Vísir - 14.07.1975, Síða 6
6
Vísir. Mánudagur 14. júli 1975.
vísir
(Jtgefandi:' Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi:, Haukur Helgason
y Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
Afgrei&sla: Hverfisgötu 44. Simi 86611
Ritstjórn: Siöumúla 14. Sími 86611. 7 linur
Askriftargjald 700 kr. á mánuöi innanlands.
1 lausasölu 40 kr.eiptakiö. Blaöaprent hf.
Vandræðareglur
Flugvallarskatturinn, tveggja vikna takmörk-
unin á ferðum til sólarlanda og aukin skömmtun
ferðagjaldeyris bera vott um mikið en ekki gott
hugmyndaflug i islenzkri skattheimtu og gjald-
eyrisvernd.
Af þessum sparnaðar- og hagnaðarráðstöf-
unum er nú fengin nokkurra mánaða reynsla. Sú
reynsla er slæm og ætti að gefa yfirvöldum tilefni
til að endurskoða hugmyndaflug sitt og draga
ráðstafanir sinar til baka.
Tveggja vikna takmörkunin eykur kostnað
manna við suðurferðir. í stað þess að fara annað
hvert ár i f jögurra vikna ferðir, fara menn nú ár-
lega i þær tveggja vikna ferðir, sem leyfðar eru.
Kostnaðaraukinn felst aðallega i tvöföldum flut-
ingskostnaði, en einnig i óhagstæðari dvalarkjör-
um.
Takmörkunin hefur ekki heldur reynzt fyllilega
framkvæmanleg. Veittar hafa verið undanþágur
til sjúklinga með læknisvottorð og jafnvel til lög-
fræðinga, sem hafa hótað málsókn út af reglu-
gerð, sem þeir telja ólöglega.
Gjaldeyrisyfirvöld eru komin i vandræði út af
hinum ótrúlega mikla fjölda „sjúklinga”, sem
þarf samkvæmt læknisráði á meira en tveggja
vikna sólböðum og hvild að halda. Og fari einhver
lögfræðingur að selja almenningi þjónustu sina i
samanburði á reglugerð og lögum um þetta efni,
eiga gjaldeyrisyfirvöld á hættu, að þetta leiðin-
lega tveggja vikna kerfi fari endanlega úr skorð-
um.
Gjaldeyrislega er litill sem enginn árangur af
þessu kerfi. Ferðagjaldeyrir er sáralitið brot af
gjaldeyrisnotkun þjóðarinnar og þar að auki bæta
margir sér upp takmörkunina með tiðari ferðum
en áður.
Sama röksemd gildir gagnvart hinni auknu
skömmtun á ferðagjaldeyri. En sú skömmtun
stuðlar lika að spillingu i meðferð gjaldeyris.
Engin leið er fyrir gjaldeyrisyfirvöld að gera
skarpan greinarmun á viðskiptaferðum og
skemmtiferðum. Og reynslan sýnir lika, að
gjaldeyrisyfirvöld geta ekki hindrað, að svarti
markaðurinn taki við hluta gjaldeyrisafgreiðsl-
unnar úr höndum bankanna.
Svartur markaður með gjaldeyri hefur
blómstrað að nýju eftir næstum fimmtán ára hlé.
Hvarvetna er verið að kaupa og selja gjaldeyri á
yfirverði. Þessi gjaldeyrir skilar sér ekki til
bankanna. Hin aukna skömmtun ferðagjaldeyris
dregur þannig úr gjaldeyrisskilum i svo miklum
mæli, að hreinn gjaldeyrissparnaður verður eng-
inn.
Flugvallarskatturinn hefur einnig misheppn-
azt. Hann hefur vakið töluverða gremju erlendra
ferðamanna i garð íslands, enda eru þeir ekki
vanir svona miklu hugmyndaflugi i skattheimtu.
Hið broslega i þvi máli er, að rikið gefur er-
lendum ferðamönnum meiri meðgjöf en það fær
til baka i flugvallarskattinum. Þeir verða bar^
ekki varir við meðgjöfina, sem felst i þvi, að þeir
neyta hér niðurgreiddra landbúnaðarafurða.
Þeir fá hluta matvæla sinna fyrir hálft kostnað-
arverð i verzlunum og veitingahúsum. Hinn
helminginn borga islenzkir skattgreiðendur.
Allar þessar þrjár reglur hafa verið til vanda-
ræða, eins og efasemdamenn bentu raunar á þeg-
ar i upphafi. Stjórnvöld ættu nú að sjá að sér og
afnema þær i ljósi reynslunnar.
—JK
írsk mafía
tekur sér
Al Capone
til fyrir-
myndar
■ Umsjón: GP
írsk mafia glæpa-
manna og fjárkúgara
rakar saman fé í skjóli
óeirðanna á Norður-ír-
landi. Hún er sprottin
upp úr þeim jarðvegi,
sem byssubófar og
hryðjuverkamenn öfga-
samtaka mótmælenda
og skæruliðar irska lýð-
veldishersins hafa sáð i.
