Vísir - 16.06.1970, Blaðsíða 8

8
V í SIR . Þriðjudagur 16. júní 1970.
VISIR
'Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri • Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingar: Bröttugötu 3b Símar 15610. 11660
Afgreiösla: Bröttugötu 3b Sími 11660
Ritstjón: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur)
Áskriftargjald kr 165.00 á mánuöi innanlands
f lausasölu kr. 10.00 eintakiö
Prentsmiðja Vísis — Edda hf.
ÆOXasasiw ... * _ 'étoM&i
Pókerspil um þjóðarhag
17- júní mun í þetta sinn bera merki vinnudeilna.
Gæti jafnvel svo farið, að „deilurnar um kökuna“
komi í veg fyrír, að þjóðhátíðardagsins verði minnzt
á sæmandi hátt. Deilurnar standa ekki aðeins um það,
hvernig skipta skuli köku þjóðarinnar. Með hverjum
degi, sem verkföll standa,. fara milljónir verðmæta í
súginn. Kakan, sem síðar kemur til skiptanna, verður
því sífellt minni og minni.
Flestum mun nú betur ljóst en áður, hvílík ógæfa
verkföll hljóta jafnan að vera. Engir munu fagna
verkföllum, ef undan eru skildir örfáir niðurrifsmenn,
sem telja ‘sig munu hagnast á því, að allur almenn-
ingur uppskeri sem rýrasfan hlut. Enda eru þeir
fáir, sem hælast af verkföllum, heldur kennir hver
öðrum um, að til þeirra skyldi koma.
Þótt allir skilji hörmungar verkfalla, er fátt um
raunhæfar tillögur um aðrar leiðir til að skera úr um
kaup og kjör á vinnumarkaðinum, sem báðir gætu
við unað. Sumir leggja til, að einhver nefnd sérfróðra
manna ætti að úrskurða hverju sinni, hvert kaupgjald-
ið skuli vera. Allir sjá þó vandkvæðin við slíka til-
högun eða „gerðardóm“, og hætt er við, að margir
þættust með réttu eða röngu bera skarðan hlut. Enda
er sú raunin á í öllum lýðfrjálsum löndum, að verk-*
föll eru gerð, að vísu misjafnlega títt.1
Til þessarar vinnudeilu var hins vegar á allan hátt
stofnað, svo sem verst mátti vera. Ein helzta orsök
þess eru illdeilur milli sjálfra forsvarsmanna verka-
lýðsfélaganna, einkum þeirra Björns Jónssonar á Ak-
ureyri og Eðvarðs Sigurðssonar í Dagsbrún. Afleið-
ingar þessarar deilu urðu því illyrmislegri fyrir þjóð-
arhag, að kosningar voru í nánd. Af þeim sökum var
beinlínis stofnað til verkfalla mun fyrr en annars
hefði verið og löngu áður en tilraunir til samninga
gáfu tilefni til slíkra örþrifaráða.
Síðan hcfur það reynzt örlagaríkast, að einhver
drungi lá löngum yfr aamningatilraunum. Sagt var,
að helzt væru ræddar ýmsar „sérkröfur“ verkalýðs-
félaganna, svo sem ýmis minni háttar atriði við
vinnutilhögun. Spyrja menn, hvort ekki hefði mátt
fjalla um þau mál á öðrum stað og tíma.
Þó keyrði um þverbak, þegar ýmsir samn-
ingamenn komu fram í útvarpsþætti á laugardag og
lýstu því, hvernig þeir „dræpu tímann“ við samninga-
viðræðurnar. Sögðust þeir iðka bóklestur og spila-
mennsku, en aðrir kváðust helzt stara út í Ioftið. Þótt
ákveðinn hópur forystumanna muni að vísu taka
beinan þátt í viðræðum, þá er engin afsökun til fyrir
því, að tugir manna stundi „pókerspil“ niðri í Alþing-
ishúsi, þegar þeir eiga að gera út um hagsmuni þjóð-
arinnar og framleiðslan liggur í rúst.
Mikla athygli vakti stólræða prestsins á sunnudag,
þegar hann skar í þetta kýli, og nú sameinast allir
um þá kröfu, að þessu pókerspili linni.
i Heitt
undir
kolunum
í Brasilíu
ÍRánið á þýzka sendi-
herranum fordæmt,
en óánægja með
stjórn herforingjanna
i Rió
Umsjón: Haukur Helgason
llllllllllll
aswííM
Ránið á vestur-þýzka
sendiherranum Ehren-
fried von Holleben hefur
beint athygli manna að
Brasilíu, stærsta ríki Suð
ur-Ameríku og stærsta
ríki kaþólskra í heimin-
‘tnBJon«BTD :*vlo fínnHjT
um. Þar hefur gengio á
ýmsu síðustu ár.
Emillo Garrastazu Medici
hershöfðingi og valdhafi í
Brasilíu.
