Lesbók Morgunblaðsins - 19.11.1939, Blaðsíða 2

LESBOK morgunblaðsins
m
er þá var í Stykkisliólmi, sr. Zop-
hónías Halldórssou í Viðvík o. fl.
í nóv. 1899 var þetta mál hjer
komið svo langft, að send var yfir-
lýsin<r lit á meðal bæjarmanna til
undirskriftar, er var svohljóð-
andi:
,,Við undirskrifaðir, sem erum
óánægðir með ýmislegt í fyrirkonm
lagi þjóðkirkjunnar og komnir er-
um til þeirrar sannfæringar, að
fríkirkjufyrirkomulagið myndi
revnast heppilegra. -og sje eftir
hlutarins eðli rjettara, lýsum því
hjer með yfir, að vjer viljum taka
þátt í að stofna fríkirkjusöfnuð
hjer í Reykjavík.
Vjer viljum fylgja málefni þessu
fram í einum anda, með still-
ingu og staðfestu og gera alt, sem
í voru valdi stendur til þess að
það megi fá góðan framgahg og
verða til eflingar sannri trú og
siðgæði meðal vor.
Ekki er fullkunnugt um, hve
margir undirrituðu vfirlýsingu
þessa. En blöðin skýrðu svo frá.
að 250 mai ns hefðu gengið í söfn-
uðinn er hann var stofnaður.
A stofnfundi voru þessir kosnir
í stjórn: Arinbjörn Sveinbjarnar-
son bókbindari, Þórður Narfason
trjesmiður, Sigurður Einarsson,
Jón Brjmjólfsson kaupmaður og
Gísli Finnsson járnsmiður.
En sr. Lárus Halldórsson var
ráðinn prestur safnaðarins, og var
það til ársloka 1902.
Meðan hann þjónaði söfnuðin-
um átti söfnuðurinn enga kirkju.
Voni guðsþjónustur haldnar í
Goodtemplarahúsinu. Þegar eftir
aldamót fór söfnuðurinn að und-
irbúa ki rkj uby ggingu, en það
„fyrirtæki“ var mörgum og mikl-
um erfiðleikum bundið vggna fá-
mennis og fátæktar.
Það var á árinu 1903 að sr. Ó-
lafur Ólafsson tók við fríkirkju-
söfnuðinum. Hann hafði þá þjón-
að þrem prestaköllum austanfjalls.
Fvrst var hann í Vogsósum, þá í
Marteinstungu og síðast í Arnar-
bæli, en var fjuttur til Reykjavík-
ur er þetta gerðist og tekiun við
ritstjórn Fjallkonunnar.
Ilann var áhrifamikill og með
afbrigðum vinsæll kennimaður,
enda er hann Reykvíkingum í
Sr. Ólafur Ólafsson.
Sr. Árni Sigurðsson.
fersku minni, þareð skarnt er síð-
an að hann ljest.
Fríkirkjusöfnuðurinn óx mjög
ört eftir að sr. Ólafur tók við
honum. Smíði kirkjunnar var lok-
ið skömmu eftir árslok 1903. Við
þær framkvæmdir örfaðist áhugi
safnaðarmanna mjög. I 20 ár þjón-
aði sr. Ólafur fríkirkjusöfn-
uðinum hjer í Reykjavík með
frábærum dugnaði, andagift og '
skörungsskap. Er hann ljet af
embætti 1922, voru 5700
manns í söfnuðinum, en nú eftir
40 ár, frá því hann var stofnað-
ur, er safnaðarfólkið um 8500. Ör-
astur var vöxtur safnaðarins á
fyrstu árum sr. Ólafs.
Kirkjubyggingin, í þeirri mynd
sem hún er nú, hefir verið reist í
þrem áföngum. Sú kirkja, sem
reist var 1903, var m«n minni en
núverandi kirkja. En strax árin
1904-1905 var hún lengd að mik-lum
mun, og 1924 var bygðúr kórinn
við hana og aðrar brevtingar þá
gerðar um leið.
Yfirsmiður við fvrstu kirkju-
bygginguna var Sigvaldi Bjarna-
son. Rögnvaldur Olafsson húsa-
meistari gekk frá teikningum að
lúnni-brevttu kirkju 1905, en Jó-
hannes Jósefsson var yfirsmiður-
inn. Breytingarnar 1924 teiknaði
Einar Erlendsson, en Sigurður
Halldórsson var yfirsmiður.
Við kirkju safnaðarins eru
tengdar tvennar endurminningar,
sem eru ekki beinlínis viðkomandi
söfnuðinum og starfi hans. Það var
í fríkirkjunni sem sr. Haraldur
Níelsson prjedikaði að staðaldri í
14 ár, frá 19^4 til dánardægurs
1928, en bæjarmenn úr báðum
söfnuðum bæjarins mynduðu með
sjer samtök til ])ess að fá hann
til að prjedika. En hann lagði
kapp á, að allir þeir, sehi stóðu að
samtökum þeim, yrðu kvrrir hver
í sínum söfnuði eftir sem áðiir.
Og það var í fríkirkjunni, sem
kunnugt er, að Eimskipafjelag ís-
lands var stofnað. Þá var hún
stærsta samkomuhús þessa bæjar.
Tvö fjelög eru starfandi innan
safnaðarins, Kvenfjelag fríkirkju
safnaðarins og Bræðrafjelagið.
Var kvenfjelagið í sfnni núver
andi mynd stofnað 1906, og
hefir starfað æ síðan. í því eru nú
180 konur. Safnaðarstarfinu hefir
verið ákaflega mikill styrkur að
fjelagsskap þessum. Hefir fjelag-
ið haft mörg og mikil líknarstörf
á hendi. Ennfremur hefir það gef-
ið gripi þá, sem kirkjan á, ög
stvrkt bæði kirkjubvgginguna og
byggingu prestseturs síns. Fjár
framlög fjelagsins til safnaðar-
þarfa eru talin nema vfir 36 þús-
und krónum.
Bræðrafjelagið er vng-ra. Það er’
ekki nema 10 ára. Það starfar að
vissu leyti sem málfundafjelag, en
mjög með velfarnað fríkirkjusafn-
aðarins fyrir augum. T því eru
rúmlega 50 fjelagsmenn. Hefir það
lagt 5500 kr. til safnaðarþarfa.
í stjórn fríkirkjusafnaðarins eru
Framh. á bls. 368.