Lesbók Morgunblaðsins - 22.11.1925, Blaðsíða 5

22. nóv. '25.
LESBÓK MORGUNBLADSÍNS
5
JÁteaspbw#
i?UNC WATt"
'BOVRIL
BOVRIL LIMITED
LONDON
BOVRIL VEITIR ÞJER DUG OG(
ÞREK OG EYÐIR ALLRl
ÞREYTU.
. DREKTU BOVRIL VIÐ VINNUi
'ÞÍNA, ÞVl BOtAIL HELDURl
ÞJER STARÞSHÆFUM.
Fyrir gamalt fólk, sem þjáist af svefnleysi, er þessi
hjartastyrkjandi og heilsusamlegi drykkur mjög
ákjósanlegur.
Notnðu aðeins y2 teskeið í einn bolla af heitu vatni og þá
færðu samstundis óviðjafnanlegan, nærandi drykk.
BOVRIL
Heildverslun Ásgeirs Sigurðssonar, sími 300.
ast og margir þeirra sjá ekkert
annað utan Reykjavíkur.
Þá þarf að koma upp vönduðu
stóru gistihúsi á Þingvöllum. Húsi
sem dugað getur til langframa og
sem hæfir staðnum. Líklega fást
einstakir menn til að reista þetta
hús og reka það á eigin kostnað,
en vitanlega verður gérð þess öll
áð vera háð eftirliti hátíðanefnd-
arinnar. Auk þess verður að gera
bráðabirgðagistihús á stí^ðnum.
Mjer skilst svo sem aðal-til-
gangur hátíðarinnar verði að vera
sá, að gefa yfirlit yfir þróunar-
SGgu þjóðarinnar frá fyrstu tíð
til vorra daga og svo bera fram
það helsta, er þjóðin afrekar best
nú á tímum i atvinnuvegum og
listum. Sýningar eru einna besta
aðferðin til þessa, en þær þurfa
að vera vel úr garði gerðar til
þess að koma að gagni. Auk al-
mennrar sýningar þarf að vera
söguleg sýning, er gefi auganu
mynd af íslensku þjóðlífi á liðn-
um öldum, eftir því sem menn
vita best. Húsakynni, klæðnaður,
áhöld og því um líkt, frá ýmsum
tímum er nægt efni í góða sýn-
ingu, jafnvel þó gera verði eftir-
líkingar eftir ágiskun að sumu
leyti. Slík sögusýning ætti betur
heima á Þingvöllum en í Reykja-
vík og gæti orðið vísir til safns
í framtíðinni, í líkingu við út-
lend söfn af líku tagi, svo sem
Bygdö-safnið í Oslo. En sjerstak-
lega er það nauðsynlegt, að við
þetta tækifæri verði mönnum gert
ljóst hvernig híbýlaháttum manna
hefir verið varið á Þingvöllum
um þingtímann, með því að end-
urreisa nokkrar búðir þar og
ganga svo frá þeim, sem menn
best vita að verið hafi á sögu-
öldinni. — Þá er og nauðsynlegt,
að sýnt verði með leiðarvísum
h\'ar þessi eða hin búðin hafi ver-
ið til forna, eftir því sem mönn-
um er best kunnugt.
Gera má ráð fyrir að hátíða-
hÖldin á Þingvollum standi að
minsta kosti þrjá daga, og ef til
vill alt að viku. Auk ræðuhalda
og fyrirlestra verður að sjá fólki
fyrir öðrum skemtunum, að minsta
kosti hljómleikum og íþróttasýn-
ingum. Auk þessa þyrftu að fara
fram leiksýningar úti, þegar veð-
ur leyfir, og ætti vel við að sýna
þætti frá ýmsum tímum í þeim
leikjum og ennfremur skrautsýn-
ingar ftablau) af merkum at-
burðum úr sögu þjóðariunar. —
petta leikrit þarf að fá á þann
liátt að efnt verði til verðlauna-
samkepni meðal íslenskra rithöf-
unda, á sama hátt skal fá hátíða-
ljóðin og tónverk þau sem uota
skal, tillögur um fyrirkomulag
liúsa þeirra sem óhjákvæmilegt er
að reisa og því um líkt. Veitir
ekki af að tveggja ára frestur sje
gefinn til þessarar samkepni.
Hjer hefir lauslega verið drep-
ið á nokkur atriði, ef vera kjrnni
að það gæti knúð aðra til þess
að leggja orð í belg og koma fram
með aðrar ítarlegri tillögur. 011
þjóðin þarf að láta sjer umhugað
um þetta mál, og það er síst of
snemt að hafist sje handa. Bretar
voru 12 ár að undirbúa Wembley-
sýninguna og þá veitir íslending-
um ekki af fjórum til undirbún-
ins 1000 ára minningar alþingis.
Því það verða menn að athuga
að hjer má ekki hroða neinu af.
Þessi hátíð verður að vera svo,
að hún verði varanleg minning
öllum þeim sem hana sæ'kja. Hún
á að vekja íslendinga til mnhugs-
unar um þjóðerni sitt, og á því er
ekki vanþörf. Því svo er að sjá
sem nú þyki mest í það varið
að skafa af sjer öll gömul og góð
íslensk einkenni, í lifnaðarháttum,
klæðaburði og hugsunarhætti og
klína á sig útlenskri lágmenning
í staðinn. Eru það ill hamskifti,
en að sumu leyti skiljanleg, með
því að svo sáralítið hefir verið
gert þjóðernismeðvitundinni til
eflingar hjer á landi hin síðari
árin. En nú er tækifæri til að
gera nýja atlögu að sníkjumenn-
ingunni og endurreisa og efla
sanna þjóðlega menning. Ef ís-
lendingar nota ekki slíkt tæki-
færi út í æsar, þá er ekki að vita
hvernig fer. En þá verður þess
máske ekki langt að bíða, að síð-
ustu einkenni íslensks þjóðernis
hverfi — tungan sjálf.
En ef rjett verður að farið,
getur þjóðhátíðin 1930 haft meiri
áhrif til bóta en starf Fjölnis-
manna fyrir nær hundrað árum.
Andvaxi.