Fjárkúgunarstarfsemi
þeirra blómstrar í Bel-
fast og öðrum borgum
Norður-írlands.
Menn minnast af frásögnum,
hvernig bófar á verstu glæpaár-
um borga eins og Chicago á tim-
um A1 Capone, ráku „viðskipti”,
sem þeir kölluðu „tryggingar-
sölu”. Með henni kúguðu þeir út
úr kaupsýslumönnum, verzlunar-
eigendum og þá einkanlega
knæpueigendum fé.
Þessi viðskipti fóru fram með
þeim hætti að einn góðan veður-
dag kom maður að máli við
knæpueiganda og spurði, hvort
hann vildi ekki láta tryggja knæp-
una og innbúið. Knæpúeigandinn,
sem kannaðist ef til vill við sölu-
manninn af illu orðspori, var svo
fifldjarfur að segjast vera með
allt tryggt, enda tók hann andköf,
þegar hann heyröi hvert iðgjaldið
var af tryggingunni, sem boðin
var. — Nei, takk!
Enþeir, sem voru svo einfaldir
að afþakka þessi viðskipti, urðu
ævinlega fyrir einhverjum
skakkaföllum. Sprengja sprakk i
knæpunni og olli stórkostlegum
„TIZKANER ORÐIN
TÍZKA ÞEGAR
STÓLKAN Á GÖT-
UNNI ER FARIN
AÐ FYLGJA HENNI"
Tízkufrömuðurinn Chanel
Parisarmóðurinn er alltaf samur
viö sig.
Hann lætur þaö litiö á sig fá þótt
spurningar eins og „Eru þeir ekki
alveg hættir aö hafa áhrif i
Paris?” beri á góma. Tizku-
kóngarnir vita, aö þó aö þaö sé
ekki nema rétt af forvitni sem
fólk litur á sýningar þeirra, eiga
þeir ennþá alla möguleika. Þeir
vita, eins og viö öll hin, aö eitt
hvaö þarf maöurinn til aö skýla
nekt sinni. Þvi ekki aö gera þaö á
skemmtilegan hátt?
Parisartizkan býöur þeim, sem
hafa gaman af að skipta um föt og
kæra sig kollótta um álit annarra,
alltaf nóg. í ár má segja að fram-
boðiö sé sérstaklega aölaðandi.
Stillinn 1975 er sérstaklega ein-
faldur og laus við allt prjál.
Ónauðsynlegir hnappar, litabönd
og viðhengi eru úr sögunni. Aðal
kosturinn við fötin er hvað þau
eru yfirleitt létt og úr efnum, sem
gott er að vera i. óhætt er að
fullyrða að i ár springi út til
fullnustu viði móðurinn, sem
beðið hefur verið eftir i langan
tima.
Hver veit nema i framtiðinni
veröi þessi tizka látinn einkenna
áratuginn og kölluðu „Tizka sjö
unda áratugsins” þar sem þetta
er slik nýjung.
Viðu fötin
Hægt og sigandi hafa viðu fötin
rutt sér til rúms. Meira að segja
þeir menn i tizkuheiminum, sem
hvað tregastir hafa verið til að
fylgja þróuninni eftir hafa loks
látið undan og hafiö kynningu á
sinni útfærslu. Undanfarin ár
hafa tizkukóngar eins og Karl
Lagerfeld, Yves Saint-Laurent og
Kenzo sýnt föt með hinu viða
sniði.
Og orð Channel, tizkukóngsins
fræga, hafa rétt einu sinni
sannazt „Tizka er ekki tizka fyrr
en stúlkan á götum úti er farin að
fylgja henni”.
Nýjungin
Aðalbreytingin frá fyrri tima er
sú, að fötin eru við og rúm á alla,
hvernig sem þeir eru byggðir.
Annað atriði ekki siður merkilegt
er, að kjóllinn hefur snúið aftur til
engu minni vinsælda en fyrir 1970.
Siðbuxur
En hvaða áhrif hefur það á vin-
sældir siðbuxnanna? „Tolla þær
stúlkur ekki lengur i tizkunni
sem klæðast siðbuxum?” Sem
stendur eru eilitið deildar
meiningar um það. Þó hefur Yves
Saint-Laurent látið hafa það eftir
sér, að hann muni alltaf koma
fram með nýjungar i buxnatizk-
unni jafnframt kynningum á nýj-
um kjólum og pilsum. Þess er þvi
að vænta að hinir „minni” i tizku-
heiminum fylgi þessari stefnu
Laurent eftir. Enda verður þvi
seint mótmælt, að buxurnar eru
þægilegustu flikur, sem hægt er
að hugsa sér.
'y k’
1. Dömulega
bóndastúlkan
Hún skrýðist einföldum en
mjög snotrum bómullarkjól. Litla