Lesbók Morgunblaðsins - 27.02.1955, Qupperneq 4

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
112
Haraldur Björnsson:
Ölmusumaður í Galdra-Lofti
veginn. En þetta var aðeins einn
þáttur í brauðryðjandastarfi hans.
Nú var að miðla öðrum af þeirri
þekkingu og revnslu, er hann hafði
aflað sér á námsárunum.
Haraldi stóðu ýmsar leiðir opn-
ar, er hann hafði lokið leiknám-
inu. Þannig átti hann kost þess, að
gerast leikari við Konunglega leik-
húsið í Kaupmannahöfn. Átti hann
þá völ milli þess og Iðnó gömiu —
en hann valdi hvorugt. Hann valdi
ísland og íslenzka leiklist, eins og
hann kemst sjálfur að orði í bréfi
til mín fyrir skömmu. — Og enn
lét hann í haf, og aftur horfði hann
út — en nú í áttina til íslands, þar
sem verkefnin biðu hans ávhverju
leiti.
Er Haraldur kom heim, hefst
hann þegar handa um leikstarfsemi
og síðan hefur hann verið sístarf-
andi að framgangi íslenzkrar leik-
listar og unnið henni mikið og ó-
metanlegt gagn, bæði sem leik-
stjóri og leikari. Má vissulega
þakka honum öðrum fremur, að
leikstarfsemin á landi hér er nú
komin í það horf, að vér megum
vel við una, þó að enn standi hér
margt til bóta.
Haraldur Björnsson hefur oft
hlotið misjafna dóma sem leikari
og stundum hefur staðið um hann
nokkur styrr. Annars var ekki að
vænta, því að hann getur verið
gustmikill þegar því er að skipta
og er ör í lund eins og flestir at-
hafna- og áhugamenn. Um leik
Haralds skal ekki fjölyrt að þessu
sinni. Honum eru vitanlega eins og
öðrum mönnum, mislagðar hendur,
og því fer fjarri að öll hlutverk
láti honum jafn vel. En fari hann
með hlutverk, sem vel er við hans
hæfi, er enginn íslenzkur leikari
honum fremri, endahefurhann sýnt
þau leikafrek er seint munu gleym-
ast þeim, er séð hafa. Svo er t. d.
um leik hans í hlutverki Klen-
ows prófessors í „Sá sterkasti" og
þá ekki síður leikur hans í hlut-
verki Shylocks í „Kaupmanninum
í Feneyjum.“ Hygg ég að leikur
hans í því hlutverki sé með því
bezta, sem sézt hefur hér á leik-
sviði.
EKKEKT HLUTVERK OF
LÍTIÐ TIL AÐ LEGGJA
VIÐ ÞAÐ ALÚÐ
Vafalaust má deila um leik allra
manna, hversu ágætir sem þeir
eru. En um það verður ekki deilt,
að leikur Haralds Björnssonar ber
jafnan vitni þess að hann virðir
leikstarfið og ber lotningu fyrir
þeirri list, er hann þjónar. Fyrir
honum er ekkert hlutverk ,,lítið“
Hann vinnur að öllum þeim hlut-
verkum, sem hann tekst á hendur
af sömu alúð og kostgæfni. Vand-
virkni hans er frábær og til fyrir-
myndar.“
Haraldur komst m. a. svo að
orði:
— En það var ekki fyrr en ég
fór að nálgast þann aldur, er voru
öll æfiár leikkonunnar á Akureyri
Haraldur Björnsson:
Angakok í Landið gleymda
er ég dáði mest, að ég ákvað að
brjótast í því að ráða mig til náms
við leiklistarskólann í Kaup-
mannahöfn — árið 1925.
VIÐ LEIKFÉLAG AKUREYRAR
1917 stofnuðu nokkrir áhuga-
menn á Akureyri félag til að halda
uppi leikstarfsemi í bænum. Nokk-
ur afskipti hafði ég þá haft af
leikstarfsemi þar, því í febrúar-
mánuði 1915 tók ég að mér hlut-
verk í „Frænku Charleys“ á svið-
inu á Akureyri.
í maímánuði um vorið skrapp
ég til Reykjavíkur m. a. til þess
að ná tali af Adam Poulsen leik-
stjóra er var hér staddur þá.
Svar A. Poulseen við spurningu
minni um það, hvort ég hefði
leikhæfileika lyktaði með því að
hann bauð mér að opna mér leið
að námi í leikskóla Konunglega
leikhússins.
Að svo búnu fór ég á fund de
Fontenay sendiherra Dana í
Reykjavík og óskaði aðstoðar hans
að því að komast að settu marki.
Ég skrifaði danska utanríkisráðu-
neytinu um beiðni mína og ráðu-