Tíminn - 10.09.1966, Qupperneq 3

Sráhári hefur verið anzi dug-
legurlegur að skrifa mér og komið
víða við. Hér er bréf, sem hann
nefnir
Á Grettisslóðum
Norður í Miðfirði er nýbyggt,
myndarlegt félagsheimili, sem
fleiri en einn hreppur stendur að.
Þar var áður gamalt, ófullnægj-
andi samkomuhús, sem hét því
undarlega na * Ásbyrgi.
Ekki er viiað, hvað hefur þótt
sameiginlegt með þessu Miðfjarð-
ar-Ásbyrgi og hinu eiginlega Ás-
byrgi í Þingeyjarsýslu, sem þekkt
er um land allt — og víðar.
Hvort þetta nýja samkomuhús
þeirra MiðfirSinga verður látið
taka við gömlai nafngiftinni, er
mér ekki kunnugt um, en ótrúlegt
mætti virðast, að svo yrði.
Sum nöfn hafa þá sérstöðu, að
óheimilt ætti að vera að nota þau
sesn nýnefni annars staðar, og það
|tíí fremur, ef ekkert er sameigin
legt með nafnberunum. Og einmitt
þannig er viðhorfið til þess nafns
sem hér er rætt um.
Þingeyingar ættu að hafa einka
rétt á sínu Ásbyrgisnafni því ann
ars staðar getur það ekki átt
heima. Nafnið á Ásbyrgi er svo
táknrænt um þetta merkilega og
sérstæða náttúrufyrirbrigði, að öll
misnotkun á því ætti að vera úri-
lokiuð. Og fleira kemur !iér til.
Miðfirðingar eru áreiðanlega þess
umkomnir að velja félagsheimi'i
sínu viðeigandi nafn og þurfa ekki
að sækja það til annarra, því ein
mitt hér ætti þeim að vera hæg
heimatökin.
Þarna á næstu grösum er Bjarg-
sá sögufrægi staður — sem ekki
verður nefndar án þess að minnast
Ásdísar, Grettis eða Ásmundar.
Þarna á hinum fornu slóðum
Grettis, er auðvitað sjálfgefið að
tengja félagsheimilið nafn’ hans,
— sögufrægasta mannsins. sem
þar hefur gengið um garða.
Ýmis heiti geta komið þar til
álita: Grettisbúð — Grettisbær, -
Grettisheimur — Grettislundur —
Grettisver, — svo talin séu fá af
mörgum sem til greina gætu kom
ið.
Og allt eru þetta nöfn, sem Mið
firðingar og Grettir gætu verið
fullsæmdir af.
Púkar og Mývatnssveit
Um leið og ég þakka Landíara
af heilum hug fyrir birtingu smá-
greina eftir mig, bendi ég lesand-
anum á, að prentvillupúkinn ,sá
ærslabelgur, var að leika sér í síð
ustu grein minni í bálkini-.m. Fyrst
er, að fyrirsögnin er; Víöir og
viðrar (sem er það sama), en á
að vera: Viðir og víðrar. Þ.e. í
fyrsta orði er sett komma yfir staf,
þar sem á að vera punktur. Og:
lengi að eyðast, á að standa á
einum stað, þar sem bókstafurinn
þorn er settur óréttilega framan
við orðið að. Þá stendur faurkar,,
þar sem á að vera fauskar. Er
prentvillupúkinn hinn mesti faurk
ur að fara svona með fauskana.
Annars finn ég hvergi í orðabók-
um orðið faurkur. Ef til vill er
nú tækifæri til að viðurkenna orð
ið sem fullgilt í máli þjóðarinnar.
