Lesbók Morgunblaðsins - 22.09.1974, Blaðsíða 16

Að búa
ó
eldfjalli
Framhald af bls. 3
ist það áður fyrr að baka brauð
með því að grafa deigið f sjóðheit-
an leir. En það var ekki fyrr en á
þriðja áratug 20. aldar að f arið var
að nýta jarðhitann að nokkru ráði
og þá einkum til upphitunar húsa.
Nú er svo komið, að meir en helm-
ingur íbúa landsins býr f húsum
hituðum jarðhita, þar á meðal
nær allir íbúar höfuðstaðarins.
Gróðurhús yljuð með sama hætti
sjá landsmönnum fyrir skraut-
blómum og grænmeti og þar
má einnig sjá vínþrúgur
og suðræn aldini svo sem ban-
ana, þótt minna beri á þeirri
rækt í raunveruleikanum en
f ferðamannaauglýsingum. Mikill
meirihluti landsmanna getur
árið um kring iðkað sund sér
til heilsubótar í opnum útisund-
laugum hituðum laugavatni. I
jarðhitanum á landið geysimiklar
ónýttar orkulindir, sem framtíð-
ariðnaður mun væntanlega byggj-
ast á að miklu leyti. Þegar hér við
bætist, að sá jarðvegur, sem
basísk gosefni mynda, er í sjálfu
sér mjög frjósamur er óhætt að
halda því fram, að þrátt fyrir
þungar búsifjar á stundum af
völdum eldgosa og jarðskjálfta sé
Island raunverulega betra land til
búsetu vegna eldvirkninnar en
það væri án hennar.
í september 1896 reið yfir Suð-
urland einn mesti jarðskjálfti,
sem orðið hefur á Islandi síðan
það byggðist. Flest bæjarhús á
Suðurlandsundirlendinu hrundu
eða löskuðust verulega. Svo sagði
mér eitt sinn húsfreyja á þessum
slóðum, að hún hefði þá, barn að
aldri, verið inni í baðstofu ásamt
systkinum sinum og móður sinni,
þegar jarðsjálftinn hófst. Allt lék
á reiðiskjálfi, baðstofan hrundi að
nokkru og torfþak hennar rifnaði
svo að sá upp í heiðan himininn.
Börnin fóru öll að orga, frá sér af
hræðslu, en móðir þeirra, alin
upp á Vestf jörðum, þar sem aldrei
koma jarðskálftar, sagði aðeins:
„Æ, látið ekki svona. Þetta er víst
ekki annað en við er að búast hér
á Suðurlandi."
1 Vestmannaeyjagosinu sýndi
það sig eins og oft áður, að sam-
búðin við náttúruöflin úti á Is-
landi hefur innrætt fslenzkri þjóð
eitthvað af viðhorfi hinnar vest-
firzku móður til eldgosa og ann-
arra náttúruhamfara, það viðhorf
að æðrast ekki, þótt slfkt beri að
höndum, vitandi sem er, að þetta
er ekki annað en alltaf er við að
búast á þeirri eldbrunnu Atlants
eyju, þar sem þessi litla þjóð hef-
ur þó þraukað í ellefu aldir.
-«í~
■'iyíílm
»Mamma,
mamma,
hann spólaði
ekkert«
Colgate MFP Fluor herðir tennurnar og
ver þær skemmdum.
(þess vegna er það kallað »tannherðirinn«.)
BRANDARINN
Framhald af bls. 12
maðurinn væri henni aðeins fortíðin. Að í raun og veru
hefði hún ekki haldið framhjá honum, því að það hefði
engum verið framhjá að halda. Ég þurfti ekkert að óttast.
Astaleikur okkar var ekki aðeins fagur, heldur lfka
hreinn.
Og allt í einu datt það í mig, í eins konar skyggnri
hræðslu, að í raun og veru hafði ég enga ástæðu til að
bera birgður á orð hennar. Svo hellti hún vodka í glasið
sitt og stakk upp á, að við skáluðum fyrir öllu saman (þvf
hafnaði ég). Svo kyssti hún mig. Ég fékk gæsahúð um
allan skrokkinn, en ég orkaði ekki að snúa andlitinu
undan.
Á þessu var sá munur einn, að ég Ieit þennan nakta
líkama í algerlega nýju Ijósi. Ég sá hann afhjúpaðan,
sneyddan öllu aðdráttarafli, sem til þessa hafði skyggt á
aldursmörk hans (fitu, slapandi brjóst og ofþroska). Ég
áleit, að ég hefði alla hjónabandssögu Helenar og líðandi
stund á mfnu valdi og þess vegna hafði líkami hennar
heillað mig. En þegar nú Helena stóð nakin frammi fyrir
mér, eiginmannslaus eða án tengsla við eiginmann, án
hjónabands, aðeins sjálf, þá missti líkami hennar aðdrátt-
arafl sitt á stundinni, og hún varð aftur hún sjálf — lítt
fögur kona.
