Lesbók Morgunblaðsins - 27.06.1943, Page 2

194
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
eru nú notaðir undir lágar skrif-
stofubyggingar, sem hróflað hef-
ir verið upp til bráðabirgða,
vegna húsnæðisþrengsla. Skúrar
þessir eru til óprýðis, en þeir
verða rifnir að stríðinu loknu.
★
Áður en styrjöldin hófst voru
íbúar Washington eitthvað neð-
an við hálfa miljón. Nú eru þar
yfir miljón íbúa og er gert ráð
fyrir, að fjölga verði enn um lið-
ugar 10 þúsundir, vegna nýrra
ráðstafana í styrjaldarmálun-
um, sem krefjast aukinnar vinnu
og skrifstofuhalds.
Hvert hús er troðfullt — hver
smuga er setin. Gistihúsin mega
ekki hafa gesti búandi lengur en
5 daga í einu og er gestunum
vísað burt að þeim tíma liðnum,
til að víkja fyrir aðkomumönn-
um, sem nauðsynlegt erindi eiga
til borgarinnar. Flestir verða því
að leigja sjer herbergi all-langt
frá miðmænum, en það veldur
bæði tímatöf og óþægindum fyr-
ir fólk, sem hefir fasta atvinnu
í miðbænum.
Samgönguvandræði eru mikil
innan borgarinnar. Því veldur
bæði hinn óvenjulegi fjöldi, sem
nú býr í borginni og hitt, að eig-
endur bíla hafa fengið fyrirmæli
um að nota ekki bíla sína nema
í ýtrustu neyð. Það verður að
spara bæði bensín og gúmmí.
Einkabílar standa því í röðum
ónotaðir með fram götunum og
inni á bílatorgum, en vesalings
fólkið má standa á götuhornum
langa tíma og bíða eftir strætis-
vögnum, sem oftast eru troðfull-
ir. Það er því ekki um annað að
gera en að standa og ríghalda
sjer í vögnunum, meðan þeir
skrönglast fleiri mílur vegar yfir
skafla og ófærð. Tíðin hefir ver-
ið óvenju stirð og köld 1 vetur.
Veðurstofan segir, að aðrir eins
kuldar og komið hafa í vetur,
hafi ekki komið hjer síðan 1917.
Vegna skorts á vinnuafli fara
verzlunarhúsin fram á það við
viðskiftavini, að þeir beri sjálfir
heim með sjer svo mikið, sem
þeir geta og gera konur þetta
samviskusamlega. Það bætist því
við samgönguvandræðin, að þær
þurfa að burðast með stóra poka
í fanginu — stundum með börn
hangandi í pilsununj. Er reglu-
lega átakanlegt að sjá þær með
byrðar sínar í kuldanum, sem
verið hefir í vetur, þreyttar og
armæðulegar. Ein konan sagði
við mig: ,,Jeg er alveg hætt að
fara í bæinn og gera innkaup.
Jeg get það ekki. Jeg vil alt
annað heldur gera“. Svo ljet hún
stúlkuna sína kaupa inn, en
hreinsaði sjálf í húsinu.
★
Annað, sem erfiðleikum veld-
ur fyrir hina mörgu gesti Wash-
ington-borgar um þessar mundir
eru erfiðleikarnir við að ná sjer
í mat. Nýir matsölustaðir hafa
að vísu verið reistir víðsvegar
um borgina, en venjulega standa
tvöfaldar raðir á matartímum út
úr húsunum, sem bíða eftir að
fá afgreiðslu.
Matsölustaðirnir eru flestir
með „Cafetaria“-fyrirkomulagi
og er það hið hentugasta fyrir-
komulag, sem hugsast getur,
þegar marga þarf að afgreiða.
Cafetaríurnar eru víðasthvar
bjartar og vistlegar, málaðar
með björtum litum, sumstaðar
mjög smekklega og alstaðar eru
þær tandurhreinar. Gestirnir
ganga sjálfir um beina, en þjón-
ustufólk er til reiðu til að hirða
notuð matarílát um leið og þau
hafa verið notuð og til að þurka
af borðum og lagfæra, ef eitt-
hvað hefur farið úr skorðum.
Maturinn er framreiddur á
löngum borðum, ýmist skammt-
aður á diska á kæliborðum eða
sjóðandi í flötum pönnum á
suðuborðum. Gestirnir hafa með
sjer bakka og mataráhöld, sem
þeir taka frammi við dyrnar og
renna þeir bakkanum eftir hyllu
framan við borðin. Hvítklæddir
framreiðslumenn ausa upp af
rjettum þeim, sem gestirnir
velja sjer. Þar sem borðunum
lýkur situr gjaldkerinn. Hann
leggur saman upphæðirnar, sem
framreiðslumennirnir hafa
merkt við á miða, og tekur við
gjaldinu.
Þegar þrengsli eru ekki því
meiri er þarna engin bið, hvorki
eftir þjónustufólki nje eftir að
fá reikninginn — enginn efi um
hvað velja skuli á matarseðlin-
um, því rjettirnir eru til sýnis
og venjulega hver öðrum girni-
legri.
Hið eina, sem mjer finnst að
þessum matsölustöðum er, að
þeir eru venjulega nokkuð há-
vaðasamir. Líkast til, að hrað-
inn, sem á öllu er, valdi því að
leirtauið skellur þar og glamrar
meir en á hinum gömlu veitinga-
stöðum, þar sem hljóðlátir þjón-
ar gegna bendingu.
★
Ur Capitol ganga krossgöturn-
ar, sem ganga frá norðri til
suðurs, merktar tölustöfum, og
er haldið í báðar áttir út frá
Capitol-götunum. En þvergöturn
ar eru merktar bókstöfum og
byrjar á A í báðar áttir út frá
miðgötunni. Það væri einkar auð-
velt að rata um borgina, ef allar
götur kæmu undir þessar reglur,
— en svo er ekki.
óteljandi „Avenues" bugðast
um hana á alla vegu og skera
þar reglulegu göturnar í kröpp
horn og ganga í geislum út frá
hinum hringmynduðu torgum —
stundum einar níu götur út frá
einu torgi. Þetta gerir aðkomu-
mönnum erfitt fyrir að átta sig
á borginni fyrst í stað, en venst
furðu fljótt.
Franskur maður, L’Enfant að
nafni, gerði uppdráttinn , sem
byggingum Washington er hag-
að eftir. Franska eðlið segir til
sín, því sannarlega má segja að
borgin sje listræn — þó víðátt-
an, sem hún nær yfir, sé ekki
hentug á stríðstímum. Wash-
ington hefir altaf tekið skyndi-
legum breytingum, þegar stríð
hefir skollið á, frá því að vera
róleg sveitaborg og í hitasóttar-
kennt stríðstímaástand.
Tvær Avenues skera borgina
hjer um bil samhliða frá norð-
vestri til suðausturs. Heita þær
Pennsylvania- og Massachusetts
Avenues. Liggur sú fyrnefnda
fram hjá Hvíta húsinu, Stjórn-
arráðsbyggingunni og Ríkisfjár-
hirslunni. Það er merkasta gat-
an, frá sögulegu sjónarmiði,
því þar hafa farið fram margvís-
leg hátíðahöld og skrúðgöngur
við ýms merkileg tækifæri í