Lesbók Morgunblaðsins - 13.05.1928, Side 5
LÉSBÓK MORGUNBLAÐSINS
149
YFIR ÞVRRA NORÐUR-
AMERÍKU 1921-24.
fjekk lungnaból"u á fvrsta ári foríSarinnar
og dó.
Arnarulunquaq átti ]>á hvergi hofíi sínu að
að halla, ef hún liyrfi til álfliaganná, og varfi
]>ví úr, að hiin slæist í fiiriná me<i Vestur
vfir. VarS luin siÖar orðlögð fyrir dugnað
sinn, ]>ví hún var jafnvíg á fatasaum, matar-
gerð, veiðar og sleðaakstur með huudum.
Alla þessa löngu leið notaði. Knud Rasmus-
sen söinu hundana fyrir sleðana. Til þess að
fá úrvalshunda í þessa sleðaför, hjelt hann
hundakapphlaup mikið í Grænlandi áður en
liann lagði af. stað þaðan. Valdi hann hunda
]>á er þar reyndust hest. Efst á meðfylgjandi
mynd eru sýnd sleðaæki työ frá ferðálaginu
yfir ísbreiður Norður-Ameríku. — Oft var
sleðaæki það sem hundamir ]>ar drógu um
tonn að þyngd.
I þessari löngu ferð safnaði liann ógrynnum
af fróðleik um Eskimóa. Með samanhurði á
lifnaðarháttum, nninnmælasögum og siðuin
]>eirra, alt frá Angmagsalik til Alaska, komst
hann að raun um, að frumheimkvnni þeirra
eru inn á meginlandi Norður-Ameríku.
Marga merkilega Eskimóa og Eskimóabygð-
ir fann Knud Rasmussen á ferðalagi ]>essu.
Einn af merkilegustu kynstofnunum er hann
hitti, var hið svonefnda „Moskusuxafólk“. I
klæðaburði er það einkenhilegt að því leyti,
að konur og lcarlar klæðast ]>ar stjelfrökkum
úr skinni, eins og sjest á mvndinni lengst til
hægri. Þar er kona ein með harn í bakpoka.
En til vinstri er mynd af <Ír. Knud Ras-
mussen sjálfum, glöðum og reifum eins og
hans er vandi, með skinnhettu á liöfði, ferð-
búnum í svaðilfarir heimskautalanda.
og þungu fargi var ljett af okk-
ur öllum! Við vorum komnir heilu
höldnu í gegn um járngreipar
Breta og inn í Miðjarðarhaf!
Um morguninn (17. des.) sáum
við gufuskip. Það sá okkur líka
og hóf þegar skothríð á okkur og
reyndi að sigla á okkur, en við
köfuðum djixpt svo sem hálfa
sturid. Þá komum við úr kafi, en
skipið hafði elt, okkur og skaut
nú sem óðast á okkur. Við fórum
enn í kaf og vorum nú niðW í
tvær klukkustundir. En er við
kcmum úr kafi, er skolli kominn
þar enn og kúlum rignir yfir okk-
ur. Hafði hann góða fallbyssu og
slxaut vel. Bums! Þar bæfði ein
kúlan kafbátinn og braut gat á
afturgeyminn á stjórnborða. Við
köfuðum þegar á 30 metra dýpi
og komum ekki úr kafi fyr en
eftir miðdegisverð, en ]>á var skip
ið horfið.
Veður var nú orðið ágætt og
hjeldunx við áfrarn för okkar við-
stöðulaust svo að ekki bar til tíð-
inda. Hinn 20. des. hittum við
enskt skip og áttum við það or-
ustu fram á nótt. Hæfðum við það
nokkurum sinnum og .mundum
hafa ráðið niðurlögum þess, ef
við hefðum ekki mist sjónar á því
í myrkri.
Við fórum nú fram hjá Malta,
suður fyrir Sikiley og stéfndtnn
svo inn í Adriahaf. Hinn .23. dos-
ember koinum við að Otranto-
sundi. Sundið er nm 8R km. á
breidd og höfðum við vænst þess
að þar væri herskipagfrðingar,
éins og í Njörvasundi. En við sá-
um ekkert skip nema tvo togara
upp undir Albaníuströnd, fram
undan Valona. Þótti okkur þetta
einkennilegt, en frjettum seinna,
að svo stóð á þessu, að flóti Aust-
urríkismanna hafði daginn áður
gert herhlaup út í sundið Og fælt.
xarðskip ítala á brott. Sigldum
við nú inn í sundið, en alt í einu
cr kallað að flugvjel sje komin
að okkur. Var undir sól að sjá í
áttina til hennar og tókum við