Vísir - 02.11.1971, Page 9

VÍSIR. Þriðjudagur 2. nóvember 1971.
9
að halda. Með ærinni
visutm
— Hafið þér borlð vitni
í lögreglumáli?
Liggjum við sjálf á liði
okkar gegn afbrotamönnum?
• Með hverri helginni sem iíður bætist víð nýtt mál árásar,
líkamsmeiðinga og hrottaskapar við lista afbrota þeirra,
sem lögreglan hefur afskipti af.
„Þetta er að verða alveg óþoiandi, að fólk skuli ekki fá
að ganga í friði um götur borgarinnar eftir að skyggja
tekur,“ kvað við úr mörgum áttum hér fyrir fáum vikum,
þegar fréttist af ljótum dæmum um hrottaskap ofstopa-
manna. — Og þeim fer sífellt fjölgandi, sem taka undir
þetta viðkvæði.
En hversu margir ætli veiti þeirri spurningu fyrir sér,
að hvað miklu leyti þetta er þeirra eigin sök?
„Ef borgarar líða svona nokk
uð óátaliö og leiða þetta hjá
sér, þá færir þessj óaldárlýður
sig upp á skafiið. AÖ þVi leyti
til er löggæzlan mikið til í
höndum borgaranna sjálfra, að
það getur aldre; komið til af-
skipta lögreglunnar, sem henni
berst aldrei til eyrna. En sumt
fólk vill ekki ieggja á sig þá
fyrirhöfn að kæra þá, sem vaða
svona uppi,“ sagði maður sem
á laugardagskvöld varð fyrir á-
rás ölvaðs unglings. — Eítir að
pilturinn hafði flúið af hólmi,
beið maðurinn komu lögregi-
unnar, og veitti henni síðan lið
við að finna piltinn til þess að
lögum yrði komið yfir hann.
En reyndar var pilturinn undir
lögaldri, svo að mál hans kem
ur til kasta barnaverndarríefnd ■
ar.
EvniJKfMÍr,,
sporum mannsins hart sig heim
í háttinn, gleýmtí áttókfiíu“ óg
komið sér hjá þeirri fyrirhöfn
að gefa skýrslu af atburðunum
og mæta síöar meir til þess aö
bera' Vitni. — Hreinlega látiö
máliö afskiptalauát þaðan í frá
og setið hjá
Og að sitja hjá, haldandi aö
sér höndum, ber ekki vott um,
að manninum misttki. Þvert á
móti verður litið svo á, að hann
látj sér það vel líka. að sæta
árásum ofbeldismanna og verða
Þaö er ekki alitaf að iögregla er nærstödd til að handsama
ofbeldismann, en þarf hann að komast hjá maklegum mála-
gjöldum vegna þess að fórnarlambið vill spara sér „allt
vesen“?
ef til vill í næsta sinn lim-
lestur. — Og af því mótast svo
tíöarandinn.
Tíðarandinn ræður því, hvort
þjófum finnst það borga sig
að steia. Ef þjófur brýtzt inn
'i skartgripaverzlun og stelur
armbandsúrum, þá finnst honum
það borga sig, því að hann get
ur svo auðveldlega gert sér pen
inga úr þeim. Honum gengur
ágætlega að selja úrin á spott
prís. þótt grunur hljóti að vakna
hjá kaupandanum um að þessi
ódýru úr séu illa fengin. —
Þjófi, sem stelur skipsskrúfu
úcf:k-opan,''fin»st það iborga- sig,
þvr áð hánn getur selt hana
brotajárnssala,sem ekki fer að
krefja hann sagna. Ekki einu
sinnl þótt hann komj með kop
ar-engil, sem hann hefur stolið
af leiðj í kirkjugaröi.
Gróðavonin er fljót að kveða
niður tortryggni manna. Og í
þeim tíðaranda, sem nú er við
lýði, þætti það vitgrannur mað
ur sem færi að gera sér rellu
út af því, hvemig hlutimir eru
fengnir sem honum bjóðast á
gjafveröi. — Margir væru fáan-
legir til þess að kaupa — án
þess að spyrja nærgöngulla
spurninga — ef þeim byðist út-
varpstæki á kr. 3000, og þeir
vissu að sannvirðið væri nálægt
kr. 15000.
Ef þjófar nytu ekki verndar
þessara samvizkulipru kaup-
enda, væri gróðavon þeirra orð
in Iítil, og ekkert annað en
áhættan við þjófnaðinn. — Og
sá sem einu sinni hefur komið
fram vilja sínum með ofbeldi
og barsmíðum, er vís tii þess
að reyna það aftur og aftur,
ef hann finnur að það er árang
ursríkt og hefur engar óþægi-
legar afleiðingar í för með sér
fyrir hann.
„Við löggæzluna verður litlu
áorkað nema með góðri sam-
vinnu við borgarana sjálfa,"
sagði Bjarki Elíasson, yfirlög-
regluþjónn, er blm. Vísis færði
þetta í tal við hann.
