Vísir - 21.11.1975, Blaðsíða 3
r
VISIR Föstudagur 21. nóvember 1975.
3
Sœnskir sjómenn reiðir Norðursjávorveiðum íslenskra báta:
íslendingar eru
að klára síldina
Söndag 19 okt. 1975
Vasikusiííiskariia' rasar inoi islanningai'
DE TAR AÁR SILL
,,Ef íslendingar
breyta ekki afstöðu
sinni er hætta á að
sildarstofninn i
Norðursjó þurrkist út
innan tveggja eða
þriggja ára. Sænska
rikisstjórnin verður að
mótmæla við þá is-
lensku.”
Þetta eru orð GeorgsAaberg,
þingmanns og talsmanns fiski-
manna á vesturströnd
Sviþjóðar, við Norðursjó. Georg
hefur þung orð um sildveiðar
islendinga i Norðursjó, i viðtali i
Göteborgs Tidningen.
„Islendingar stækka land-
helgi sina til að vernda fiski-
stofna. Samtimis koma 70 is-
lenskir bátar i Norðursjó til að
veiða af sildarstofni sem litið er
eftir af. Svo kóróna þeir alit með
þvi að undirbjóða.
Þetta verðum við að þola
meðan ástandið hjá sænskum
sjómönnum fer siversnandi,”
segir Aaberg.
Hann kvartar undan þeirri
ákvörðun islendinga og dana að
fara ekki eftir þeim kvóta.
sem úthlutað var til veiða á sild
I Norðursjó.
„Þetta endar þábaíra með þvi
að enginn fer eftir neinu sam-
komulagi. Allir fara að veiða
eins og þeir geta. Þá er voðinn
vis fyrir sildarstofninn,” segir
Aaberg.
Sjómenn á vesturströndinni
héldu mikinn fund siðastliðinn
laugardag, i Smögen. Aðalum-
ræðuefnið þar var framkoma is-
lendinga.
Þess má geta, að eftir þetta
hefur verið ákveðið að láta is-
lenska sildveiðibáta hætta
veiðum i Norðursjó. íslendingar
leggja einnig til, að alls engar
sildveiðar verði leyfðar i'
Norðursjó næsta ár. Sænskir
sjómenn hafa þvi varla ástæðu
lengur til að kvarta undan „rán-
yrkju” islenskra sildveiðiskipa.
-ÓH.
Skyldu sparnaðurinn:
AKVORÐUN RAÐHERRA ER
ENN EKKI KOMIN TIL FRAMKVÆMDA
Riðherra hefur ókveðið:
Bœtt úr misrétti gagnvart
Gunnar Thoroddscn
félagsmálaráöherra
hefur ákveöiö, aö bæta
skuli hag eigenda
sparimerkja, sem hafa
boriö skaröan hlut frá
boröi, svo aö miklum
fjárhæöum skiptir, viö
aöferöir Veödeildar
La nd^
frá. Hefur veriö ákveö-
iö, aö verötrygging
veröi aö minnsta kosti
svo mikil, aö reiknaö
veröi út f jórum sinnum
á ári i staö eins. Má
gera ráö fyrir, aö
eigendur skylduspam-
aöar fái greiddar
iiuyiytib
»r» AliU Gluks JóruodMonar
prðfeSsor*. og var nlftunUBao
so. >fi Vfftdeildin hefði ehkl h«ft
ríttar oftfertSr Málift er 1 böod-
um sérfreöioga ráfiuneytUins
og SefiUbaoka, eins og Dag-
hlafiifl skýrOi frá I gur.
Afiferfiir Vefideildar hafa ver-
ifimefiþeim bettl.afimean hafa
fenglfi mlklu minna útborgafi en
veriö heffii, ef fefi heffii verifi
fullkomlega vlaltðlulryggt.
Mafiur, aem til demis lagfii inn
frjálst,
Mlfivlkaáagi
27 !9t OOkróriur efia «.« prtsent
af þvf, E»m beffil átt afi vera, ef
spartfífi heföi verifi fyllilega
verfitryggt.
Vlaltóluuppbót hefur afielna
verifi roiknufi rinu sinnl á ári,
raifiáfi vifi 1. fcbrúar. Uppbótln
hcfur verlfi Iðgfi I aérsUkan
reiknlng og hvorki vextír n«
vlsitale vifinaoa iagt. Hún befur
mifiatt vifi legstu upphzfi £
hverju 12 manaöa tlmabiU frá 1.
febrúartil 1. febrúr. Þessu t nú
Félagsmálaráöherra
ákvað að vísitölubætur
skyldu reiknaðar fjórum
sinnum á ári í stað einu
sinni eins og verið hefur.
Þetta var í lok septem-
ber mánaðar. Nú er nærri
liðinn mánuður, enn er
ákvörðun hans ekki kom-
in til framkvæmda.
Þar til fólk nær 26 ára aldri
leggur það til hliðar ákveðinn
hluta af kaupi sinu til svo nefnds
skyldusparnaðar. Rikið greiðir
siðan verðbætur á upphæðina til
þess að hún rýrni ekki i verð-
bólgunni.
Undanfarin ár hefur sá háttur
verið hafður á að reikna verð-
bæturnar á skyldusparnaðinn
árlega, miðað við 1. febrúar.
Verðbæturnar hafa siðan verið
settar á sérstakan reikning, en
ekki verið lagðar við höfuðstól-
inn.
