Lesbók Morgunblaðsins - 04.01.1970, Blaðsíða 8

Rabb
Framhald af bls. 12.
miðað við œskuna en áður. Mann-
frœðingurinn Margaret Mead segir:
„Heimurinn er í sífellt auknum
mæli sniðinn eftir skoðunum ungu
kynslóðarinnar“. Þar af leiðir að
bilið milli kynslóðanna fer fremur
vaxandi.
Á áttunda tugnum mun íbúatala
heimsins vaxa úr 3.600 milljónum
í 4.300 milljónir. Allar mikilsmeg-
andi þjóðir munu gera gífurlegt
átak til að koma í veg fyrir meng-
un á andrúmslofti og náttúrunni.
Trúlega verða venjulegar bifreiðar
bannaðar víða en rafbílar munu
koma í auknum mœli í þeirra
stað. Því hefur verið spáð að fólk í
sumum stórborgum verði að ganga
með súrefnisgrímur eftir nokkur
ár, og að þess sé ekki langt að bíða,
að allt líf í sjó verði aldauða fyrir
sakir mengunar.
Hin miklu heimskaut í stjórn-
málum verða ekki eingöngu Wash-
ington og Moskva eins og verið hef-
ur. Talið er, að Bandaríkin og Kína
muni nálgast eitthvað, en rússneski
rithöfundurinn Amalrik hefur spáð,
að Kínverjar muni hefja stríð við
Rússa um 1975 og muni það leiða
af sér innbyrðis átök og byltingu í
Sovétríkjunum sem steypir nú-
verandi stjórnskipulagi af stóli. En
af því gœti fœðzt lauslega tengt
samband margra ríkja, ekki ólíkt
brezka samveldinu.
Deilur Araba og ísraelsmanna
gœtu orðið 100 ára stríð nútim-
ans, og líklegt er að víða um veröld
verði smástyrjáldir. Um það segir
Arnold Toynbee: „Óánœgja og
óeirðir, sem nú eru víða um heim,
munu taka á sig harkalegri mynd
í sífellt harðsnúnara ofbeldi. Satt
að segja býst ég við smœrri borg-
arastyrjöldum í stað heimsátaka".
En hvað mun áratugurinn bera í
skauti sínu fyrir Islendinga? Um
það fara hinir vísu framtíðarspá-
menn heimsbláðanna ekki mörgum
orðum, en trúlega mun hann mark-
ast af fyrstu þátttöku okkar í frí-
verzlunarbandalagi, sem líklega
gœti orðið að stœrri og voldugri
efnáhagslegri heild síðar. Við mun-
um fljótlega ná okkur upp úr hin-
um efnahagslega öldudal, en á
nœsta áratug og sjálfsagt ler^utt
munu hverskonar framfarir liða
fyrir, að skólakerfið er vanþróað
og lélegt. Ekki er enn séð fyrir end-
ann á þeirri þróun að hrúga sem
flestu á hendur ríkisins, þótt fyrir-
tæki og einstaklingar stynji nú
þungan undan því að mata risann.
Fólksflótti til annarra landa mun
þess vegna halda áfram i einhverj-
um mæli, meðan haldið er áfram
hinum gengdarlausa skattpíningi,
samfara útþenslu á ríkisbákninu.
Þar sem aðálatvinnuvegir eru háðir
veðráttu, geta fimbulvetur og ísaár
sett óvænt strik í reikninginn, en
ugglaust verður efnáhagur lands-
manna gerður óháðari gœftáleysi
og kálskemmdién næsta áratuginn.
Gísli Sigurðsson.
Norður
4 G-6-3-2
V 10-5-3-2
♦ G-7-6
* 8-5
Vestur
4 D-10-9
V Á-D-G-9
4 9-4
4 D-G-10-9
Austur
4 K-7
V K-8-7-6
4 D-10-8-5-2
4 7-3
Eftirfarandi spil vax spilað í tvímenm-
ingskeppni ekki alls fyrir löngu. Er
spilið lærdómsríkt og skemmtilegt því
það sýnir, að ekki er ástæða til að
gefast upp þótt útldtið sé slæmt.
Norður
A Á-7-4
V Á-K-5
4 K-10-9-8-7-4
4 3
Vestur
4 K
V G-7-6-4-3
4 5-2
4 Á-K-9-8-2
Austur
4 D-G-10-9
8-6
V D-10
4 G
4 7-6-5-4
Suður
4 5-3-2
V 9-8-2
4 Á-D-6-3
4 D-G-10
Saigmir gengu þammáig:
Vestur — Norður — Aust.ur — Suður
1 Lauf Dobl 1 Spaði 2 Tíigtar
Pass 5 Tíglar Allir pass
Við öll borðin lét Vestur út spaðakómig
í byrun. Flestir sagnihafanmia gáfu og
þar með töpuðu þeir spiliniu, þvi þeir
höfðu eikki efnd á a’ð gefa stag á spaða.
