Lesbók Morgunblaðsins - 06.09.1942, Blaðsíða 5
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
277
Ljótar sögur eru sagðar af grimd Japana í garð stríðsfanga. — Á myndinni sjást japanskir hermenn
ota byssusting að kínverskum fanga, sem bundinn er við staur.
eyjan góðan brimbrjót fyrir aust-
an sjógangi. Norðan við eystri
Hrafnabjörgin er há eyja, sem
heitir Höfði, en milli lians og
bjarganna eru klettaborgir fram
við sjó, sem heita Mávabygðir.
Þarna norðaustan á eynni er eitt
skrítið örnefni: Eldriði. Hefir það
gefið tilefni til ýmsra sagna, t. d.
á þar stundum að sjást loga upp
af fólgnum fjársjóðum. Er þó
sennilegt, að örnefni þetta sje ein-
ungis afbökun úr Elliða, sem víða
er til þar sem klettar eru bratt-
ir, svo sem Elliðahamar, Elliðaey.
Nálægt Mávabygðunum komum
við að einu tundurduflinu enn.
Það hefir legið þar síðan í vetur,
þegar flest tundurduflin voru á
reki við Suð-Austurlandið. Þá rak
mörg þeirra inn á Berufjörð, t. d
var einu þeirra sökt með skoti á
höfninni á Djúpavogi. Fjölda rak
á Starmýrarfjöru fyrir mvnni
Hamars- og Álftafjarðar, og á
Lónsrifi. En að ekki rak fleiri í
Papey mun vera ai því, að mikið
frákast er við eyna, því þar er
aðdýpi mikið. En þarna liggur nú
dufl þetta í Papeyjarfjöru og he{-
ir ekki verið gert óvirkt enn af
manna völdum. En líklega er það
orðið það annara orsaka vegna,
því annars myndi það víst fyrir
löngu sprungið eftir ótal veltur á
klöppunum. En aðlaðandi nábúi
er þettg þó ekki, meðan ekki er
gengið hreinlega frá honum, meir
en meter að þvermáli, rauður af
ryði, með göddum út úr sjer í
allar áttir. í vetur sprakk eitt.
dufl þarna í fjörunni og járnbút-
arnir úr hylkinu köstuðust lang-
ar leiðir og heim undir tiín. Sýndi
Gísli bóndi okkur eitt af brotun-
um, stórt og ægilegt, og ekki
þyrfti um sár þeirra að binda, sem
fvrir slíku vrðu.
Hinar fáránlegustu sögur hefi
jeg heyrt á Suð-Austurlandinu í
þessari ferð um meðferð rekinna
tundurdufla, einkum við Berufjörð
inn. Jeg hjelt þó, að hámark fá
kænskunnar í meðferð þessara
hættulegu dufla væri að finna á
Suðurlandi, þar sem nokkrir
Landeyingar „björguðu“ einu
slíku undan sjó í fyrri heims-
styrjöldinni. Drógii þeir það á
hornunum upp á Hallgeirseyjar-
fjöru og notuðu það fyrir hesta-
stein um vorið og fram á sumar.
Að endingu bar J>ar mann að, seni
rendi grun í, hvers kyns hesta-
steinninn myndi vera og maður af
herskipi var sendur austur til að
gera hann óvirkan. Þegar hann
sprakk, glömruðu rúður í glugg-
um í Vestmannaeyjum, og loft-
þrýstingurinn var afskaplegur.
En við Berufjörðinn eru fákunn
andi og agalausir unglingar að
leika sjer að því að skrúfa tund-
urduflin í sundur, til þess að sjá,
hvernig þau eru að innan. Af
Jiessu hefir ekki enn.orðið slys, þó
merkilegt megi það heita. Einn
unglingur á Berufjarðarströnd-
inni hafði skriifað lokið af reknu
dufli og var svo að fikta eitt-
hvað við það að innan, en gekk
illa og misti skrúflykilinn inn í
duflið. Átti hann eitthvað erfitt
með að ná honum á venjulegan
hátt með hendinni, og stakk svo
annari löppinni inn í duflið til að
ýta við honum. En inni í duflinu
er segulmagnað járn, en skósólar
stráksins voru járnaðir og nú gat
hann með eugu móti losað löpp-
ina úr duflinu. En þar kom að
skóreimin ljet undan og þá losn-
aði hann úr stígvjelinu og hjelt