Lesbók Morgunblaðsins - 19.01.1936, Síða 6
22
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
ug, eu það mátti sú eldri ekki
vita.
Þannig leið veturinn eins og í
ljúfum sœludraumi fyrir Guð-
mundi, og fram á sumarið. En svo
vissi hann ekki fyr til en sú upp-
götvun dundi yfir hann eins og
þruma úr alheiðu lofti, að maður
konunnar kom heim. Hann var
skipstjóri á stóru barkskipi, og
hafði verið í Vesturindíaferð svo
missirum skifti. Guðmundur
þorði þá ekki að vera þar lengur.
Skildi hann í snatri við þær
mæðgur og fór til sjós. Hafði
hann oft verið í Englandi. Ljet
hann drjúgt vfir því við mig, að
hann væri þar trúlofaður ríkri
stúlku, og mundi helst fara þang-
að frá Danmörku við allra fyrsta
tækifæri.
í sjávarháska. .
Vorið, eða seint um veturinn
næsta áður en Guðmundur kom
til íslands, var hann háseti á
sænsku skipi með timburfarm.
Fengu þeir aftaka slæmt veður
svo dægrum skifti. En eT veðrinu
var heldur farið að slota, en sjó-
rót allmikið, lentu þeir í nátt-
myrkri npp á blindsker. Laskaðist
skipið mikið og sat fast á skerinu.
Þegar birti af degi sáu þeir til
lands. Það var í Svíaríki. Sagði
skipstjórinn að hann ætlaði að
reyna að komast tii lands á skips-
bátnum, því að það væri skylda
sín að láta hlutaðeigandi yfirvald
vita um strandið, og helst ef unt
væri að fá það til að koma með
sjer út á skipið. Var það lögskip-
uð regla til þess að geta með full-
um rjetti krafið um ábyrgðargjald
fyrir skipið og farminn.
„En ekki má skipið vera mann-
laust, meðan jeg er í iandi“, sagði
hann, „því að þá er það alveg úr
minni umsjá, og gæti hver sem
vildi lvst það sína eign. En nú er
það svo lagað, að jeg hefi ekki
vald til að skipa neinum sjerstök-
um að vera eftir. En jeg borga
þeim 16 spesíur (64 krónur), sem
tekur það að sjer. Jeg kem til
baka eins iljótt og mögulegt er,
máske í kvöld, en sjálfsagt
snemma á morgun“.
Allir þögðu og leit út seta
enginn vildi sinna þessu tilboði
og fría svo skipstjórann vand-
ræðum. Sagði Guðmundur að sjer
hefði sýnst það löðurmannlegt, og
ólíkt gömlum Islendingmn, sem
fúsir voru að leysa vaudræði ann-
ara, og öfluðu sjer þannig fjár og
frægðar meðal framandi þjóða,
svo hann sagði við skipstjórann,
að sjer væri sama þótt hann yrði
eftir. Þá glaðnaði yfir skipstjóra
og kvað liann það vera' drengilega
mælt.
Síðan fór skipstjóri og menn
hans til lands, en Guðmundur
var einn eftir. Þegar kom lengra
fram á daginn batnaði veðrið og
lægði sjórótið. Jafnframt minkaði
ruggið á skipinu, svo Guðmundur
var vongóður og hughraustur. —
Nóg var þar af mat og drvkk, og
með því að hann liafði engu öðru
að sinna en að láta sjer iíða eins
vel og hægt var, þá tók liann sjer
ríflegan skamt af hvorutveggja,
einkum af víninu, kvað og söng
og var hinn kátasti, uns hann
sofnaði út af seint um kvöldið.
Milli heims og heljar.
Snemma morguninn eftir vakn-
aði Guðmundur. Var hann tölu-
vert rykaður, en tók þó fljótlega
eftir því, að skipið ruggaði miklu
meira en daginn fyrir. Hvarf iir
honum víman og reis hann á fæt-
ur sem skjótast og leit til veðurs.
Var vindur allmikill og sjógangur,
og þess engin von að bátur kæmi
úr landi í því líku, eða jafn vel
verra sjólagi. Sagði hann að sjer
hefði nú ekki farið að lítast á blik
una, og það því frekar sem sjó-
rótið versnaði er á daginn leið,
ekki að hann væri hræddur, en
áleit að þetta væri sjálfskaparvíti.
Hann sá að skipsbotninn lestist,
meir og meir svo sumt af trjá-
viðnum flaut út, en brimskaflarn-
ir köstuðu skipskrokknum til og
frá. Litla lyst hafði hann á mat
um daginn, en enga á víni. Sagð-
ist hafa hugsað sjer að taka
hverju sem að höndum bæri með
óskertum sönsum og karlmanns-
liugrekki.
ITm nóttina var veðrið hjer um
bil hið sama, en eftir því sem
skipskrokkurinn ljettist og brotn-
aði meira, varð ruggið enn stór-
kostlegra, svo hann tók það til
bragðs seinnihluta nætur, að hann
batt sig við stórsigluna, svo
livort hann yrði dauður eða lif-
andi, að þeir er fyrst kæmu þar
gæti sjeð, að hann hefði drengi-
lega og svikalaust leyst af hendi
sitt hlutverk.
Um morguninn snemma fór að
lygna og brotsjóana heldur að
lægja. Var Guðmundur þá mjög
þjakaður og illa til reika, en varð
þó heldur vonbetri eftir því sem
lengra kom fram á morguninn.
Fyrri hluta dags kom skipstjóri
úr landi á stórum báti, vel liðuð-
um. Varð hann glaður er hann
fann Guðmund lifandi, og ljet
hjúkra honum eftir bestu föng-
um. Hvernig fór um skipsflakið
veit jeg ekki, en Guðmundur var
með skipstjóranum á landi um
hrið. Fekk hann það er honum
var lofað og vel það. Skildu þeir
sem vinir. En það sagði Guðmund-
ur að þess háttar hlutverk skyldi
hann ekki taka að sjer annað
sinni, hvað sem í boði væri.
Flagð undir fögru skinni.
Eitt sinn lá skip, sem Guðmund-
ur var háseti á, inni í höfn. Ætla
jeg það væri í Hollandi. Þar var
stór bær; nafn á honum man jeg
ekki, óvíst að Guðmundur hafi
nefnt það. Hann fekk leyfi um
daginn að vera í landi. Varð hon-
um víðförult. Hitti hann á leið
sinni unga stúlku, mjög gjörvu-
lega og ljómandi fallega. Áttu
þau tal saman, og samdist svo með
þeim, að ef hann kæmi um kvöldið
til hennar, mundi hann geta feng-
ið að vera um nóttina.
Er nú ekki að orðlengja það, um
kvöldið fer Guðmundur í bestu
fötin sín og í land, á fund stúlku
sinnar. Tók hún honum tveim
höndum. Hún helt tii í góðu her-
bergi. Virtist honum hún gáfuð
og í allri framkomu hin skemti-
legasta. Veitti hún honum vel og
leið svo kvöldið í góðum fagnaði
fram að háttatíma. Þá afklæddist
Guðmundur og fer upp í rúmið.
Stúlkan fer einnig að afklæða sig.
Spyr hún Guðmund hvort hann
vilji ekki að hún gefi honum glas
af víni áður en hún fari upp í
rúmið. Guðmundur játar því. Svo
hellir hiin á glas og rjettir lionum.