Lesbók Morgunblaðsins - 12.12.1937, Blaðsíða 6

LESBÓK MORGl ::i..A3SHNS
Merkilegur kirkjugarður
31)0
Ihlíðimii andspænis borginni er
greftrunarsvæðið — svo jej;
ekki sej;i kirkjugarðurinn. Það
er í seun það merkilegasta ojr
sóðaletrasta við þessa borjr.
Ujer ber að jrera strangan
frreinarmun á jrreftrun ríkra ojr
fátækra. Ofar í hlíðinni er graf-
vangur hinna fyrnefndu. Þegar
fátæklingur devr, fá aðstandend-
urnir leigða kistu undir líkið og
hinn framliðni er borinn u^p í
hlíðina. velt þar úr kistunni og
dysjaður í almenninjrsgröf. Kist-
unni er svo skilað aftur og eig-
andinn bíður eftir nýju tækifæri
til að leigja hana öðrum. Þegar
þröngt er orðið í gryfjunni, er
rýmkað til með því að fjarlægja
og brenna þau líkin, sem efst
hafa legið og skrælm ðust eru af
sólarhitanum.
*
Við greftrun hinna betur fjáðu
er hiifð öunur aðferð. Til' afnota
fvrir þá er kirkjugarður neðar
í hlíðinni — mikið. ferhyrnt
hellulagt svæði, girt háum grjót-
garði. Frá garðhliðinu er fögur
útsýn og góð yfir borgina og ná-
grenni hennar.
I þessu afgirta landi dauðans
er eitt og eitt leiði á stangli og
einstaka minnismerki. En hin al-
menna greftrun fer hjer fram
með því móti, að garðurinn um-
hverfis greftrunarsvæðið er
steyptur að innan úr smáhólfum
—- sjö liólf, hvert vfir öðru. Þess-
ar vegghvilftir eru leigðar syrgj-
antli aðstandendum hins fram-
liðna til fimm ára — og þangað
er kistunni stungið og múrað fyr-
ir hólfið. A helluna. sem stungið
er upp í gatið, er höggvið nafn
hins dauða. Ef menn vilja er hægt
að framlengja leigumálann þegar
hin umræddu fimm ár eru liðin
— en það er hrein undantekn-
ing, að menn leggi í þann óþarfa
kostnað, því áhuginn fyrir hinum
framliðna er: venjulega farinn að
dofna eftir þann tíma. Eftir fimm
ára viðdvöl í hinum lukta steini
er líkið orðið skrælnað af hita
og þurki — það er orðið að sjálf-
gerðri múmíu, eða smurðling.
Þegar leigumálinn er 'útrunn
inn er kistan tekin fram úr hólf-
inu og múmíunni komið fyrir í
neðanjarðarhúsi, til bráðabirgða
og meðan húsrúm leyfir. Síðan
er gengið á röðina og brent til
að rýma til í húsinu.
En það merkilegasta og ógeðs-
legasta við þetta greftrunarfyr-
irkomulag er það. að greftrun-
armálanefnd hefir fulla heimild
til að ráðstafa ]>eiin líkuin, sem
á einhvern liátt þykja sjerkenni-
leg og vel þurkuð, þegar þau eru
tekin út úr hólfinu. Á einum stað
í garðinum er gengið niður á
jörðina og er þar hringstigi nið-
ur í þröugan gang. Innaf þessum
gangi er járnrimlagrind og bak
við þá grind er mikill aflangur
salur ineð borðum og hillum með
veggjum fram og á miðju gólfi.
Á ]>essi borð er raðað múmíum,
og ókeypis er hverjum lieimilt að
koma og skoða sig um á
þessu ömurlega safni. Án minsta
eftirlits er hægt að þvælast hjer
milli hinna skrælnuðu líkama,
sem ýmsir liafa tekið á sig fer-
legustu kynjamvndir. Fyrir fimm
árum var þetta lifandi fólk.
*
Einhverju sinni var kunningi
minn staddur niðri í þessum und-
irheimi, ásamt kirkjugarðsverðin-
um. Hann spurði umsjónarmann-
inn, hvort hann þekti hjer nokk-
urn meðal hinna „skrælnuðu11.
Kvað hann svo vera og benti á.
að þarna væri skransalinn frá
Plaza Major, þetta hefði verið
frægur lögfræðingur o. s. frv.
Sjálfur hevrði jeg talað um konu,
er búið hafði í Guanajuato og
mist þar mann sinn. Síðan flutti
hún burtu og giftist aftur. Nokkr-
um árum seinna kom hún í
skemtiför til Guanajuato, ásamt
manni sínum. Gengu þau hjónin
upp í kirkjugarðinn til að litast
urn á þessum sjerkennilega stað.
Konan, sem var kunnug hjer frá
fornu fari, var upp með sjer af
því að geta leiðbeint manni sín-
um og staulaðist með hann nið-
Danskur maður, Harald
F'aber að nafni, hefir skrifað
bók um ferðaminningar sínar
frá Mexico. Lýsir hann í eft-
irfarandi grein merkilegu
greftrunarfyrirkomulagi í
borginni Guanajuato í Suður-
Mexico.
ur í múmíugeymsluna — en henni
brá ónotalega, þegar hún
hitti þar fyrri mann sinn, allan
skorpinn og skrælnaðan.
Fimm ára gömul stúlka kvað
einu sinui hafa verið þarna á
vappi í för með móður sinni. En
þegar þær mæðgur komu upp úr
þessum Iladesarheimi veitti kon-
au því eftir.tekt, að dóttir hennar
rogaðist með múmín af nýfæddu
barni undir hendinni. Ilafði telp-
an álitið, að þetta væri brviða og
ætlaði að slá eign sinni á leik-
fangið!
Það kann að þykja ótrúlegt, að
fólk fari með börn á slíka staði
og þenna — en þannig er það nú
samt, og enginn skotrar horn-
auga til kirkjugarðsins með kvíð-
bojia, því alt er þetta svo ofur
eðlilegt og sjálfsagt, að svona sje
}>að.
Nýjasta tíska eru Simpson-skó-
sólar. Svíar lýsa sólum þessum m.
a. á ]>á leið, að Mussolini, Hitler
og Franco hafi komið sjer samaii
um að ná í þannig sóla, því að þeir
sjeu vel til þess fallnir að troða
niður breska heimsveldið með þeim
— Þjer hafið auðsjáanlega ekki
verið lengi starfandi við gistihús?
— Af hverju haldið þjer það?
— Þjer roðnið ennþá er þjer
nefnið verðið á herbergjunum.