Örfáir unmu spilið og þeir gerðu það
þanmig: Spaðakóngur var drepinm með
ási, laufa 3 látinm út og Vesbur fékk
staginm. Vestur lét út hjarta drnepið í
borði með ási, tromp látið út og drepið
heima með ási. Nú var laufa drottning
látim út, Vestur drap og sagnlhafd tromp-
aði í borði. Eimn var tromp ilátið úr
borði, drepið heima með drottnimigu,
laufaigosi látimn út og spaða kastað í
úr borði.
Næst tók sagnhafi kónig í hjairta og
lét, hjarta í þriðja simm og Vestur fékk
slaiginin. Vestur átti nú aðeims hjarta og
Lauf og er saimia hvað hainm lætur út
sagnhafi trompar heima og kastaæ spaða
úr borði og á síðan afgaraginm á trompin
í borði.
í etftirfairandi spili sýnir Norður félaga
sínum mikið traust, þegar hamm segir
á afar léleg spil. Suður sýnir einmig
að hianin er þessa trausts verðugur,
með því að vimna spilið á skemmtileg-
am hátt.
Suður — Vestur — Norður — Austur
1 Lautf 1 Hjarta Paiss 2 Hjörtu
2 Spaðar Pass 3 Spaðar Pass
4 Spaðar Pass Paiss Pass
Suður
4 Á-8-5-4
V 4
4 Á-K-3
4 Á-K-6-4-2
Suður hafur vatfalaust verið mjög
undrandi þegar hainm sá spil félaiga sins,
ákvað þó að gefast ekki upp.
Vestur lét út hjartaás og anmað hjarta.
Sagmlhafi trompaði heima, tók laufaós
og kónig, lét lauf í þriðja sinin, trompaði
í borði með spaða 2, em Austur trompaði
yfir mieð spaða 7. Auistur lét út hjarta,
sagnlhafi trompaði heima, tók spaðaás,
lét þvínœst út lautf, trompaði í borði,
lét út síðasta hjantað og trompaði
heima með síðasta trompinu.
Nú tók sagnlhaifi ás og kónig í tígli,
lét út laiuf og Vestur fær aðeims stag
á spaða drottningu og sagnlhafi fær
alltatf slag á spaðagosanm og vamm
spilið.
—
ERLENDAR
BÆKUR
________________________/
Eilert Sundt: Om Giftermal i
Norge. Universitetsforlaget, Oslo,
1967.
Á kápu bókarinnar stendur að
Eilart Sundt (1817—1875) sé
mesti félagsfræðingur norskur
bæði fyrr og síðar. ! tilefni af því
að 150 ár voru liðin frá fæðingu
hans, var þetta rit hans gefið út
að nýju árið 1967, en þá var liðin
heil öld og einu ári betur síðan
það birtist fyrst. Verk þetta er tal-
ið algert brautryðjendastarf í félags
fræðilegum rannsóknum 1 Noregi,
en Sundt sýnir fram á samhengi
milli fæðingatölu og fjölda hjóna-
banda nokkrum áratugum síðar.
Var rannsóknum þessum stefnt
gegn þeim, er töldu hjónaband
afleiðing af lauslæti almúgans eða
bundið fjárhagslegri afkomu. Rit
þetta veitir einnig margvíslega inn
sýn í félagsleg kjör alþýðu í
Noregi á síðustu öld, og miðlar
fróðleik um lifnaðarhætti almúg-
ans og þykir á því sviði einnig
ómetanleg heimild.
John Jones: On Aristotle »nd
Greek Tragedy. Oxford University
Press, New York, 1968.
Þessi bók kom fyrst út árið
1962, en hefur nú verið gefin út
að nýju í ódýrara broti. Höfundur
lætur þess getið, að verk þetta sé
hugsað sem hið fyrsta af þrem,
þar sem fjallað skuli um á hvern
hátt sjálfsvitund söguhetja er
komið til skila í vestrænum skáld-
skap. Hvert bindi getur þó staðið
eitt sér. i þessari bók rannsakar
höfundur þann skilning sem
Forn-Grikkir lögðu sjálfir í efnis-
val og efnismeðferð leikritaskálda
sinna. Fyrsti kafli bókarinnar
fjallar um hið fræga verk Aristótel-
esar um skáldskaparlistina og
skilning síðari tíma fræðimanna á
því verki. Heldur höfundur því
fram, að mönnum hafi sézt yfir þá
áherzlu sem Aristoteles lagði á
hið harmræna í breyttri og óstöð-
ugri atburðarás, og það sé í henni
sem harmleikurinn sé fólginn frek-
ar en í örlögum einstakra per-
sóna. Samkvæmt þessari kenn-
ingu sinni fjallar höfundur síðan
um leikrit Eskylosar, Sófóklesar
og Evripídesar.
8 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 22 desember 1969