Lesbók Morgunblaðsins - 22.11.1942, Blaðsíða 1

JiHorðainHaiðsíne
40. tölublað. Sunnudagur 22. nóvember 1942. XVII. árgangur.
bregður við og við daufri birtu
inn í skálann á Kársstöðum. Þar
er allt hljótt, ekkert rýfur þögn-
ina, nema andardráttur sofandi
fólks. Bn glæta hins folva mána
fær þó aldrei hrundið aldimmunni
uppi á skálarjáfrinu, þar er ann-
ar, myrkvari heimur, þar sem
ekki sést skíma, þótt birti niðri-
fyrir.
Sumir sofendanna blunda rótt
og vært, aðra sækja auðheyri-
lega illir draumar, þeir bylta sjer
á ýmsar hliðar, eins og þeir sjeu
að reyna að losna undan einhverju
fargi.
í lokrekkju, innst í skálanum,
hvílir bóndinn, Þorgarður ríki og
kona hans. Hann liggur á bakinu
og sefur vært; við og við hrýtur
hann hraustlega, svo skegg hans,
mikið og svart, gengur upp og
niður. Stundum hnyklast þung-
legar, dökkar brúnirnar í svefn-
inum, en augun eru lukt. Ábreið-
an hefir runnið ofan af afarmik-
illi og sterklegri öxl og upphand-
legg, og þegar glampa tunglsins
slær inn um ljórann, mótar glöggt
fyrir fílefldum vöðvunum undir
húðinni.
í rúmi, framarlega í skálanum
liggur ungur maður, varla meira
en átján vetra. Hann er eins ljós
yfirlitum, og bóndinn er dökkur.
Ilann sefur yært og rótt; bros
leikur um fagran munninn í svefn
inum. Hvað skyldi hann vera að
dreyma hann Arnór unga, son
einhvers voldugasta höfðingjans á
öllu Norðurlandi, sem er hjer næt-
urgestur ?
Hann er á ferð í erindum föð-
ur síns, sem treystir honum flest-
um mönnum betur. Margmennur
er hann ekki, eini fylgdarmaður
hans sefur einnig þarna í skólan-
um á Kárastöðum, nokkru framar
honum sjálfum. Það er líka ungl-
ingur, lítt þroskaður, rúmra
seytján ára, Bjarni að nafni,
hestasveinn Arnórs og besti fje-
lagi.
Ský sveipast frá tunglinu, og
um stund er þvínær albjart í
skálanum. Svo hylur máninn á-
sjónu sína á ný, enn leggst myrkr
ið eins og þjettur hjúpur yfir
sofendurna á Kársstöðum. —
Úti er allt hljótt. Við og við
bregður hinn glettni máni bliki
sínu yfir dalinn, þar sem jökul-
áin niðar, þunglamaleg og mó-
rauð. Hún er líka það eina, sem
er á hreyfingu, fyrir utan hin
rifnu, æðandi ský á hausthimn-
inum. Allt lifandi sefur, hvílist
eftir langan starfsdag. Bæjirnir
liggja eins og dökkar þústur
víðsvegar um dalinn. Það þýtur
þunglega í fjöllunum beggja meg-
in hans, og vindþyturinn blandast
á óhugnanlegan hátt dunum elf-
unnar. Yatnsniðurinn og vind-
hljóðið renna saman í einn söng,
að vísu ekki ýkjaháan, en þó
þróttmikinn og geigvænlegan.
En hver er það, sem slær bumb-
ur undir þenna draugalega sam-
sön^ um svartbrýna, skýskaraða
nótt? Hann kemur langt framan
úr dalnum, hinn dimmi undirleik-
ur, eins og óvættir stigi þar dans.
Það eru hófar þrjátíu hesta, sem
samstiga troða grundirnar fremst
í dalnum.
Hann er þungbúinn og geig-
vænlegur, hópurinn, sem ríður
inn dalinn og fer geyst. Hví hvíl-
ast ekki þessir menn um miðnæt-
urskeiðið, þegar löngum er lokum
skotið á öllum bæjum dalsins og
fólk gengið til náða? Eða er þetta
kannske ekki flokkur menskra
manna, heldur vofur. Svipum líkj-
ast þeir mest, þar sem þeir þeysa
flaxandi föxum og blaktandi
skykkjum.
Eru nú hinir löngu dagar orðn-
ir of stuttir til ferðalaganna,
eða er þessi fylking þannig ger,
að hún þarfnist aldrei hvíldar
nje svefns, Það er einhver óraun-
verulegur blær yfir henni, þar
sem hún fer. Og skýin leyfa
tunglinu að rýna á þessa menn,
það dregur blæju myrkursins af
harðleitum andlitum þeirra og
blikandi vopnum, starir á þá
kuldalega andartak og felur sig
svo aftur, sveipar þá dimmunni
á ný.
Fremst, allangan spöl á undan