Lesbók Morgunblaðsins - 03.01.1926, Qupperneq 5

,8. jan. ’26.
LB8BÓK MOROUNBLAÐ8INS
6
■
Gamansögur.
Gamall sveitamaður segir frá.
Framh.
3. Jón talar tungum.
Enginn gat sagt um Jón gamla,
að hann væri tungumálamaður.
Fyrir utan móðurmálið kvaðst
hann þó kunna að mæla á eina
tungu, og væri það engelska. —
Húsbónda Jóns var lengi ókunn-
ugt um þessa málakunnáttu gamla
mannsins. En eitt kvöld um
mjaltatímann kom húsbóndinn út
í fjós. Heyrir hann þá, er hann
ikemur í dyrnar, að Jón er í of-
boð góðu skapi, og er að glamra
við stúlkurnar út um alla heima
og geima; en nokkuð var það þó
með öðrum hætti en vant var.
„Jess-fox, stúlkur mínar. Jess-
fox, Gudda mín. Jess-fox, Gunna
mín. Jess-fox, allar blessaðar dúf-
urnar mínar“, hvín í karlinum,
og um leið pataði hann með báð-
um vísifingrunum út í loftið.
„Þú talar þá ensku, gamli mað-
urinn, heyri jeg er“, segir hús-
bóndi háns.
„Nei, húsbóndi góður, nei, ekki
er nú það. Jeg kann ekkert í
ensku; en jeg er dálítið rólfær í
engelsku“.
Húsbónda hans fór þá eitthvað
líkt og Bjarna Thorarensen, er
hann sagði: „Hver hefir kent þjer
dönsikuna, Kláusf' Hann fór að
spyrja Jón, hvar hann hefði lært
engelskuna. Jón gerði fljótlega
grein fyrir því; hann hafði lært
hana af öðrum karli, mjög skemti
legum líka, sem átti heima þar í
næstu sveit, og var kunnur flest-
um þar um slóðir. Sá karl hafði
einusinni einn mánaðartíma verið
samtímis tveim Englendingum á
bæ við eina veiði-ána á Suður-
lendi, og höfðu Englendingarnir
haft hund með sjer, sem þeir
kölluðu Fox. — Þessi tvö orð,
Jess og Fox, lærði karlinn af
Englendingunum og þeytti þeim
út í hrifur, einkum þegar hann
hafði fengið í staupinu.
Þessi karl var lærimeistari Jóns
í engelskunni.
En — það hýrnaði heldur yfir
un^lingUii’uiu, s’om vtJru á h*úm-
ilinu með Jóni, er það varð öll-
um kunnugt, að Jón gamli kynni
að tala útlend tungumál. Það ljós
var ekki látið standa undir mæli-
keri í rö'kkrunum um veturinn.
Sagði unga fólkið oft, að „margt
væri Jóni til lista lagt“.
Nú líður veturinn og kemur
sumarið; ljet Jón gamli drjúglega
yfir því um vorið, að honum hefði
allmikið farið fram í málakunn-
áttu þennan vetur; drengirnir
hefðu verið sjer betri en engir í
tungumálavísindunum.
Enginn bar brigður á þetta,
nema Gunna kokkur. Hún sagði
oft, að enginn skyldi taka mark
á bannsettri vitleysunni í karlin-
um, — Þau voru vön að elda
grátt silfur.
Þetta sama sumar bar nú svo
við, að eitt kvöld komu tveir
Englendingar með tvo fylgdar-
menn og marga hesta; þeir beidd-
,ust gistingar, og var hún heimil.
Morguninn eftir, um dagmála-
leytið, kemur Jón inn í eldhúsið
og er þá búinn að lúka morgun-
verkum. Englendingarnir, sem
báðir voru ungir menn, voru þá
ferðbúnir á hlaðinu; voru þar hjá
þeim fylgdarmenn þeirra, hús-
bóndinn og fleiri heimamenn.
Þá rís Gunna kokkur upp, eins
og boði á skeri, og segir af mikl-
um móði við Jón gamla: „Þarna
standa nú Englendingarnir ferð-
búnir. Farðu nú að tala við þá og
láttu nú sjá og heyra, að engelsku
kunnáttan þín sje annað og meira
en eintómt grobb og vitleysa".
Þetta var ljóti löðrungurinn
fyrir Jón gamla; fann hann það
þegar af mannviti sínu, að ef
hann rynni af þessum hólmi, þá
mundi hann aldrei eiga frið á
sjer fyrir brígslyrðunum úr
Gunnu kokk.
Það var nú annaðhvort að
hrökkva eða stökkva, duga eða
drepast. Hann náfölnaði fyrst af
geðshræringu, en setti samt móð
í sig Qg hljóp út; gengur þá beint
framan að Englendingunum, baðý
ítr tft hthríumnn. parhffr út f Itrft-
ið með báðuni vísifingrunum, og
segir í sífellu: Jess-fox, Jess-fox,
Jess-fox.
Þetta gerðist alt í svo skjótri
svipan, að Englendingarnir vissu
ekkert hvaðan á þá stóð veðrið.
Horfðu þeir á karlinn nokkur
augnablilc, með vanalegri enskri
alvörugefni og stillingu.
En svo sprakk blaðran.
Setti þá að þeim svo óstjórn-
legan hlátur, að þeir urðu að halda
um magann eða í hestana, til þess
að velta ekki um koll. Varð af
þessu öllu hinn mesti glaumur og
kátína.
Þegar Jóni gamla þótti nóg
komið til að bjarga æru sinni og
mannorði undan árásunum hjá
Gunnu koltk, liopaði liann af víg-
vellinum; en Englendingarnir
riðu úr hlaði, síhlæjandi, meðan
sást og heyrðist til þeirra. Mátti
segja um Jón líkt og um Brján
konung, að hann „fjell, en hjelt
velli“.
Þegar Jón kom inn í eldhúsið
aftur kafrjóður af geðshræring-
unni, þá segir Gunna: „Þarna sást
það, að það er ekki mikið vit í
þessu bulli þínu !‘ ‘
„Og þegiðu, gribban þín!“ —
svaraði Jón með óvanalegum
þjósti. „Þú hefir ekkert vit á
tungumálavísindum. Þeir töluðu
ensku, en jeg talaði engelsku;
þess vegna var náttúrlegt, að
hvorugur skildi annar,“.
4. Jón vill verða yfirfjósamaður
hjá
Viktoríu Englandsdrotningu.
Það var einu sinni um veturinn,
að póstur var búinn að vera á ferð-
inni, ekki alls fvrir lÖngU; hafði
húsbóndi Jóns fengið allmikið af
blöðum, bæði innlendum og útlend-
um. Bar nú svo við, að hann sat
síðari hluta dags einhverju sinni
inni í herbergi sínu, og var að lesa
blöðin; lá þar allmikil blaðalirúga
á borðinu við hliðina á honum;
heimilisfólk var flest alt niðri við
og úti við.
Þð kemur Jórt gmnii fun fyrir til