Og gefa prentvillupúkanum það
nafn. Enn stendur í grein minni:
lágskó fyrir lágskóg. Og er á þess
um orðum verulegur meininga-
munur. Vona ég, að oukinn fari
ekki að rugla þessar leiðréttingar
mínar. því að seinni villur eru
jafnan verri þeim fyrri
Annars er það aðalerinaið núna
að tala um Mývatnssveit, i tilefni af
Kísils, þann 3. sept. Ég er ekki
að mótmæla jafnvikilhæfum
manni og frænda mínum núver-
HEYBRUNAR ERU ALLTlÐIR OG ÞYKIR OKKUR ÞVl ÁSTÆ.ÐA
TIL AÐ VEKJA ATHYGLI Á MJÖG HAGKVÆMUM HEY-
TRYGGINGUM, SEM VIÐ HÖFUM ÚTBÚIÐ. TRYGGINGAR
ÞESSAR NÁ M. A. TIL SJÁLFÍKVEIKJU. HAFIÐ SAMBAND VIÐ
NÆSTA KAUPFÉLAG EÐA UMBOÐSMANN OG GANGIÐ
FRÁ FULLNÆGJANDI BRUNATRYGGINGU Á HEYBIRGÐUM
YÐAR.
SAMVINNUTRYGGINGAR
andi forsætisráðh., af neinni hót-
fyndni. Rn sammála er ég honum
^e-kki um Mývatnssveit. Víst er þar
hætta á umróti og röskun á eðlis-
lögum náttúrunnar, Þetta er eins
og í sögunni Grænn varstu dalur,
meinlaus kynslóð byrjar, ætlar
ekkert illt, en þær seinni skeyta
engu, skilningur annars, hugarfar
breytt. Þingeyingur. sem auk held
ur er Mývetningur. hefr san að
mæla. Það er ekkert grín með það
nema úr afkrókum óæðri huga. Eg
er einn af þeim Þingeyingum, þótt
ég sé ekki auk heldur Mývetningur
sem er ákaflega sárt um Mývatns-
sveit. Veit bara hvergi dásamlegri
stað. Hana á að vernda. Hvorki
meira né minna en þjóðgarður,
án þess að mannlífið sé fært það-
an, er rétta lausnin. Sagan er
ströng. Ef þessari sveit verður rask
að fyrirsjárlaust, mun dór.vur fram
tíðarinnar hitta illa þá menn, er að
slíku standa. Og þá verður annar
orðstír þeirra sömu manna. þótt
betri væri, einnig að dimmum
skugga. Hver kýs það?
Sigurður Draumland.
Og þá er hér að lokum bréf
um útvarpið frá Jónasi Jónssyni í
Brekknakoti, sem að vísu hefur
beðið allt of lengi birtingar —
því það bókstaflega týndíst í lengri
tíma.
„Sjálfumglaðir"
útvarpsmenn
Þeir ræddust við í útvarpsþætti
Baldur Pálmason, Guðmund-
ur Jónsson, og Jónas Jónass-
son, listamenn, hver á sinu sviði,
enda „sjálfumglaðir" á stundum!
Þar mátti heyra, að skammabréf
frá útvarpshlustendum væru fátíð
orðin og töldu þessir staðfuglar,
útvarpsins ástæðuna þá, að hlust
endur væru nú ánægðari með dag
skrána en fyrr. Vel er, ef svo væri
en mér flaug i hug, að ástæðan
væri e.t.v. frekar sú, að hlustend-
ur hafi reynt og heyrt, að athuga
semdir og skammir koma að litlu
haldi, útvarpsráð og þjónar þess
vilji ákveða og ráða sjálfir.
„En svo má brýna deigt járn
að bíti“, og nú í kvöld fenglm
við það, sem dugði, það sem ég
a.m.k. neita að taka þegjandi og
þakkandi. Okkur var flutt leik-
ritið Fondo og Lis. Þar virtist
safnað saman fávitum og brjálóð
um og tilþrifin eftir því eindæma
glópska, dýrsleg grimmd, sárasta
örvænting, grátbænir óp og dauða
stunur við langdregið morð. Ég
veit þess mörg dæmi, að fólk ým
ist flúði frá útvarpinu eða lokaði
— sem vel var, því að það getur
enginn andlega heilbrigð mann-
vera hlustað — nema sér til sár
ustu kvalar eða sálartjóns — þeg
ar saklausar konur og varnarlaus
ar eru pindar til dauða, — heyrt
bænir þeirra, gagnvart miskunnar
lausri grimmd, örvæntingaróp
og kvalastunur — við hæga at-
burðarás og frábæra túlkun —
unz yfir lýkur.
