Lesbók Morgunblaðsins - 13.04.1941, Blaðsíða 12

132
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Mr. Winston Churchill skoðar deild franskra sjóliða, sem berjast
með de Gaulle.
skotmörk sín í myrkrinu með
hárfínni nákvæmni, hefja á-
rásir sínar oft við þjetta loft-
varnaskothríð og bíða stundum
þungbært tjón um leið og þeir
greiða iðnaðar- og hernaðarhverf
um nasismans þung högg.
★
— Staðreyndin er sú, að inn-
rás í stórum stíl í þetta land er
orðin margföldum erfiðleikum
bundin frá því að vjer björguðum
her vorum frá Dunkirk. Og hinir
miklu yfirburðir vorir á hafinu
hafa gert okkur kUeift að líta
í aðra átt, beina kröftunum í
vaxandi mæli til Miðjarðarhafs-
ins gegn þeim óvini, sem án
minsta tilefnis, stakk rýtingnum
í bak Frakklands á neyðartímum
þess, og nú gengur gegn oss í
Afríku.
Fall Frakklands hefir auðvitað
mjög veikt stöðu vora þar eystra.
— Margir, sem hafa skrifað
mjer, hafa beðið mig þess, að
gera við þetta tækifæri ýtarlegri
grein fyrir hernaðarmarkmiði
voru og hvernig þeim friði yrði
háttað, sem að styrjaldarlokum
verður saminn, heldur en gert
var í yfirlýsingu, sem áíiur hefir
verið gefin út.
Síðan höfum vjer tengst bönd
um við Holland, Noreg og Belgíu.
Vjer höfum viðurkent hina tjekk
nesku stjórn dr. Benes, og vjer
höfum lýst yfir því, við de Gaulle,
að sigur vor hafi í för með sjer
endurreisn Frakklands.
Jeg hygg, að það væri ekki
hyggilegt nú, meðan orustan geis
ar og stríðið er e. t. v. á fyrsta
stigi, að láta hátt um framtíðar-
skipulag Evrópu eða um öryggi,
sem vjer yrðum að veita þjóðun-
um, til þess að mannkyninu verði
þyrmt við þriðju heimsstyrjöld-
ina.
Sá grundvöllur, sem vjer berj
umst á, er ekki rtýr. Þeim hug-
sjónum, sem á honum byggjast
hefir margsinnis verið haldið
fram af öllum frjálsum ,og góð-
um mönnum.
Áður en vjer hefjum endur-
byggingarstarfið, verðum vjer
að hafa sannfærst um, að harð-
stjórn nasismans verði að vera
brotin endanlega á bak aftur.
Rjetturinn til þess að móta
stefnu veraldarsögunnar er hin
göfugustu laun sigursins.
Vjer erum ennþá að klifra upp
hlíðina. Vjer höfum ekki ennþá
náð toppinum. Vjer getum ekki
litið yfir landslagið nje heldur
gert óss í hugarlund, hvernig
sköpulag þess muni verða, er
hinn langþráði dagur rennur
upp.
Það verk, sem fram undan
liggur nú, er í senn hagnýtt, ein-
falt en mikilvægt. Ef að sigurinn
fellur oss í skaut, þá vona jeg að
vjer reyndumst hans ekki óverð-
ugir, eftir þrautir vorar og bar-
áttu.
Hlutverk vort er að sigra.
★
— Vjer höfum heyrt, að í
Bandaríkjunum væri nokkur kvíð
bogi borinn fyrir loft- og flota-
vörnum Bandaríkjanna, sem
að Atlantshafi snúa. — Roose-
velt forseti skýrði oss frá því,
að hann vildi ræða við oss, ásamt
Kanada- og Nýfundnalandi, um
flota- og flugstöðvar í Nýfundna
landi og Vestur-Indíum. Stjórn
Hans Hátignar var fús til að láta
í tje varnarstöðvar fyrir Banda-
ríkin á grundvelli 99 ára leigu-
samningsins. Vorir hagsmunir
eru með því jafnframt trygðir,
engu síður en þeirra.
Þetta voru mikilvæg spor. Án
efa hafa þau það í för með sjer,
að þessi miklu enskumælandi lýð
ræðisveldi, breska heimsveldið og
Bandaríkin, eru knýtt böndum
sameiginlegra og gagnkvæmra
hagsmuna og hugsjóna.
Sjálfur lít jeg, þegar jeg
skygnist um í framtíðinni, ekki
á þessa þróun málanna með
nokkurri tortryggni. Jeg get held
ur ekki komið í veg fyrir hana,
þó jeg hefði viljað. Enginn gat
það. Hún streymir áfram eins og
stórfljótið. Látum hana streyma.
Látum hana streyma áfram, ó-
stöðvandi, milda en ósveigjan-
lega, græðandi og skapandi bjart
ari tíma.
Tveir Kanadahermenn í Lon-
don stöðvuðu mann á götu og
báðu hann að segja sjer hvaða
risabygging það væri, sem þeir
bentu á. Maðurinn sagði að þetta
væri útbreiðslumálaráðuneytið.
„Það hlaut að þurfa stóra bygg
ingu til að geyma allar frjettirn-
ar, sem haldið er leyndum fyrir
almenningi“, varð öðrum Kanda
manninum að orði.