Lesbók Morgunblaðsins - 25.02.1962, Blaðsíða 7

(flfc

¥j,að er til fólk á íslandi,
sem aldrei hefur kom-
ið til Reykjavíkur. Það er
líka til fólk í Reykjavík,
sem man þá tíma, þegar
sumarbústaðir voru byggð-
ir inni við Kennaraskóla
eða farið í. útilegur inn í
Laugardal. Þá léku sér
strákar í boltalcik inni á
Hverfisgötu eða renndu sér
á sleða um Frakkastíginn,
án þess að sjá bíl koma,
nema einstaka sinnum. —
Furðulegt er þetta að
heyra fyrir þá, sem þekkja
aðeins Reykjavík nútímans.
Höfuðborg okkar er orðinn
veltvangur iðandi .streymandi
umferðar frá morgni til síð-
kvelda. Eldra fólki, sem áður
var vant að feta troðna eða
ólagða stigu án nokkurra hindr-
ana eða reglna kemur það nú
mjög ókunnuglega fyrir sjónir
að þurfa að laera og fara eftir
Leðurjakkar og skeilinöörur
ýmsum flóknum umferðaregl-
um á götum borgarinnar og
æskan frjáls og fjörug kann
því ekki ávallt vel, að ljósvit-
ar og lögregluþjónar stjórni
för hennar.
Umferðin í Reykjavík er sú
lexía, sem þéttbýlið og fjöl-
mennið leggur okkur á herðar
að nema og virða. Á síðari
tímum hefur nýr og um margt
sérkennilegur hópur þrengt sér
inn í umferðariðu borgarinnar
við sundin bláu. Þetta eru
strákar á skellinöðrunum svo-
nýtt viðfangsefni. Því var það
hér um árið, að forstöðumenn
Æskulýðsráðs Reykjavíkur og
hinn kunni lögreglumaður, Sig-
urður Ágústsson, tóku tal sam-
an um þetta efni. Það hafði
nefnilega komið í ljós, að stór
hópur pilta fóru um götur
borgarinnar með miklum hraða
og leituðu gjarnan samfunda á
veitingastöðum, trufluðu ró
íbúanna og hrelldu vegfarend-
ur. Hvað eigum við að gera,
sögðu þessir menn hver við
annan.
anna og er æfingasvæðið 1
Rauðhólunum. Það voru félag-
ar úr Eldingu, sem sýndu listir
sínar á sumardaginn fyrsta í
fyrra og fóru fyrir hinni
skemmtilegu skrúðfylkingu á
Reykjavíkui'kynningunni i
sumar.
Tveir ráðunautar starfa með
klúbbnum. Jón Pálsson af
hálfu æskulýðsráðs og Sigurð-
ur Ágústsson af hálfu umferða-
lögreglunnar. Á klúbbfundun-
um er margt gert til skemmt-
unar, ýms leiktæki eru notuð
Elding á Reykjavíkursýningunni.
Sigurður Agústsson Ieiðbeinir í Golfskálanutrt..
nefndu. Þetta eru röskir piltar
á hjólum, sem lætur afar hátt
í. Þeir sitja þessi farartæki
keikir og djarflegir eins og
knapinn góðhestinn. Og svo
eru þeir gjarnan klæddir leð-
urjökkum með hvítan hjálm á
höfði.
Margur er sá borgari, sem
litið hefur þessa reiðskjóta
óhýru auga og jafnvel sent
þeim tóninn og lögreglan fékk
Jú, hvernig væri að boða
þessa pilta til fundar um mál-
ið. Og svo var gert. Þeir komu
margir saman í Golfskálanum,
þar sem lítil byggð er umhverf
is en notalegt inni fyrir. Og
svo var Vélhjólaklúbburinn
Elding stofnaður. Klúbburinn
hefur starfað ötullega síðan.
Fundir eru haldnir hvern mið-
vikudag í Golfskálanum. Þar
fer hverju sinni fram umferða-
kennsla undir stjórn Sigurðar
Ágústssonar og ýms atriði rædd
og skýrð í sambandi við um-
ferðarmálin. Piltarnir kynna
sér tegundir og hinar ýmsu
árgerðir hjólanna.
og annað skemmtiefni. Það er
álit lögreglunnar, að þegar hafi
nokkur árangur náðst með
starfsemi klúbbsins, enda er
það takmark hans að efla með
piltunum aukna umferðar-
menningu og prúðmennsku í
allri framkomu. Ungu vélhjóla-
eigendur. Þið ættuð að kynna
ykkur starfsemi klúbbsins, en
um fram allt gerið ykkar til
þess að bæta umferðarmenn-
ingu okkar, svo að slysum
fækki og prúðmennska og
háttvísi megi jafnan auðkenna
umferð hinnar sivaxandi höf-
uðborgar okkar.
Einu sinni bar svo við,
að fimmtá.n ára gam-
all piltur heimsótti skyld-
fólk sitt í fjarlægu héraði
og dvaldist hjá þvi um tíma.
