Lesbók Morgunblaðsins - 18.10.1970, Page 8

Séð yfir Ólafsfjörð frá lóninu, sem ver'ður innan við bæinu. Ef vel er að gáð,
má sjá veginn út á múlann.
Afskekktin
hefur sína kosti
Nokkrir minnispunktar frá
Ólafsfjarðarmúla og Ólafsfirði
ásamt spjalli við skólastjórann
þar á staðnum, Kristin Jóhannsson
Eftir Gísla Sigurðsson
I miðju bæjarins trónar
skíðastökkpallurinn stein
steyptur, en grængresi í kring.
Ekki einu sinni London eða
New York geta státað af þess
konar mannvirki. Og ennþá síð
ur gátu Reykvíkingar stært sig
af hitaveitu á þeim tíma er hún
var orðin staðreynd á Ólafs
firði. Svona er þetta merkileg
ur bær. Næstum allt í kring
standa snarbrött fjöllin með
gnægð hvítra fanna á miðju
sumri og sum spegla sig í lón
inu, sem verður inn af fjarðar-
botninum. önnur teygja sig út
til hafsins og verða brött og
óárennileg, unz endar í hömr
um og klungrum.
Enda þótt þar sýnist sauð
fénaði einum fært, hefur þjóð
vegakerfið verið teygt um þessi
klungur; þar heitir Ólafsfjarð
armúli. Sumir halda að það sé
allmikið dirfskuverk og umtals
vert afrek að aka bil fyrir múl
ann. Hingað til hefur það þó
tekizt slysalaust. Vegurinn er
breiður og honum hallar inn til
fjallsins. Við hverja beygju og
brún býst maður við að sjá
niður, þar sem hafaldan hvítn
ar við klettana, kannski mörg
hundruð metrum neðar. Tilhugs
unin ein gæti komið á kreik
dálitlum fiðringi í maganum. En
eins og oftast verður: Tilhugs
unin er verri en veruleikinn,
nema ekið væri fram á blá
brúnina og ekki sýnist það
girnilegt. Annað mál er að fara
út á hæsta hjallann og litast
um; hreyfa dálítið við steini á
vegarbrúninni og sjá, hvernig
hann fer i loftköstum niður
skriðuna, unz hann er orðinn
smár sem eitt rykkorn i þann
mund er hann hverfur fram af
hamrastallinum, sem verður
upp af fjörunni. Þá skilur
maður hvað það hefur verið
hrollvekjandi að leggja veginn
um Ólafsfjarðarmúla og vera
lokaður inni í jarðýtu. Minnir
það ekki eitthvað á línudans í
útlendum sirkus — þar sem ör
yggisnetinu hefur verið hafnað
til að leikurinn verði æsilegri?
En sem sagt; það er tilvalið
að leggja bílnum á útskotinu,
sem verður á efsta hjallanum,
ganga fram á brúnina og
skynja tröllskap umhverfisins.
Mér skilst, að sumir kjósi frem
ur að grúfa sig niður í bílsæt
ið, og þá það. Ennþá hefur
dregizt að framkvæma ágæta
tillögu, sem ég heyrði og eign-
uð var Örlygi Sigurðssyni, list-
málara. Örlygur er tillögugóð
ur maður og hugmyndaríkur.
Hann lagði til, að byggður yrði
bar þarna á miðjum Ólafsfjarð
armúla. Ef taugarnar þola
naumlega álagið af fyrri parti
leiðarinnar, ætti að vera hægt
að róa þær ögn áður en lengra
er haldið. Sjálfsagt væri að
kenna barinn við Örlyg, sé
það rétt, að hann eigi hug
myndina, — og jafnvel hvort
sem er.
Ef einhver umtalsverð hætta
verður á vegi manns í Ólafs
fjarðarmúla, þá er líklegt, að
slíkt yrði helzt í mynd fall
andi grjóts úr skriðunni efra.
Mönnum er bent á, að hafa
auga útundan sér og vera á
verði, en lítil hætta er á grjót
flugi, nema helzt í úrkomu. Dá
litinn smjörþef fengum við af
því í bakaleiðinni; um nóttina
hafði verið smágerð væta og á
veginum miðjum lágu tveir
steinar. Heljarmenni ein hefðu
velt þeim úr vegi. Þeir ollu
samt ekki farartálma; með lagi
mátti mjaka sér framhjá þeim,
en varla hefði sá kunnað frá
tiðindum að segja, sem fengið
hefði hnullungana ofan í far
kost sinn.
Ólafsfjörður hefur flest
hinna dæmigerðu einkenna,
sem verða fyrir augum i hverju
kauptúni við sjó. Þar eru
gömlu bárujárnshúsin, kjallari,
hæð og ris, málningin er mik
iðtil veðruð af og grindverkið í
kring, sem lykur utan um ræn
fangið, rababarann og njólann,
það hallast allavega eftir átök
in við holklaka og sviptivinda
áranna. Einhvers staðar er
frystihús; þaðan á að berast
reykur og lykt yfir plássið, en
niðri á bryggju eru uppvax
andi athafnamenn að leik í
gömlum bátum eða að dorga
fram af bryggjunni. Hve gamal
kunnugt er það ekki allt sam
an? Kaupfélagið og kaupmað
urinn eru líka á sínum stað og
komust í fréttirnar á dögun
um út af átökum um mjólkur
lekann handa ibúum staðarins.
Einhverjir héldu að Islending
ar hefðu fengið verzlunarfrelsi
1856, en það var víst á mis
skilningi byggt. Kaupmannin
Kirkjan kemur oít fyrir í myndumum hjá Kristni. Hér er hún,
umlukin gömlum húsum.
8 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
18. ototóber 1070