Lesbók Morgunblaðsins - 16.08.1942, Blaðsíða 2

258
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Louis Bromfield:
INDLAND og INDVERJAR
T1 ilraunir Sir Stafford Cripps
* til að komast að samkomu-
lagi við stjórn Indlands, hafa mis-
hepnast. En með því er nú sög-
unni ekki lokið. Hvenær sem vera
skal, geta Japanar gert innrás
í Indland. En með því væri sag-
an ekki heldur fullsögð. Því að
það þýðir ekkert að gera innrás
í Indland. Það hafa oft verið gerð
ar innrásir í Indland, en innrás-
armennirnir hafa altaf lotið lægra
haldi, því að þeir hafa samlagast
indversku þjóðinni, orðið Indverj-
ar.
Það, sem við verðum fyrst af
öllu að gera okkur ljóst, er það,
að Indland er gríðarstórt land. Þar
býr mikill fjöldi manna og þar er
gnægð ónotaðra auðlinda. Ind-
land er land trúarhragðanna, og
jafnframt flæðir yfir það alda
þjóðernishreyfingarinnar. Jeg held
líka, að nauðsynlegt sje að gera^.
sjer það ljóst, að mótþrói ind-^
versku stjórnarinnar við Sir ’
Stafford Cripps, er hann var að|5
reyna að komast að samkomulagi
við hana, er aðeins hluti af stór-
kostlegri atburði: Umbreyting-
unni og hyltingunni, sem helst í
hendur við stríðið í breska heims-
veldinu. Jeg held, að enginn,
jafnvel ekki svartasti afturhalds-
sinni haldi að þetta stríð hafi
ekki í för með sjer neina breyt-
ingu fyrir breska heimsveldið.
Jeg held, að það sje ekki Bret-
um að kenna, að samkomulagsum-
•leitanirnar báru engan árangur.
Jeg held líka, að Indverjum sje
ekki heldur hægt um það að
kenna, því að Indverjar eiga
svo mörg vandamál við að etja og
flokkadrættir eru svo miklir með-
al þeirra, að samvinna er ill-
möguleg. Ef nokkru er um þetta
að kenna, þá er það því, hve
heimskulega Bretar hafa hagað
stjórn sinni í Indlandi. Þeir hafa
dregið það á langinn ár eftir ár
og öld eftir öld að jafna ágrein-
inginn við Indverja með friði og
spekt. Þeir biðu, þar til alt var
ooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
Höfundur greinar þessarar, Louis Bromfield, er einn kunnasti
rithöfundur Bandaríkjanna. Hann hefir dvalist lengi í Indlandi
og skrifað margar heimsfrægar bækur þaðan, t. d. „The Raims
Came“ og „A Night in Bombay“. Indlandsmálin eru nú efst
á baugi og er því fróðlegt að lesa þessa grein eftir höfund,
sem þeir er flestum mönnum kunnugri.
ooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
Fangelsið í Yeravada, þar sem Gandhi hefir oft svelt.
komið í óefni. Þótt það sje mönn-
um vonbrigði, að ekki komst á
samkomulag, þá er liitt engu að
síður víst, að það myndi hvorki
hafa breytt afstöðu Indverja nú
nje heldur gert hættulaust umrót
það, sem á sjer stað í 'Indlandi,
þótt samkomulagsumleitanir Sir
Stafford Cripps hefðu hepnast.
Indverjar hefðu áfram verið sundr
aðir, óskipulagðir, vonlausir og
varnarlausir gegn innrásarherjum.
Indverjar eru að vakna af dvala,
en þeir eru ennþá draumóramenn,
óviðbúnir. Ennþá er vörn Ind-
lands byrði, sem Bretar verða að
bera. Það skiftir ekki máli, hvort
Indverjar eru hneptir í þrældóm
eða hvort þeir njóta sömu rjett-
inda og sjálfsstjórnarlendur Breta.
Þegar menn reifa Indlandhmálin,
verða þeir að gera sjer það ljóst,
að Englendingar kusu sjer að nýta
og vernda Indland. Þeir vildu
taka að sjer Indverja, þjóð, sem
var óviðbúin til varnar og ekki
hafði neinum föstum lier á að
skipa. Þetta hefir altaf verið
stefna íhaldsflokksins, en þótt ein-
kennilegt megi virðast, þá hefir
Winston Churchill altaf verið
manna andvígastur því, að Ind-
verjar fengju aukið sjálfstæði.
Ekki myndi það hafa afstýrt
hættunni nú, þótt för Sir Stafford
Cripps hefði hepnast. En það get-
ur engu að síður haft alvarlegar
afleiðingar. að hún mishepnaðist.
Það hefir valdið mörgum miljón-
um manna vonbrigðum og veld-
ur því, að næsta tilraun til að ná
samkomulagi verður erfið. —
Það hefir ekki orð-
ið til þess að gera sambúðina