Þegar hann hafði verið þar
um kyrrt í nokkra daga, tók
honum að leiðast, svo að
hann bað um einhverja bók
til lestrar. Frændi hans, mið-
aldra maður, kom þá með
bók eina, fremur þunna, með
stóru letri og teiknimynd-
um, og bar hún nafnið Kisu-
börnin kátu. Pilturinn leit
snöggvast á bókina, en
skellti svo upp úr. „Hvað
er þetta,“ sagði liann, „held-
urðu, að ég sé eitthvert
smábarn? Ég las þessa bók,
þegar ég var sjö ára.“
Frændínn hcfur eflaust
ur fásinna að ætla þeim til
lestrar erfiðustu verk forn-
bókmenntanna, sem jafnvel
margt fullorðið fólk heykist á
að brjótast í gegnum. Ef þeim
er ekki bent á neitt annað,
svo sem í því dæmi, sem hér
var frá greint, er eðlilegt, að
þeir grípi til þess, sem mest
er auglýst og hendi er næst,
en það er í flestum tilfellum
létt heimilisrit eða „sorpril",
eins og þau eru kölluð í dag-
legu tali. Sum þeirra flytja að
vísu nokkurt efni, sem ckki
er meö öllu ófróðlegt, en mörg
eru svo léleg að efni og formi,
svo væmin ag hjákátleg, að
sæmilega greint fólk getur
ekki haft hina minnstu ánægju
af að lesa þau. Flest eru þau
yfirfull af hátt stemdum og
furðulegum lífsreynslusögum,
og er jafnan reynt að telja
fólki trú um, að' þær séu dag-
Islendingasögur
hugsað ráð sltt rækilega, því
að næst réttir hann piltinum
tveggja binda verk, sýnu
meira en Kisubörnin kátu,
enda var þar á feröinni hvorki
mcira né minna en Sturlunga
saga. Pilturinn vildi nú ekki
móðga frænda sinn og gest-
gjafa með því að hafna svo
ágætri bók. Hann kannaðist
mætavel við Sturlungu, hafði
gripið til hennar heima hjá
scr, en aldrei getað fest hug-
ann við að lesa nema einn
kafla í einu. Ilann vissi, að
þetta var merkileg bók, sem
gaman væri að kynnast, og
hann ætlaði sér að lesa hana
alla — seinna. En nú, þegar
tíminu var svo lengi að líða,
vildi hann fá eitthvað
skemmtilcgt, eitthvað æsandi,
svo að hann gæti gleymt tím-
anum og — leiöindunum.
Hann labbaði út í næsta
söluturn, svo að lítið bar á, og
keypti sér nokkur skemmti-
rit. Og út frá þeim sofnaði
hann um kvöldiö
XJnglingum hentar ekki
sama lestrarefni og börnum.
Heimur þeirra er allt annar.
I>eir eru ekkl lengur börn, þó
að foreldrar þeirra séu stund-
um að óska sér þess. Ef til vill
eru engir eins gjörsneyddir
barnaskap og þeir.
Á hinn bóginn cr ekki síö-
sannar. Flestar þeirra munu
þó vera uppspuninn einber.
En hvað hentar þá ungling-
um til lestrar?
Smekkur þeirra er auðvit-
aö misjafn ekki síður en fólks
á öðrum aldursskeiðum. Hins
vegar má benda á það, að
unglingar, sem skólanám
stunda, og þaö gera þeir lang-
flestir, lesa svo mikið af þurru
efni, að þar er ekki miklu á
bætandi Og þaö cr óþarft að
loka Í.ugunum fyrir því, að
flestir lesa sér til skemmtun-
ar og dægrastyttingar. Hins
vegar mun enginn slá hend-
inni á móti því að hafa nokk-
urt gagn af þeirri skemmtun.
J«ess vcgna þarf að benda unga
fólkinu á bækur, sem eru ekki
aðeins listrænar og fróðlegar,
heldur einnig skemmtilegar,
að spennandi lífsreynslusögur
hjaðni niður í samanburði við
þær.
En það er ckki hægt að ætl-
as til, að unglingar á billi
fermingar og tvítugs leiti slíkt
lestrarefni uppi hjálparlaust.
I*að veröur að koma þeim af
stað, leiðbeina þeim örlítið í
fyrstu. I*á mun koma í
ljós, að þcir eru beztu lcscnd-
ur, sem nokkur höfundur get-
ur kosið sér.
En hér þarf aö gæta þess, að
Framhald á bls. 13.
Vestur á Grenimel er lítið
viðgerðarverkstæði, sem pilt-
arnir nota sér mikið til við-
gerða og athugana á farartækj-
um sínum. Stundum eru sýnd-
ar myndir um umferðamál eða
hjólreiðar. Klúbburinn gengst
fyrir æfingum úti við til þess
að auka hæfni og leikni félag-
Æskan spyr
IHVERNIG á að refsa
nemendum.?
Viff munum liafa þá affferð
að leita til hæfustu manna
um svör, en jafnframt geta
lesendur sent sín eigin svör.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 7