Vísir - 15.08.1972, Síða 7
Visir Þriöjudagur 15. ágúst 1972
7
IINIIM
SÍÐAN
=- Umsjón: Þ.S.
— Danir gera tilraun með ráðlegginga-
skrifstofu um geðheilbrigði
og þar getur fólk fengið góð ráð,
— en ekkert „róandi" —
Töfíur eru
yfirborðslœkning
„Til hvers að fara til
læknis. Hann lætur mig
bara fá töflur." Þetta er
mjög algengt svar hjá
fólki, sem þarf að leita til
geðlæknis. I Kaupmanna-
höfn hefur verið opin í 10
mánuði til reynslu ráð-
leggingaskrifstofa um
geðheilbrigði og þangað
getur hver sem er leitað
með vandamál sín.
Allir hafa einhver sálræn
vandamál, misjafnlega fyrir-
ferðamikil og erfið. Oft þarf
ekki nema gott samtal við góðan
vin, til þess að losa sig við
byrðina af einhverjum sálar-
flækjum. En i stórborgum eiga
ekki allir vini, og þar verða sál-
rænu vandamálin oft orsök
ýmissa glæpa, óhamingju og
stundum þróast erfiðleikarnir i
hreina geðveiki. Það er töluvert
fyrirtæki að leita sálfræðings,
og það er mjög dýrt. Ög
heimilislæknirinn gefur bara
lyfseðil upp á eitthvað roandi og
vandamálið er kyrrt á sinum
stað, grefur um sig og eitrar i
kringum sig.
Félagsfræðingar, sálfræð-
ingar og læknar reyna að
hjálpa fólki með sin sálrænu
vandamál, en flestum finst eigi
að siður mun meira niður-
lægjandi að leita til þeirra en til
magalæknis. Fordómarnir
koma viða fram, þegar fólk þarf
að leita lækninga vegna geð-
rænna sjúkdóma og flestir neita
i lengstu lög að viðurkenna að
þeir þurfi á læknishjálp að
halda.
Algengast er að fólk ,,fær sér
eitthvað róandi” meðan versta
„krisan” gengur yfir, og svo
jafnar þetta sig kannski smátt
og smátt. En ekki nærri alltaf.
Fólk sem á i timabundnum
erfiðleikum getur haft gagn af
slikri skyndilækningu.
En það er ekki alltaf sem að-
stæðurnar lagast. Og þá gagnar
engin pillulækning.
t Kaupmannahöfn getur fólk
nu gengið beint af götunni inn á
stóra ráðleggingarskrifstofu og
beðið um viðtal við sálfræðing.
félagsráðgjafa eða lækni. Þessi:
ráðleggingaskrifstofa er starf-
rækt til reynslu, og hefur gefizt
mjög vel. Þarna er reynt að
mæta fólki án nokkurra fyrir-
fram hugmynda um sjúkdóma
þess, og þess er að sama skapi
krafizt af þeim sem þangað
leita, að þeir kasti öllum hug-
myndum um sin eigin Veikindi.
Viggo Christensen læknir, segir,
að mjög sé algengt að fólk búi
sér til ákveðna sjúkdóma og
keppist við að lifa samkvæmt
þeim. Það fólk felur oftast
vandlega hinar raunverulegu or*-
sakir fyrir vanliðan sinni. Sér-
staklega er algengt að fólk, sem
hefur verið á sjúkrahúsum og
gengið til geðlækna, sé
óhagganlegt i sinni eigin sjúk-
dómsgreiningu. Og það veit lika
hvað á að gera við það og
hvernig á að meðhöndla það.
,,Við forðumst að draga fólk i
„sjúkdómsdilka” og forðumst
að gefa fólki of ákveðnar hug-
myndir um þeirra eigin vanda-
mál. Það er mjög hættulegt
þegar fólk fer að læra sin
„sjúkdómshlutverk”, og haga
sér samkvæmt þeim. Þannig
felur fólk hin raunveruleg
vandamál en það tekur oft mjög
langan tima, að finna þau.
Töflurnar eru hér bara yfir-
borðslækning”, segir
sálfræðingurinn, Libby Arzel.
Þarna koma margir, sem
hafa siglt hjónabandinu i strand
og eru fullir af sektartilfinningu
og vonlausir um að hægt sé að
bæta ástandið. Einna algengast
er að eiginmaðurinn sé upp-
tekinn við að vera „hinn sterki”
i sambandinu, og verði lokaður
og kaldlyndur i striði sinu við að
bera allt á herðum sér. Konan
verður tilfinningalega ófullnægð
og afleiðingin verður tauga-
veiklun og jafnvægisleysi hjá
henni. 1 þessu tilfelli er það i
rauninni maðurinn, sem hefur
byggt múr umhverfis sig, en
komi hjónin auga á þetta og
viðurkenni vandamálið, er rótin
fundin og þá er lika lausnin á
næsta leiti. Þetta er mjög
algengt i hjónaböndum, sem
fljótt á litið virðast vera að fara
út i sandinn, en tiltölulega auð-
leyst vandamál ef hjónin bæði
fást til þess að viðurkenna það.
