Lesbók Morgunblaðsins - 03.03.1940, Side 1

JfóorgtraMaðsíns
9. tölublað. Sunnudaginn 3. mars 1940. XV. árgangur.
I»»fold*r>rtn>*nxuej« k.f.
Brjef frá Bjarna Thorarensen
til Bjarna Þorsteinssonar amtmanns
Gufunesi 29da nóvbr. 1822.
Guðni Jónsson magister,
sem hefir afritað brjefið,
hefir þýtt erlendu orðin í
brjefinu og eru þýðingarn-
ar í svigum í textanum.
Hávelborni herra amtmað-
ur minn!
jer mun þykja kveðjan nokkuð
ókunnugleg og kannske ívið
pedantisk —, jeg get ei að því
gjört hjeðan af nema með því að
skemma pappírinn, og þar til er
jeg orðinn of góður oeeonom (of
sparsamur), en hável — kom fyrst
í leiðslu, en hitt svo á eftir með
vilja, þar svo langt var komið. Sed
nimis multa de nugis (en nú ger-
ist jeg alt of margorður um smá-
muni).
Hvað þú annars hugsar um mig,
að jeg ekki hefi skrifað þjer til í
svo langan tíma, veit jeg ekki, en
hvað þú hefir orsök til að hugsa,
veit jeg. En svo stóð á fyrir mjer
í vor, að jeg í sannleika að segja
mátti kallast önnum kafinn, því
frá því á sumarmálum til 15. júlii
fór jeg 12 ferðir suður, hjelt mann-
alsþingin í Árnessýslu, pólitíerjett,
meðhöndlaði og dæmdi eitt þjófs-
mál, skipti mörgum smærri og
stærri dánarbúum, setti bú á hálfu
Hjálmholtinu, flutti mig suður og
fór að byggja hjer, að hverju jeg
hefi verið til nú, en í haust farið
tvær ferðir austur etc. En ferðir
hefi jeg ei vitað vestur fyrr en í
ótíma og ei haft pössun á að hafa
brjef tilbúin fyrirfram. Það, sem
annars fyrir utan búskaparstapp
mitt hefir mest tafið mig, erui
byggingar mínar, því jeg hafði'
engan almennilegan mann við þær
fyrr en fyrir mánuði síðan; jeg
varð þess vegna sjálfur að segja
fyrir öllu með þær og svo gott
sem vera yfirsmiður sjálfur og
mátti jafnvel ekki líta augunum
af þessum klaufum. Jeg veit þess
vegna, að þú að nokkru leyti munt
afsaka mig, en játa skal jeg, að
þú getur það ei að öllu leyti. —
Jeg óska annars, að þú fáir dug-
legri menn til að byggja hjá þjer
en jeg hafði hjá mjer í sumar. Og
þar eð jeg heyri, að þú ætlar að
fara að reisa bú á Brimilsvöilun-
um í vor, hvar með jeg einlæglega
óska þjer til lukku, ætla jeg að
segja þjer propter in illa re comm-
unia studia (vegna sameiginlegs á-
huga okkar á þessu máli), hvað
jeg hefi orðið að byggja hjer í
ár, því mikið hefi jeg enn ógjört.
Jeg hefi nefnilega látið byggja
bæjardyr með lofti yfir, kálgarð á
bæjarhlaði, fjárhús með bálka,
hjall og hesthús, hestarjett, rifið
bæði stofuhróin, sem þú kannske
manst eftir, og bygt eina nýja,
sem er með 2 fögum af 8 rúðna
gluggum á framþili, 3x/i álna há
undir loft, 6 álna breið millum
þilja og 11 álna löng, með skor-
steini, eða búi og eldhúsi í að
aftanverðu (þ. e. Seltjærnicus (á
máli Seltirninga) kokkhúsi og
Spisekamersi), undir súð með lofti.
Húsið er með jarðveggjum og
snidduþaki (sem ætíð mun best
reynast hjer á landi), en þil á
igöflum og plægt bæði hið ytra og
innra þil, hvorttveggja af óflett-
um borðum og harðtroðið engja-
mosa á milli, sem ætíð er nauð-
synlegt til að varna raka, en hefil-
spænir, sem smiðir í Reykjavík
recommendera (mæla með) sterk-
lega, eru ónýtir, sem von er, því
bæði eru þeir betri Varmeleder en
þui’r mosi og þar fyrir utan verð-
ur þeim aldrei svo troðið sem mos-
anum, en hjer á landi er það fyrsc
og fremst að geta haft heitt hjá
sjer á vetrum. I sumar get jeg ei
látið byggja meira, en lifi jeg að
sumri, hugsaði jeg að bæta einni
stofu við, því daglega íveruhús
sitt getur maður þó ekki haft til
að bjóða honoratioribus (virðinga-
mönnum, heldri gestum) inn í.
Um sýslu administroriade
(stjórn) mína gerði jeg mikið
vindig Indberetning (raupsama
skýrslu) til Rentukammers, og því
er maklegt, að þú fáir lítinn gúst
(smekk) af henni. Jeg hefi nefni-
lega látið leggja nýjan veg yfir
Ólafsskarð, komið annari reglu á
um refaveiðar, sem smjaðrarar mín
ir segja, að alla reiðu í ár hafi
haft góða verkun. Jeg hefi fyrstur
byrjað að gjöra menn ómynduga
fyrir fóðratökur og er jafnvel
kominn á spor eftir steinkolum,
sem eftirmaður minn mun slá
smiðshöggið á. Vegabótum hefi
jeg einnig í það heila gjört betri
framkvæmd á. Þefað upp lausa-
menn og kúgað þá í vistir. Skúla-
skeið á Kaldadal hefi jeg einnig
látið ryðja upp á eigin kostnað,