En þetta er ekkert einsdæmi i
ríkisútvarpinu íslenzka. Ég minn-
ist á stundinni tveggja sams
konar þátta, annar úr Oliver
Twist. Ég las frásögnina, er Bill
drepur Nancy og það er alveg frá
leitt að því þyrftu að fylgja þvílík
ósköp af angist, ópum og tíma,
sem útvarpið á sínum tíma vildi
vera láta. Sá, sem færir í leik-
form, leikstjóri, eða sá, sem leik
ur lagar svona atriði í hendi sér
eða gerir úr það, sem hann telur
heppilegt og eðlilegt. Til hvers ætl
ast leikstjóri slíkra þátta af hlust
endum? Það væri fróðlegt að vita.
Snilld leikenda má kynna með
ýmsu öðru móti til að skemmta
eða hrífa. En sálsjúkir, fífl og „sa
distar“ geta sér við þessu líka út
varpsþætti unað og sennilega af
þeim lært — og má þá segja, að
„skel hæfi tranti"! En ég bið ykk
Framhald á bls. 13.
3
Á VÍÐAVANGI
Ný stjórnarstefna.
í forustu grein Dags siðastl
miðvikudag er rætt um kjör
dæmisþing Framsóknarmattna i
Norffurlandskjördæmi eystra
Þar segir m. a-:
„Á Kjördæmisþingi Fram-
sóknarmanna á Laugum i
Reykjadal dagana 2. og 3. sept.
síðastliðinn var eftirfarandi
dæmisþing framsóknarmanna i
samhljóða:
„Kjördjemisþing Framsóknai
ntanna í Norðurlandskjördæmi
eystra haldið dagana 2.—3
sept, 1966, Ieggur ríka áherzlu
á það sem þjóðarnauðsyn, að
tekin verði upp ný stjórnar
stefna í landsmálum.
Upplausnarstefna nuverandi
ríkisstjómar leiðir af sér taum
lausa verðbólgu, sem eyðileggur
efnahagslíf þjóðarinnar. Brask
og spákaupmenska færast í auk
ana dag frá degi, en heilbrigSri
ráðdeild og siðferði í viðskipt
um hrakar að sama skapi. Af
vinnuvegirnir eiga f vök að
verjast og vinnumarkaðurinn er
í óreiðu og óvissu. Stiómina
skortir bæði mátt og vilja til
þess að vinna gegn vaxandi mis
vægi milli landshluta á öllum
sviðum, og háskaleg óvarkárni
og ósjálfstæði einkennir fram
komu hennar gagnvart erlenriu
valdi, enda er traust hennar
mjög þverrandi hjá þjóðinni.
Kjördæmisþingið telur það
þjóðfélagslega skyldu Fram-
sóknarflokksins að einbcita sér
gegn óheillastefnu núverandi
kjósendum í Norðurlandskjör-
dæmi eystra til þess að gei>a
það, sem í þeirra valdi stendur
til að auka fylgi flokksins við
næstu Alþingiskosningar, sem
eigi verða síðar en á næsta vori
svo að aðstaða hans eflist þá
til að koma á stefnubreytingu
og nýrri ríkisstjórn, er mynduð
sé með víðtæku samstarfi“.
Hersetumálið.
Þá segir Dagur:
„Ennfremur samþykkti þing-
ið eftirfarandi ályktun:
„Þar sem þingið telur, að
koma verði í veg fyrir, að seta
erlends herliðs í Iandinu verði
varanleg telur það nú tímabært
að taka upp viðræður við
Bandaríkjastjórn um að hafinn
verði undirbúningur að því að
varnarliðið verði flutt héðan.
En á meðan herinn er í landinu
verði stranglega framfylgt
samningunum um hersetuna.
Ennfremur telur þingið að
takmarka beri skilyrðislaust
Keflavíkursjónvarpið við her-
stöðina eina.“
Kjördæmisþingið að Laugum
var í senn frjálslegt þing með
snörpum umræðum um lands-
og héraðsmál cg um leið markaS
þeim alvöruþunga, sem skugg
ar af mjög misheppnaðri stjórn
arstefnu um margra ára skeið,
setja á allar slíkar samkomur
ábyrgra og alvarlegra hugsandi
manna. Á þinginu var ekki á-
greiningur um markmið. Og í
þeirri kosningabaráttu, sem
framundan er, n.unu Framsókn
armenn ganga einhuga tU
starfa”.