Lesbók Morgunblaðsins - 06.06.1948, Blaðsíða 3

LESBÓK MORGUNBL AÐSINS
287
menn að meiri. En líklegt þykir mjer
þó, að Sigurður skipstjóri hafi vitað
þetta fullteins vel og við, en hafi verið
að reyna ratvísi okkar og áttvísi. Við
vorum líka nýbúnir að bjarga ágætum
áttavita úr skonnortunni og þóttumst
þeim mun öruggari í þokunni.
En rjett í þessu ba: þarna að veiði-
skipið Vjebjörn frá ísafirði, skipstjóri
Jón Kristjánsson. — Kom hann frá
Siglufirði. Lagði hann strax að skonn-
ortunni bakborgsmegin og hóf þegar
að dæla sjó niður í vjelaklefann til
að freista þess að slökkva þar eldinn.
Skömmu síðar bar þarna að milli-
ferðaskip Bergenska Ijelagsins, Nóvu,
sem einnig kom frá Siglufirði á vest-
urleið. Nam skipið staðar sem snöggv-
ast í nánd við skonnortuna, en helt
svo strax leiðar sinnar vestur á bóg-
inn.
Fjórða skipið bar þarna að litlu
síðar. Var það lóðaveiðiskipið Ár-
mann frá Reykjavík. Skipstjóri hans
var Gestur Guðjónsson. Stöðvaði hann
skip sitt, en við báðum hann hjálpar
við slökkvistarfið, er Vjebjörn hafði
hafið af miklum dugnaði. Taldi Gestur
þetta hættulegt, þar eð vel gæti farið
svo, að sprenging yrði í skipinu. Þó
kom þar, að Gestur lagði að skonn-
ortunni stjórnborðsmegin og tók þeg-
ar að dæla niður í hásetaklefann.
En nú var liðinn all-langur tími frá
því, er við komum fyrst að skonnort-
unni á Freyju litlu og hafði eldurinn,
eins og gefur að skilja, magnast mjög
mikið síðan.
Var nú unnið hörðum höndum af
áhöfnum Vjebjamar cg Ármanns, svo
og af okkur, á Freyju litlu, við
slökkvistarfið, svo og að bjarga því_,
er við máttum, úr hinu brennandi
skipi.
En nú var okkur fyrir alvöru ljóst,
að tvísýnt var og jafnvel mjög vafa-
samt að okkur mundi takast að
slökkva eldana í skonnortunni. En þar
eð skipið lá þarna í miðri skipaleið,
töldu allir brýr.a r.auðsyr. að koma
því þáðin a brott, hvort tem tækist
að slökkva í því eða ekki.
En það var ekki hlaupið að því,
þar eð skonnortan lá þarna fyrir
tveimur akkerum, en framstafn
skipsins því nær alelda svo að ekki
varð komist að akkerisvindunum. —
Var það því tekið til ráðs að freista
þess að saga sundur hlekki akkeris-
festanna.
Nú kom Freyja litla í góðar þarfir
og naut við smæðar sinnar, svo að á
henni varð komist eð ekkerisfestun-
um. Tókum við þegar til óspilltra
málanna við að saga sundur digra
hlekki akkerisfestanna niður undir
sjó. Var þetta þó illt verk og hættu-
legt, því eldur hafði ]æst sig í brand
skipsins og brandsegl, svo að logandi
flygsur seglanna hrundu i sífellu nið-
ur á þilfar Freyju, en sænsk „Peula“-
bensínvjel var í Freyju. Hafði einn
okkar ærinn starfa við að ausa sjó á
logandi segldruslurnar og slökkva í
þeim.
En fyrir harðfylgi þeirra, er að
unnu, tókst að saga sundur festarnar
á miklu skemmri tíma en við ætluðum
í fyrstu. Tók svo Ármann hið brenn-
andi skip í tog. En dráttur skipsins
gekk erfiðlega sakir legu stýrisins,
sem þrælreyrt var ti! bakborðs, eins
og fyrr segir, og ekki verið hirt um
að leysa. — Hvers vegna skipsmenn
höfðu gengið þannig frá stýrinu, var
okkur ráðgáta, og vist mörgum fleir-
um, nema ef vera skyldi, að það hafi
átt að torvelda björgun skipsins.
Loks tókst þó að baksa Fleur de
France upp undir Nesskriður, innan
Sigluness, þar sem Vindbelgur heitir,
og var þá komið undir kvöld. — Enn
magnaðist eldurinn í skipinu og var
það loks tekið til ráðs að flytja út
eftir slökkvitæki frá bænum, og tókst
loks með þeim að slókkva eldana kl.
4 um nóttina.
Skipstjóri náði heilu og höldnu til
Siglufjarðar á doríum sínum með
skipshöfnina skömmu eftir dagmála-
bil. En er har.n heyrði, að ship \ æru
ao fást við áð bjarga skonrortunni,
fjekk hann sjer leigðan vjelbát og
hjelt til móts við okkur og hafði með
sjer túlk.
Kallaði hann til okkar og bað okk-
ur fyrir alla muni að hætta öllum
björgunartilraunum. — Kvað hann
bensínvjel í skipinu og all-miklar
bensínbirgðir, er valda mundi ægi-
legri sprengingu. Va'ri stór hætta á
að við myndum týna lífi af hennar
völdum. Væri illt eí af hlytist slys
og manntjón.
En við vissum nú orðið okkar viti.
Við vissum svo að ekki varð um villst,
að vjelar skipsins voru kynntar hrá-
olíu og engin sprengingarhætta, og
allra síst hjeðan af. Skeyttum við því
engu hjali skipstjóra. Sneri hann
þegar til lands og lagði af stað með
skipshöfn sína samdægurs til Reykja-
víkur. Mun sjórjettur hafa farið þar
íram.
Enginn hjer um slóðir var í vaía
um að hjer hafði verið unnið svik-
samlegt skemmdarvei k. — Vitanlega
verður slíkt aldrei sannað, en margt
og reyndar flest bendir þó til að svo
hafi verið. Er fyrst að minnast þess,
hve illa skipstjóri tók björgunartil-
raun Kolbeins unga og hvers vegna
hjálparvjelar skipsins sjálfs voru
ekki settar í gang til að freista þess
að koma skipinu af grunni, því varla
er að efa að með þeim einum hefði
skipinu sjálfú'tekist að ná sjer á flot
í þeirri ládeyðu er þarna var þenna
morgun. í öðru lag: er það mjög
grunsamlegt, að kviknað var í skip-
inu á tveimur stööuin, fáum klukku-
stundum síðar, og engum leka var til
að dreifa á skipinu. Og hvers vegna
var þvi lagt þarna fyrir báðum akker-
um? Og hvers vegna var stýrið bund-
ið, eins og raun var á? Var kveikt i
skipinu af ásettu ráði, af því að ekki
tókst að stranda því? Allt bendir til
þess að þarna hafi verið framinn
verknaður er Englendingar nefna
barratry, en ekkert eitt orð er yfir á
ísíer.sku svo viðhlítar.d: sje. Er. þao
orð merkir meoei annars það athæfi