„Margur maðurinn hefur orð
ið fyrir stórkostlegum skaða
vegna þess að sannleikurinn
náði ekkj að koma fram þegar
einhver sjónarvotturinn sem
hefði getað upplýst málið, laum
aöist burt og hugsaði: „Þetta
kemur fnér ekkj við, og ég vi)
ekki láta blanda mér í nein
vandræði".
Það hefur komiö fyrir, að
fólk hefur farið af staðnum,
þar sem það hafði oröið vitni
að atburðum sem rannsóknar
þarfnást við — bara til þess að
forðast óþægindi af yfirheyrsl-
um.
En ef fólk bara gerði sér
grein fyrir hvað það veitir öðr
um borgurum mikla þjónustu
með því að bera sannleikanum
vitnj .. ef það vissi, hve
mikilvægt það er samfélaginu,
að sannleikurinn sé leiddur í
ljós, — þá mundi það ekki
telja slVkt eftir sér,“ sagði yf-
irlögregluþjónninn.
„Er það svona mikil fyrir-
höfn að leggja fram kæru til
lögreglunnar og gefa skýrslu
um atvik sem menn hafa verið
vitni að?“ spurðum við.
„Ekkj héma hjá okkur. Það
kannskii tekur eina,klukkustund
hérna hjá okkur niðrj á lög-
rgglustöð eöa bara örfáar mín-
útur,“ svaraði Bjárki yfirlög-
regluþjónn.
En hjá rannsóknarlögregl-
unni? — Um það spuröum við
Magnús Eggertsson, yfirlögreglu
í>jón í Sakadóm; Reykjavíkur.
„Það getur kostað dálitla fyr-
irhöfn en þó lítið meira en
að koma hingað til okkar og
gefa skýrslu“, sagöi Magnús.
„Þó getur hent sig, að við-
komandi þurfi að koma aftur og
mæta fyrir dómi og bera vitni
þar. Sömuleiðis gæti þurft að
sannprófa framburð hans, ef frá
sögn hans ber ekki saman við
skýrslur annarra.“
„Væri hægt að liðka þetta
til. svo að menn settu síðurfyr
ir sig að bera vitni?“
„Það held ég að komi tæplega'
til greina. Hér er um að ræða
málsmeðferð, sem reynslan hef
ur kennt mönnum, að tryggir
bezt, að sannleikurinn verði
leiddur I Ijós. — Það er sem
sagt réttaröryggið sjálft, sem li
húfi er, og í þessum vana-
bundnu aðferðum eru fólgnar
varúðarráðstafanir gegn því, að
nokkur verðj hafður fyrir rangri
sök,“ sagði yfirmaður rannsókn
arlögreglunnar.
Aðspurður um hvort hann
teldi mikil brögð að því, að
almenningur kæmi sér undan
vitnaskyldunni, svaraðj yfirlög
regluþjónninn:
„Mig uggir, að einhver smá- .
vægileg brögð séu að því í
minniháttar málum en ég er
viss um, að viö erum mikið
betur settir í löggæzlunnj hér
lendis heldur en starfsbræður
okkar erlendis, eftir þeim spum
um aö dæma, sem berast þaðan.
— Þar ku menn flýta sér burt
af vettvangi, þar sem hræðileg
ustu afbrot hafa verið framin.
Hér Iætur þorri fólks það tíl
s’in taka, ef alvarlegt slvs hefur
hent, eða meiriháttar afbrot ver
ið framið.‘‘
— GP
Bjöm Sigurjónsson, banka-
starfsmaður: Ja, nei, ég hef aldr-
ei borið vitni við lögreglurann-
sókn. Hins vegar hef ég þurft
að gefa skýrslur varðandi um-
ferðaróhöpp, sem ég hef orðið
Jón Andrésson, bakari: Nei, til
þess hefur ekki komið. Ég var*
þó eitt sinn vitni að því að ekið
var á rúmlega sjötuga konu, og
bauðst ég þá til að bera vitni í
málinu. Vitnisburðar míns reynd
ist þá ekki þörf, þar eð þad var
á lögreglunni að skilja, að óþarft
væri að fara út í málaferli.
Oft er fjöldi sjónarvotta að atburðum eins og á myndinni 1
fyrirhöfn finnast síðar meir kannski bara eitt eða tvö vitni.
Jóhannes Sigurjónsson, iön-
verkamaður: Nei aldrei. En ég
mundi síður en svo veigra mér
við að gera það, ef til kæmi. Það
er full þörf á að koma lögum
yfir þá er brjóta af sér.
Jakob Möller kennaraskóla-
nemi: Nei, það hefur ekki komið
til enn að minnsta kosti.
Sigurmundur Gíslason, tollvörö-
ur: Nei, ekki beinlínis. Mitt starf
er annars það. að aðstoða lög-
regluna, nefnilega toHvaröar-
störf. Þar getur líka almenning-
ur komið mun oftar að Iiði en