Lesbók Morgunblaðsins - 07.05.1961, Blaðsíða 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
249
Næsta staka lýsir gamalli konu,
og má segja að hún fjalli um
sama efni og eitt af kunnustu
kvæðum Gests Pálssonar:
Hún var fyrrurn falleg björk,
frjáls sem œskutrúin;
nú er hún eins og eyöimörk
öllum gróöri rúin.
Þriðju stökuna segist hann
kveða „við lestur þriðju bókar-
innar“; getur hver lesari spreytt
sig á að leita að bókinni og höf-
undi hennar:
Hugsun möökuö, máttarvana,
mœlgi nóg;
já og amen játninganna,
jórturró;
afturför t öllu, nema
einu þó:
stefnuleysiö — status quo.
Rétt er að geta þess, að latnesku
niðurlagsorðin merkja (eða rétt-
ara sagt eru jafnan látin merkja)
óbreytt ástand.
Fáeinar þýðingar eru í síðari
bókinni, allar prýðilega liprar, og
að svo miklu leyti sem eg þekki
frumkvæðin, eru þær líka ná-
kvæmar. Eitt smákvæði eftir Th.
Moore, „My Heart and Lute“ (I
give thee all — I can no more), er
bersýnilega þýtt sem söngtexti, en
eigi að síður er þess gætt að fylgja
vel frumtextanum. Fyrsta erindið
er þannig:
Þú veizt aö lítinn á eg auö,
en allt þér gefa’ eg vil:
mín hörpuljóö og hjartaö meö —
eg hefi’ ei annaö til.
— o —■
Að sjálfsögðu gerir Einar mest
að því að yrkja um alvarleg efni,
því lífið var honum alvara, en
ekki gamanleikur. En eins og hann
var hversdagslega glaðlegur og
hlýr í viðmóti, góðlátlega kíminn
og sá broslegu hliðina á hlutun-
um, gat hann líka brugðið því fyr-
ir sig að yrkja í gamansömum tón.
Ágætt dæmi um slíkt er „Drápan“
sem hann flutti K.N. sjötugum —
vitaskuld í samkvæmi, sem mér
er nær að halda að kvenþjóðin
hafi gengist fyrir, eða átti þó a.
m. k. drjúgan þátt í. Hér skulu
tekin upp tvö erindi úr því
kvæði:
Meö smávegis áhœttu ekki þaö telst
og ef til vill steindrepur mig
aö koma til hólmgöngu hingaö
í kvöld
til heiöurs viö skáld eins og þig.
I fjállgöngum heima eg fáraöist ei
þó fengi eg dálítinn sting;
en þar kom eg aldrei á ævinni samt
á annaö eins skáldhrafna þing . . .
Oss ofbýöur stundum hve andinn
er frjór,
en áfellumst kveöskapar-logn.
Þeir innblásnu syngja um ástir og vin
en aörir um kvarnir og hrogn.
Þó vísindin hafi’ ekki skilgreint þaö
skýrt
hvort skáld séu mótuö í kross,
þá hefir þó kvenþjóöin kveöiö upp
dóm,
aö Káenn sé mestur af oss.
Hún sást aldrei í lörfum ljóða-
dísin hans Einars Páls, en tildur-
skrauti hlóð hún aldrei heldur á
sig og farðamálaði sig ekki. Hún
var hispurslaus, eins og hann var
sjálfur í allri framkomu, og kom
til dyranna eins og hún var klædd.
Hitt verðum við að harma að þetta
prúða og listfenga skáld fékk ekki
meira ort — og var þó nóg að
gert ef við ætlum að láta ljóðin
gleymast. Kringumstæður Einars
munu hafa leift honum fáar tóm-
stundir til þess að sinna ljó&agerð-
inni. Fyrir um það bil tíu ár-
um dvaldi maður einn héðan úr
Reykjavík, greindarmaður, vetrar-
langt í Winnipeg í heimsókn hjá
skyldfólki sínu, og var þá heima-
gangur á ritstjórnarskrifstofu Lög-
bergs. Sú „skrifstofa“ var ekki
annað en almenningur og þar var
aldrei stundarfriður fyrir rápi
manna. Kveður hann það ofvaxið
sínum skilningi hvernig ritstjórinn
fékk unnið að skriftum við slík
skilyrði. Þetta verður að takast
með í reikninginn þegar dæmt er
um afköstin við ljóðagerðina. En
létt hefir Einari verið um hana,
því alltaf mátti rjúka í hann og
fá kvæði hvenær sem tækifærið
þótti krefjast slíks.
Það munu allir þeir sjá, er
grein þessa lesa og kunnugir eru
ljóðum Einars Páls, að hér er
vitnað í þau af hreinu handahófi,
og ekki nema réttmætt að mér
verði álasað fyrir slík vinnubrögð.
En áður fyr þótti það gott hjá
öðru verra ef óvandaðir menn iðr-
uðust á sjálfri andlátsstundinni,
og nú skal eg síðast taka upp þau
erindin, sem ekki eru valin af
handahófi og eg ætla að skáldið
mundi sjálft hafa viljað kjósa að
niðurlagi þessarar fljóthripuðu
minningargreinar. En það eru tvö
erindi er hann kvað til konu sinn-
ar, Ingibjargar, sem hann mun
hafa talið beztu gjöfina er lífið
gaf honum. Þau eru þessi:
Um veörabrigöi mig varöar ei neitt,
því vorljós í sál minni er, .
sem málar í unaöi ástríkis þíns
þaö allt sem á dagana ber.
Og húmþokan breytist í hádegisskirt
viö hjartalagsylinn frá þér.
Hvert vermandi bros þitt og
yiökvœmnisorö