Þarna eru sára sjaldan gefin
lyf eða töflur og flestir sem
þangað koma leita ekki eftir
töflum. Þarna er reynt að fá
fólkið til þess að ræða opinskátt
sinar vonir i lifinu og vonbrigði.
Þannig er hægt að nálgast mörg
vandamál. Fólkið fær sjálft að
ráða að miklu leyti þessum um-
ræðum. Beintsamband fólks við
umhverfi sitt er mjög þýðingar-
mikið og reynt er að kynnast þvi
sem bezt. Reynter að komast til
botns, i þvi, hvort um er að ræða
timabundna erfiðleika, sem
stafa af ákveðnum atburðum
eða ástandi, eða varanleg
vandamál, sem stafa af
uppeldis- eða umhverfisvanda-
málum, minnimáttarkennd,
vonbrigðum eða öðru þviliku.
Elisa Dall. segir að með þvi
að þarna sé um tilraunastarf-
semi að ræða, fái þeir sem
þangað leita að stjórna þessu að
nokkru leyti og gagnrýna starf
semina og gerir það fólk oft
jákvæðara og viljameira Við
hinar hefðbundnu geðrann-
sóknir kemur oft fram mjög
mikil ófullnægja hjá sjúklingum
og þeim finnst engin raunveru-
legur árangur nást.
Eigi að siður viðurkenna þau
öll þrjú, að i rauninni gæti gott
samtal við góðan vin i flestum
tilfellum gert sama gagn og
heimsókn þeirra á ráðlegg-
ingaskrifstofuna. En
stórborgaralifið gefur ekki tima
til slikra viðræðna ,manneskju-
legt samband verður eins og
hver önnur munaðarvara, sem
engin hefur tima til að sinna.
Fólk ræðir ekki sin vandamál
við hvern og einn, jafnvel ekki
það sem það telur vini sina. Og
margir eiga hreint enga vini. Og
stundum er utanaðkomandi að-
ili beztur til þess að dæma um
ástandið, orsakir vanda-
málanna og leiðir til úrbóta'.
— ÞS.
Þessa auglýsingu mátti
heyra alloft í útvarpinu
yfir helgina, en í gær
byrjuðu haustútsölur hjá
mjög mörgum verzlunum
i borginni. Útsölur mega
standa á tímabilinu frá
10. janúar til 10. marz og
svo aftur frá 20. júlí til 5.
september. Nú fer
sumarið að kveðja innan
skamms og kaupmenn
orðnir vonlitlir með að
takist að koma sumar-
fatnaðinum inn á við-
skiptavinina, — ja, nema
þá á útsölu.
Annars er oft lítið verra
að verzla á útsölum, en
ella, en að sjálfsögðu
verður maður að hafa í
huga, að kaupa aðeins
það sem maður hef ur þörf
fyrir. Oft má sjá mikið af
regnfatnaði og heilsárs-
fatnaði á útsölum í kven-
fataverzlunum. Svo
undarlegt sem það er nú,
þá virðist íslenzkt
kvenfólk oftast kaupa
annað hvort vetrar eða
sumarkápu, jafnvel þótt
veðráttan sé æ meira að
renna út í eitt, vetur og
sumar, vor og haust.
Regnfatnaður, með hlýju
fóðri, er sá fatnaður sem
íslendingar mættu snúa
sér meira að, og hann má
oft fá á útsölum á haustin.
Reyndar getur maður
verið nokkurn veginn viss
um að útlendingur er á
ferð, ef maður sér skyn-
samlega klædda mann-
veru á ferli í íslenzka
suddan um. Ferða-
mennirnirsem heimsækja
ísland yfir sumarið virð-
ast hafa meiri reynslu af
íslenzku veðri en við,
þegar þeir klæðast
molskinnsbuxum, lopa-
peysum og alls kyns
gúmmístökkum. En við
höldum áfram að kaupa
ullarkápur, sem þola ekki
regn, og sumarkápur sem
þola hvorki blástur, regn
eða ryk.
Þessa útsölumynd
tókum við í gær í einni
verzlun í borginni, þar
sem útsalan stendur sem
hæst. -ÞS.
BBHnHMBBHHfi
og
ýning
að Hótel Sögu
þriðjudaginn 22. ágúst
Hinn heimsfrægi hárgreiðslumeist-
ari LEO PASSAGE sýnir ásamt
DIETMAR PLAINER Austurríkis-
manni sem hefur haldið námskeið og
sýnt i 74 löndum.
Auk þess koma fram sænski
meistarinn EWERT PREUTZ og
danski meistarinn POUL E.
JENSEN
Tækifæri til að sjá sýningu
sem þessa, gefst ekki á
næstu árum.
Aðgöngumiðar seldir við innganginn
verð kr. 500,00 Húsið opnað kl. 7.
Matur seldur frá sama tima
Dietmar Plainer