Á yfirborðinu er friður
og ró í landinu, en undir.
niðri sýður og bullar.
Fjöldinn allur af upp-
reisnarflokkum, smáum
og stórum, stefnir að því
að steypa stjórn herfor-
ingjanna í Brasilíu.
Þessir flokkar byltingar-
manna hafa lítið saman að
sælda. Þeir una ekki einveldinu
í landinu og telja sig ekki geta
starfað á friðsamlegan hátt, eins
og allt er í pottinn búið. Hjá
mörgum þessum er þetta fyrst
og fremst afsökun fyrir hreinni
Ofbeldi er daglegt brauð í Brasilíu. Myndin sýnir Iitla telpu
horfa á lík flakkara, sem íbúar hverfis eins tóku af lífi án
dóms óg laga, af því að hann þvældist um hverfið.
byltingarstarfsemi, og margir
flokkamir eru ekki hótinu lýð-
ræðislegri en sjálf herforingja-
stjórnin.
„Pyntingar og kúgun“
Einn þessara hópa er sá,- er
rændi sendiherranum og hefur
nú fengið látna lausa úr fang-
elsum stjórnarinnar 40 af bylt-
ingarsinnum, er sátu inni fyrir
miklar sakir og litlar. 1 yfirlýs-
ingu ræningjanna eftir ránið er
lýst hinum pólitísku markmið-
um hreyfingarinnar. Krafizt er,
að einræðið veröi afnumiö og í
þess stað komi ríkisstjórn, sem
sæki umboð sitt til þjóðarinnar.
Sagt er, að valdhafamir lúti
stjóm erlendra auðmanna og
innlendra landeigenda og þeir
kúgi allan almenning meö of-
beldisaðgeröum og pyntingum
I yfirlýsingunni er stjómin sok-
uð um að spilla prentfrelsi og
hindra frjálsar kosningar í land
inu. Því er haldið fram, að lífs-
kjör í Brasilíu hafi rýmað um
þriðjung, frá því að stjórnin kom
til valda, og þúsundir manna
sitji .í fangelsum vegna stjórn-
málaskoðana sinna.
Allar tegundir
kommúnista
Neðanjaröarhreyfingin í Bras-
iliu hefur stuðning víöa erlendis,
til dæmis í Moskvu, Havana og
Peking og Belgrad. Kennir þar
margra grasa og allra útgáfna
af kommúnistum eins og þeir
gerast í víðri veröld.
Þó er einn leiðtogi skæruliða,
sem litið er á sem eins konar
sameiningartákn þeirra, Carlos
Lamarca, fyrrum höfuðsmaöur
í hemum. Hann tekur mikinn
þátt í þjálfun skæmliðanna.
Það er hópur stúdenta, sem
segist standa á bak við ránið á
þýzka sendiherranum nú, og
virðist vera um kommúnista að
ræða.
Aftur dauðarefsing
Stjóm Brasilíu hefur nú aftur
tekið upp dauðarefsingu fyrir
starfsemi í neöanjaröarhreyfing
unni. Yfirmaður hersins í RIó de
Janero hefur sagt, að ábyrgð á
þessu ráni beri hinn alþjóölegí
kommúnismi. Ljósmyndum hef-
ur veriö dreift af sextán mönn-
um, sem grunaðir eru um þátt-
töku í þessum stúdentasamtök-
um. Hafa blöð fengið fyrirmæli
um að birta þessar myndir og
skorað er á almenning að taka
þátt i leitinni að ræningjunum,
svo að lögum verði yfir þá kom-
ið.
13 lögregluþjónar felldir
Ránið á von Holleben sendi-
herra er ekki einstæður atburð-
ur. Þrettán lögregluþjónar hafa
verið felldir í bardögum við
skæruliöa að undanfömu, og
sextíu hafa særzt alvarlega.
Skæruliðar hafa haft tekjur
sínar til starfsemi sinnar af
bankaránum. Munu þeir hafa
uppskorið um tvö hundruð millj
ónir króna síðustu þrjú árin með
slíkum hætti.
Stjórnin í Ríó de Janeiro seg-
ist ekki koma við efnahagsíegri
endurreisn vegna skemmdar-
verka uppreisnarmanna. Kallar
hún uppreisnarmennina „at-
vinnubyltingarmenn". Bent er
á ýmsar framfarir, sem orðið
hafa undir stjórn herforingj-
anna.
Brasilíumenn áttu fyrr á árum
að venjast tiltölulega lýðræðis-
legu skipulagi. Þeir una sér ekki
of vel undir herstjóm. Hins veg-
ar hefur ránið á þýzka sendi-
herranum vakið fordæmingu
manna um land allt, og óvíst
er, hvort uppreisnarmenn munu
hagnast á því verki, þegar fram
Uða stundir.
\’: y 'i 'i \) \'i 4 * r-t