Lesbók Morgunblaðsins - 05.01.1936, Qupperneq 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
6
„0, þú stríð
heimsins eina sótthreinsun“
Éftírfarandi grein er iir
G. H. Æ S. T. og er frá
frjettaritnra þess t kóm.
Húrt þárf iiarla skijring-
br við,
Ó, þú stríð, heimsin* eina sótt-
hreinsun I Þaft Var fðrvígismfiCiir
futurismans, Matinetti; sem sa£ðí
h®tta þearar Íiáhh var úngur, óg
síöan hefir hann kaldhamrað á
tiessu í óteljandi blaðagreinum,
skáldsögum, ljóðum, tækifæris-
ræðum og fyrirlesttUm. Þetta hef-
or orðíð að hei'sítu einkunnarorðum
hans, og hann hefir hrópað þau
út yfir veröldina af brennandi
æsingi — sem loksins náði há-
marki sínu þegar Marinetti var
sendur til herstöðvauna í Eritren
fvrir nokkrum mántiðum.
Jeg Verð að segja það. að jeg
hefi aídrei skilið „hina ósegjan-
íega þýðihgu, hlaðna málmgrárri
nýtísku“, sem í þessum orðum
felst, sVo að maður hafi enn eftir
orð Marinetti: En þó hefir mjeú
nú birt fyrir atigum.
•teg var að ganga rólega eftir
götu hjer í Rómaborg um daginn,
og þá var elt í einu eins og jeg
væri kotninn á vigstöSVafnar hjá
Makaie eða Dagga Bur. Alt í einti
verð alt í uppnámi, hróp og ösk-
ur, gauragangur. brak og brestir
og hersöngrar. Það var engu lík-
ara en að tín sprengjubyssur hefði
hafið leik sinn alt t eintt. Það vav
eins og glóandi eldkúlur færi yfiv
ctrætin. Og háværar fyrirskinanir,
bolv og ragn bíandaðist intt í ítað.
Orsökin: — A torginu bak við
götuhornið var verið að bvrja að
hlaða fjóra stóra flutningabíla af
all«konar málmbrotum. Rómveri-
nm hefir ve'rið skipað. eins og öll-
itnt öðrttm ítölum, að láta af
limidi við stjórnina alt. sem þeiv
eiga eða finna af hverskonar
málmi. Fyrst og fremst gttll og
siifur. því næst járn. kopar, tin,
eir, bronse — alt, sem þeir geta
grafið upp. Gjöfunum er veitt mót-
taka á vissum stöðum. Þegar gjaf-
irnar hafa hlaðist þaf upp í stóra
hauga, svo að þeir hamla umferð
á götunum, þá koma flutninga-
bílar til þess að flytja þetta til
hérgagnaverksmiðjanna í Narni og
Terni. Og til þe'ss að geta. hlaðið
eins miklU & bílána og unt er.
brjóta bifreiðastjórarnir alt sund-
ur. sem brotið verður. Af þessu
stafar hávaðinn. sem dynur í göt-
unum.
En það er ekki hægt að brjóta
alt sundur í höndunum. Þess vegna
heyrast fjTÍrskipanirnar og bölvið
og ragnið. Hvað me'gna berar
hendur og fánýt verkfæri gegn
járnrúmum, sem eru eins sterklega
smíðuð eíhs ög þati ætti að end-
ast tim alla eiiífð? Ög hvernig á
að brjóta nefið af Mússolini
myndastyttu, sem er í sjofaldri
stærð?
Manni finst ósjálfrátt, að ætt-
jarðarást ítala og járnrúm sje ó-
aðskiljanlegt eins og nú stendur/
Alls staðar mætir aiiganu hið
sama: járnrúm, sem fórnað er
fyrir stríðjð — stórkostleg járn-
rúm, sepj maður belt að væri að
eins til í Suður-ítalíu, þar sem
samati se.fur fjölskyldaii öll, tveir
kettij- og ein geit. Stólparnir ertt
Ó dijiurð Við iúannsiiandíegg og á
göflUnum eru stórir sþorösijjuiag-
aðir járnskildir, tnálaðir mýndtini
af sfeiþum, sem eru að farast í
sævarróti, af riddurum, sem eru
að ræna ástmey sinni, eða þá af
Othello, Jago og Désdemopa- —
Krýndir og gyitir Kerxíbár, engi-
ar og dúfur eru þar steyptir Og
blásá í Íúðrái Rúmiú staúdá é
geisistórum ljónalöppum úr kopar,
og hver þeirra mun nægja í eina
handsprengju;
Eh þáð ef margt annað þarna á
torginu. Þess hefir áður verið
minst, að þar eVu myndastyttur
af Mussolini. Sumum kann að
virðast það ótrúlegt. En hjerna
um daginn reið Mussolini sjálfur
á vaðið. því að frá höll sinni í
Romagna sendí hann 2230 kíló
af málmum, „aðaílega mynda-
myndastýttúm af II Dúce“, eíns og
segir í hinni opinberu tilkynningú.
Auðvitað eru þarna ekki aðeíns
vangamvndir og brjóstlíkneski af
Mussolini, margstækkuð. í einu
horninu ér ííkneski af Minervu,
rjett hjá ,,hin hýa Yentis" iíj'
grænu bronsi, tveím metrum það-
an „Sveitasakleysið". og rjett hjá
henni „Bóndakona frá ÁlatrÍ" með
stþrg koparkrús á höfðinu. Þetta
Frú Báus;olini fltygir giftingarhring sír,um í málmasöfnunarkerið á
leiði ókunna hermanrsins í Róm. Það er mælt að verðmæti giftingar-
hringa, sem fólk hefir gefið ítalska ríkinu, muni nema um 700 milj. líra