniega í
dag.
Vísir 26. mai 1920.
FUNDIR I KVÖLD •
Filadclfía. Á samkomunni i
kvöld kl. 8.30 tala þau Ester og
Arthur Eiriksen.
Kristniboðsfélagið Keflavik. —
Fundur veröur í Tjamarlundí i
kvöld kl. 8.30. Bjarni Eyjólfs-
son talar. Stjömin.
I.O.G.T. St. Veröandi. Fundur
i kvöld kl. 8.30 í Templarahöll-
inni. Kosning fulltrúa á stórstúku
þing. Hagnefnd. Kaffi eftir fund
inn. Æ. T.
SOFNIN
íslenzka dýrasafnið veröur op-
iö alia daga frá 10—22 í Breið-
firðingabúð við Skólavörðustíg
6 b.
Dýrasýning Andrésar Valberg
í Réttarholti við Sogaveg (móti
apótekinu) er opin öll kvöld frá
8—11 og laugardaga og sunnu-
daga frá 2—10. Aðgöngnmiðar
eru happdrætti og dregið er viku-
lega. 1. vinningur steingerður
fornkuðungur.
ÍILKYNNINGAR
Kvenfélag Ásprestakalls. Fund-
ur f Ásheimilinu Hólsvegi 17 n.k.
miðvikudagskvöld 27. maí kl. 8.
Guðrún Jóhannesdóttir fegrunar-
fræðingur leiðbeinir með snyrt-
ingu og val á snyrtivörum. Fé-
lagsmál, kaffidrykkja. Stjórnin.
Tónabær — Tónabær. Félags-
starf eldri borgara, á miövikudag
inn 27. maí verður „opið hús“
frá kl. 13.30-5.30 e.h.
Dagskrá: lesiö, teflt, spilað, kaffi
veitingar, bókaútlán, uppiýsinga
þjónusta og skemmtiatriði.
BIFREiÐASKOÐUN
Bifreiðaskoðun:
6150.
R-6001 til R-