Þar kom að slikur háttur þótti
svo meingallaður að ekki væri
hægt að una við hann lengur.
Bent var á að margvislegt
óréttlæti fylgdi þessu kerfi svo
að þvi þyrfti að breyta.
Rikið gerði bragarbót og
ákveðið var að verðbætur á
skyldusparnað yrðu reiknaðar
fjórum sinnum á ári framvegis.
Þannig skýrðu dagblöð m.a.
frá breytingunum 24. sept.
siðastliðinn.
En hver hefur
framkvæmdin orðið?
„Við höfum aðeins heyrt um
þessar breytingar á útreikningi
verðbótanna á skotspónum.
Engin fyrirmæli hafa borist
okkurum þessar breytingar. Og
þvi hefur ekkert verið gert af
okkar hálfu til þess að fram-
kvæma breytinguna.”
Þetta hafði Skúli Sigurðsson
hjá Húsnæðismálastofnun rikis-
ins að segja er við spurðum
hann um framkvæmd breyting-
anna.
Húsnæðismálastofnunin tekur
ákvörðun um hvort skyldu-
sparnaðurinn skuli greiddur út.
En Veðdeild Landsbankans sér
um útborganir og útreikning á
verðbótunum.
Skúli sagði að sú aðferð sem
nú væri notuð við útreikning
verðbóta á skyldusparnað hefði
verið ákveðin með reglum árið
1958.
Þar hefði verið tilgreint
hvernig reikna ætti út verð-
bæturnar og hversu oft. Siðan
reglur þessar hefðu verið settar
hefði algjörlega verið farið eftir
þeim.
— EKG
iyif »WÍm.. /' \ J ■’*' 9
- - ffh-rfWllW
Dökkar horfur
í álframleiðslu
— þó smá vonarglœta um aukna þörf
Miklar birgðir af'áli' hafa nú
safnast fyrir hjá álverksmiðj-
unnii Straumsvik, og sala geng-
ur erfiðlega vegna litillar eftir-
spurnar. Verð á hrááli á hcims-
markaði hefur lækkað verulega.
Stjórnarformaður Alusuisse
liefur gefið yfirlit um stöðu
fyrirtækisins sem á
verksmiðjur i mörgum löndum.
Hann dregur upp dökka mynd af
ástandinu. Hann segir að af-
skipanir hrááls fyrstu sex mán-
uði þessa árs hafi verið þriðj-
ungi minni en á sama tima i
fyrra.
I Evrópu hafi verið dregið úr
framleiðslunni um 5%, i Banda-
rikjunum um 27% og i Japan um
37%. I Straumsvík hefur verið
dregið úr framleiðslunni er
nemur 15 af hundraði. Álbirgðir
á Vesturlöndum hafa aukist úr
1,3 milljónum tonna á miðju sið-
asta ári i 3,5 milljónir tonna I lok
siðasta mánaðar. Þessar birgð-
ir myndu nægja i fjóra mánuði
ef eftirspurn væri eðlileg.
Smávægileg verðhækkun
hefur orðið á áli i Bandarikjun-
um, en i Evrópu er verðið 30%
lægra en skráð verð.
Þó er smá-vonarglæta i yfir-
liti stjórnarformannsins. Hann
segir að við núverandi aðstæður
hvarfli ekki að neinum að reisa
nýja álverksmiðju. Þess vegna
sé von til þess að ál verði fljót-
lega eftirsóttur málmur á ný.
—AG
Tilboð ríkisstjórnarinnar jafngildir:
33-40% aflans
til útlendinga
„Þau tilboð sem rikisstjórnin
hefur þegar gert bretuin og
þjóðverjum stefna að því að út-
lendingum verði gefinn kostur á
140.000-150.000 tonna aflamagni
á ári, en það jafngildir 33%-40%
af þeim hámarksafla scm is-
lenskir fiskifræðingar telja
mögulegt að leyfa á næsta ári.”
Þannig segir m.a. i greinar-
gerð „Samstarfsnefndar um
vernd landhelginnar”. Sam-
starfsnefndin er stofnuð af
nokkrum stórum launþegasam-
tökum auk Félags áhugamanna
um sjávarútvegsmál.
Ástæða þess að nefndin var
stofnuð er tviþætt: Sú hin fyrri
er: „Hin alvarlega aðvörun sem
fram kemur i skýrslu Hafrann-
sóknarstofnunar tslands. „Hin
sú staðreynd að þrátt fyrir að-
varanir þær sem fram koma i
skýrslunni halda islensk stjórn-
völd áfram viðræðum við is-
lenska aðila, um hugsanlega
ur.Janþágu samninga út-
lendinga til áframhaldandi fisk-
veiða I islenskrt fiskveiðiland-
helgi”.
Samstarfsnefndin telur að
unnt sé að friða fiskistofnana
mun betur með þvi að verja
landhelgina með skipa- og
tækjakosti landhelgisgæslunn-
ar, en að ganga til samninga við
útlendinga.
i lok skýrslunnar segir:
„Samstarfsnefndin telur að
aðeins eindregið almenningsálit
geti stöðvað fyrirhugaða
samninga'gerð um veiðar út-
lendinga hér við land. Það al-
menningsálit verður nú að láta
sterklega i sér heyra ef koma á i
veg fyrir þá ógæfu sem mundi
leiða af undanþágusamning-
um".
NÝTT BLAÐ FRÁ SAMÚEL