Lesbók Morgunblaðsins - 28.06.1936, Page 2

202
ar sprengja það í óteljandi smá-
mola, og munu þeir mynda sjer-
stakt tunglkerfi umhverfis jörð-
ina. Fjöldi af þessum brotum mun
falla til jarðar sem glóandi loft-
steinar, vegna þess að fallhraði
þeirra í gegn um gufuhvolfið gerir
þá hvítglóandi. Þeir munu hver
og einn valda á'íka miklum
spjöllum eins og loftsteinninn
mikli, sem fell til jarðar hjá
Tunguska í Sibiríu 30. júní 1908.
Það verður þó að gera ráð fyrir,
að mestur hluti tunglsins verði að
dusti, sem síðan myndar lýsandi
hring umhverfis jörðina.
Ennfremur segir Jeans: Tunglið
verður að örsmáum ögnum, sem
snúast umhverfis jörðina á sama
hátt eins og agnirnar í hringum
Satúrnusar snúast umhverfis þann
hnött.---------
Það verður mikilfengleg sjón að
horfa á þennan stórkostlega ljós-
baug umhverfis jörðina, baug, sem
myndaður er af óteljandi smá-
tunglum, með örsmáum brotum á
milli, svo að hann verður eins og
óslitið geislaband, nema þar sem
jörðin kastar skugga sínum á það,
alveg eins og Satúrnus kastar
skugga á sína hringa. Þessi skuggi
kemur upp í suðaustri og hverfur
í suðvestri.
Á daginn mun þetta „mána-
belti“ skyggja á sólina dögum og
jafnvel vikum saman, eftir því
hvað það er þjett. Á veturna miss-
ir það birtu sína að mestu leyti,
verður eins og óglögt gult band á
himninum, því að þá skín sólin
á beltið hinum megin jarðar. En
við þetta er þó það að athuga, að
jörðin getur þá verið köld og
alt líf farið forgörðum, vegna
þess að sólin hafi sloknað áður.
Frú: Jeg er alveg örmagna af
þreytu, herra læknir.
Læknir; Lofið mjer að sjá tung-
una.
Skáld: Ekki veit jeg hvað jeg
á að gera — á jeg að brenna kvæð-
in mín, eða gefa þau út?
Vinur: Fyrsta hugdetta er jafn-
an sú besta.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
♦> ♦>♦> ❖*Xh!mXhX**X**X**H*^*I,*H**><>

i
2
Ástavísur Egils.
z
•x-:-x~x-x-:~:-x~:-x-:-:-:-:-:-x-:-x**
Jeg blaða stundum í Egilssögu
mjer til gamans. Um daginn lenti
jeg í 56. kapítulanum. Þar stendur
þetta: „Ok er leið á haustit tók
Egill ógleði mikla, sat opt ok
drap höfðinu niðr í feld sinn.
Eitt hvert sinn gekk Arinbjörn til
hans ok spurði hvat ógleði hans
ylli — .... eða hvat kveðr þú
nú? Láttu mik nú heyra“. Egill
sagði at hann hefði þetta fyrir
skemmstu kveðit“: (Prósaþýðing
útgefandans hljóðar svo) : „Konan
á við óhæfilegt fálæti að búa (af
minni hálfu); jeg þorði forðum
þegar eg var ungur að líta upp;
nú verð eg að stinga nefinu í feld-
inn, þegar Ásgerður kemur mjer
í hug“.
„Arinbjörn spurði, hver kona
sú væri, er hann orti mansöng um
— „hefir þú fólgit nafn hennar í
vísu þessi“. Þá kvað Egill“:
(Prósaþýðing útgefandans): „Eg
fel sjaldan nafn mágkonu minnar
í skáldsap; sorg hennar virðist þó
fara sjatnandi; því að sumir menn
þreifa bragarfingrum um (fara
með kunnugleika á skáldskap
höndum um; c: kunna að skilja)
vísur mínar“.
Mjer þótti þetta að mörgu leyti
uppbyggilegt samtal og merkilegt.
Hvernig veit útgefandinn það, að
Egill telur fálætið, sem Ásgerður á
á við að búa, stafa frá sinni hálfu,
en ekki heimilsmanna yfir höfuð?
og sje þá í rauninni húsbóndanum,
Arinbirni, að kenna, sem ætti að
sjá um, að fólkið væri henni gott.
I frummáli útgefandans minnist
Egill ekki á það hver sök eigi á
fálætinu. Helzt lítur út fyrir, að
Egill telji sig orðinn öldung, og
minnist þess aðeins, að þegar hann
var ungur maður, hafi hann verið
töluverður Don Juan, sem hafi
þorað að gera „diggeda" við kven-
fólkið. En óskiljanlegt virðist
manni hversvegna hann kveðst
þurfa að byrgja fyrir nefið, ef
Eftir Eirik Kjerulf. X
**»«*mj« **♦♦>*>♦> ♦:->♦>♦>•>♦>♦>♦:-:♦♦;
honum komi Ásgerður í hug.
í seinni vísunni virðist hann
vilja gera sem minst úr því, að
hann kveði um hana, en bendir
þó Arinbirni á, að það, af vísum
sínum, sem hann komi til liennar,
þrátt fyrir nefið, virðist sefa sorg
hennar, vegna þess að sumir (senni-
lega Ásgerður sjálf) skilji þær.
Eftir þýðingunni að dæma skyldi
maður ætla, að ógleði Egils stafaði
af því, að honum leiddist að Ás-
gerður væri skotin í sjer, en að
hann af brjóstgæðum væri að
hugga hana, við og við, með vís-
um, sem hún skyldi, og sefaði
þannig sorg hennar.
Jeg hafði hugsað mjer ástandið
öðruvísi og fór því að athuga vísur
Egils nánar.
I „Norsk- ísl. Skjd. A, 1“ eru
þær svohljóðandi:
Fyrri vísan,
1. uísuorð.
Okvni veinskœnis (W)
Okunnr ueins kynnis (AMiK)
2.
vngr þorðeg val forðvm (W)
ungr þordik vel forþum (AM.iK)
3.
hauka klifs at heyra (W.ogAM.iK)
4.
hlin þverg gnipur minar (W)
hun þog gnipur minar (AM.iK)
5.
verd i felld þa er folldar (M)
verd ek i felld þa er folldar (K,{))
verd ek í felld at folldar(W.AM. \K)
6.
falldr kemr i hug skalldi (M, W,K,%)
7.
bergaunundar brima (N)
bergoneris brvna (
berg onn œris burtu (K)
berg onundr ens bruna (AM.iK)
8.
bratt midstalli at huata (M)
bratt midstalli huata ({))
bratt undstalli hvaatat (W)
buat medstille ad hvatta (K)
bratt undstalli hiartat (AM.iK).