Lesbók Morgunblaðsins - 23.05.1943, Qupperneq 3

LE8BÓK M0BGUNBLAD8IN8
155
Blaðamennirnir, sem þyrpast inn
í skrifstofuna, standa allir; aðeins
forsetinn situr og skrifari sá, sem
er ávalt viðstaddur á þessutn fund-
um, Stephen Early, fundarritarinn
og tveir til þrír aðstoðarmenn i
Hvíta húsinu. Stundum kemur það
fyyrir að forsetinn hefir gesti á
þessum ráðstefnum. Þegar Win-
ston Churchill, forsætisráðherra
Bretlands, kom fyrst til "Washing-
ton og var kyntur fyrir hlaða-
mönnum, var tekið afar vel á móti
honum og til þess að allir gætu
sjeð hann, stökk hann upp á stól
og stóð þar.
ALÚÐLEGUR
FUNDARSTJÓRI.
Þegar blaðamenirnir streymdu
inn í herbergið, hallar forsetinn
sjer aftur á bak í stólnum. Ef
fundurinn er að sumri til, þá er
hann venjulega snöggklæddur og
á annari skyrtuerminni sjást staf-
irnir F. D. R. Hann spaugar við
þá, sem fyrst koma inn, ávarpar
alla með fornafni og segir ef til
vill eitthvað til sýna að hann hafi
tekið eftir því að ein af kven-
frjettariturunum hafi nýjan hatt;
svo gerir hann að gamni sínu við
einhvern vin, sinn, segir t. d. að
hann sje að fitna.
Maður kemst að þeirri niður-
stöðu, að jafnvel þó hann þurfi að
láta uppská þýðingarmikil tíðindi
eða ræða um einhver stór-alvarleg
viðfangsefni, þá álítur hann þessa
fundi með blaðamönnunum tvisvar
í viku sem nokkurskonar hvíld frá
hinu daglega erfiði.
Um leið og síðasti blaðamaður-
inn er kominn, segir þjónninn í
Hvíta húsinu eins og vanalega:
„Allir hjer“, og um leið hefst
fundurinn.
Forsetinn byrjar oft fundinn
með þvi að skýra frá einhverjum
nýjum stjórnaráformum eða fram-
kvæmdum. Stundum gerir hann
athugasemdir við frjettirnar, sem
eru á dagskrá, eða hann segir:
„Engar frjettir í dag“, og býður
tilheyrendum sínum að bera fram
spurningar. Spurningar þessar eru
allar bornar fram munnlega og
málefninu eru engin takmörk sett.
Það getur verið viðvíkjandi þjóð-
ar- eða alþjóðarmálum eða þá eitt-
hvað, sem snertir einhvern afkima
í landinu.
FLJÓTUR
TIL SVARA.
Spurningar eru bornar fram óð-
fluga. Það þarf mikla lipurð og
skarpan skilning til þess að stand-
ast þessa aðsókn. En forsetinn svar
ar spurningunum hreint út og hef-
ir gaman af að geta snúið sig
kænlega út úr vandasamri spurn-
ingu. Ilann álítur að hugsunin
skerpist við þessar skylmingar. Oft
og iðulega eftir að fundinum er
lokið, snýr hann sjer að Stephen
Earley, nánum vini ínum, sem er
ráðgjafi hans á þessum fundum
og spyr: „Hvernig stóð jeg mig?“
Upplýsingar þær, sem forsetinn
gefur blaðamönnum á fundum
þessum, falla í fjóra aðalflokka.
Fjöldann af upplýsingunum má
tengja við íorsetann í þriðju per-
sónu. Það má nota innihald þess-
ara upplýsinga, en ekki í fyrstu
persónu. Frjettaritararnir mega t.
d. skrifa: „Roosevelt forseti sagði,
að hann myndi biðja þingið um
nýja löggjöf viðvíkjandi fjárfram-
lögum til hersins í næstu vikú'.
Það kemur fyrir að forsetinn
leyfi að taka upp ummæli eftir
sjer orðrjett. Þegar það er gert,
þá er það skrifað og því útbýtt
í Hvíta húsinu. Þriðji liður upp-
lýsinganna er það, sem forsetinn
gefur blaðamönnum til hjálpar til
þess að þeir geti betur skilið
gang málanna og er ætlast til að
þær upplýsingar sjeu settar í beint
samband við ummæli forsetans.
Stundum kemur það fyrir, að
blaðamennirnir fá þýðingarmiklar
upplýsingar, sem ber að álíta sem
trúnaðarmál, er ekki á að birta,
heldur til leiðbeiningar blöðunum,
svo að þau skilji aðstöðuna.
HANN VERST
SPURNIN GUM.
Það er einnig fimti liður spurn-
inganna, þar sem forsetinn svarar
flókinni spurningu með spaugileg-
um ýkjum, eins og þegar Banda-
ríkjaherinn gerði loftárás á Tokio
og forsetinn var spurður frá hvaða
stað flugvjelarnar hefðu flogið
tiUþess að gera árásina, þá svar-
aði hann: „Shangri-La“. Shangri-
La er, eins og allir blaðamennirnir
vissu, töfraland skapað af James
Hilton í sögunni „Tapaður sjón-
deildarhringur“. Shangri-La hefir
oft birst í frjettum síðan.
Jafnvel þó endrum og eins sje
augnabliks hlátur yfir spaugsyrð-
um, þá hvílir yfirleitt þung alvara
yfir fundum þessum.
Forsetinn gerir sjer það ljóst,
að þegar hann talar við þessa
frjettaritara, menn og konur, þá er
hann beinlínis að tala við öll
Bandaríkin og einnig við heiminn
í heild sinni. Hver einasti frjetta-
ritari, sem hefir tiltekin skilríki,
getur sótt fundi þessa.
Sjerstök varfærni er samt um
hönd höfð gagnvart þeim, sem
ingöngu fá á fundi þessa. Bæði
innlendir og útlendir frjettarit-
arar verða að sýna afar nákvæm
skilríki og rannsókn gerð viðvíkj-
andi þeim persónulega. Þessir
frjettaritarar tilheyra ekki einu
sinni stjórnmálaflokk Roosevelts,
heldur einnig mótstöðuflokki hans
í stjórnmálum. Svæsnasti mót-
stöðumaður Roosevetts hefir jafn-
vel tækifæri til að koma á fundi
þessa og spyrja spurninga. Hann
hefir alveg sömu rjettindi til að
gagnrýna stjórnarstefnu Roose-
velts og sama rjett til að spyrja
eins og sá, sem er mest hlyntur
forsetanum og stjómarstefnu hans.
Jafnskjótt og frjettaritarinn fær
aðgang að fundinum, verður hann
meðlimur í fjelagi blaðamanna
Hvíta hússins.
Hann fær þá í hendur hinn eft-
irsótta aðgöngumiða að Hvíta hús-
inu, sem svo mikið þykir til koma
í Washington.
SKÝRSLA
TIL ÞJÓÐARINNAR.
Enn á ný skygnist maður inn
í fundarsalin. Það er búið að
spyrja hinnar síðustu spurningar;
þar á eftir er augnabliks þögn og
þá hafa hinir eldri frjettaritarar
orðið og segja: „Þakka yfir fyrir,
herra forseti".
Þessi orð orsaka enn meiri flýti
og troðning heldur en þegar inn
var ruðst, sjerstaklega hjá þeim,
sem eru þar fyrir ritsíma-frjetta-
stofur. Þeir þjóta að símunum í
frjettaritara-herberginu; það er
Framhald á bls. 157.