Helena hafði enga hugmynd um hugsýn mína. Hún
varð smám saman ölvaðri og ánægðari með sjálfa sig.
Hún fann hamingju i trú minni á fullvissanirnar um ást
hennar og vissi í fyrstu ekki, hvernig hún ætti að láta
hamingju sfna í ljósi. Allt f einu datt henni í hug að
kveikja á útvarpinu (hún settist á hækjur sér fyrir
framan útvarpið, sneri bakinu í mig og byrjaði að snúa
tökkunum). Frá einni stöðinni bárust djasstónar. Helena
stóð upp, augu hennar ljómuðu, hún dillaði sér eftir
hljóðfallinu (með skelfingu horfði ég að brjóst hennar
slettast til).
— Er þetta rétt si sona, sagði hún hlæjandi — trúirðu
því, að ég hef aldrei tvistað?
Hún skellihló og gekk til mfn að faðma mig. Hún bauð
mér upp í dans og hún reiddist, þegar ég hafnaði boðinu.
Hún sagði, að hún hefði aldrei tvistað áður, en að nú
hefði hún einsett sér að reyna það. Eg átti að kenna henni
það og raunar var það fjöldamargt, sem hún vildi, að ég
kenndi sér. Hún vildi endurlifa æsku sfna með mér. Hún
gátbað mig um að tryggja henni æsku sína (og það gerði
Colgate MFP Fluor-tannkrem hefur verið prófað
meira en nokkurt annað tannkrem og er til dæmis það
eina, sem prófað hefur verið undir opinberu
heilbrigðiseftirliti í Danmörku.
Vísindamenn í mörgum löndum hafa framkvæmt
tilraunir á þúsundum barna og sannað, að Colgate MFP
Fluor herðir tennurnar og gerir þær sterkari. þess vegna
velja milljónir mæðra um heim allan Colgate MFP Fluor
- og sífellt fleiri börn eru því með færri tannskemmdir.
1. Colgate MFP Fluor gengur inn í
tannglerunginn og herðir hann.
2. Við þetta verður tannglerungurinn
sterkari - og skemmdum fækkar
um leið.
✓ Tann-
\ herðirinnJ
v\
- og börnum þykir bragðið svo gott.
ég). Skyndilega varð henni ljóst, að ég var klæddur en
hún nakin og hún rak upp hlátur. Þetta fannst henni
hrein og bein fjarstæða. Hún spurði, hvort herrann ætti
ekki stóran spegil, svo að hún gæti litið okkur bæði.
Spegill fannst enginn, aðeins bókaskápur með gleri fyrir.
Hún reyndi að eygja spegilmyndir okkar í glerinu, en
myndin var of máð. Þá gekk hún alveg aó bókaskápnum
og hló fullum hálsi, þegar hún leit bókatitlana; biblían,
Instituo Kalvíns, Bréf mót Jesúítum eftir Jóhann Húss.
Svo tók hún fram biblíuna, stillti sér upp, opnaði bókina
af handahófi og tók að lesa úr henni prédikararaustu.
Hún spurði, hvort ég héldi að hún myndi verða góður
prestur. Ég sagði, að það færi henni vel að lesa upp úr
biblfuna, en nú yrði hún að klæða sig, því að herra Kostka
gæti komið á hverri stundu.
— Hvað er klukkan? spurði hún.
— Hálf sjö, sagði ég.
Hún greip um vinstri úlnlið mér og hrópaði.
— Þú lýgur. Klukkuna vantar bara kortér í sex. Þú vilt
losna við mig.
Ég þráði að sjá hana hverfa á brott, þráði að lfkami
hennar, svo dauðans holdlegur, mundi missa sín holdleg-
heit og bráðna — breytast f rennandi læk eða gufu, sem
hyrfi út um gluggann. En líkaminn varð kyrr, þessi
líkami, sem ég hafði ekki tælt frá neinum og ekki veitt
annað en lausnina. Burtkastaður líkami, yfirgefinn af
eiginmanninum, líkami, sem ég vildi misnota og sem
endaði með því að misnota mig. Og nú baðar hún sig
brussulega í sigrinum.
Einhverra hluta vegna tókst mér ekki að stytta kvöl
mina. Það var ekki fyrr en undir hálf sjö, sem hún fór að
klæða sig. Þá tók hún eftir rauðri rák á handlegg sfnum
eftir högg mitt. Hún strauk yfir hana og sagði, að hún
skyldi vera sér minning um mig, þar til við sæjumst
aftur. Hún leiðrétti sig skjótt, auðvitað mundum við
sjást aftur, löngu áður en þessi minning væri horfin af
líkama hennar. Hún stóð fyrir framan mig í öðrum
sokknum með hinn f hendinni og reyndi að þvinga út úr
mér loforð um, að við myndum fljótlega sjást á ný. Ég
kinkaði kolli. En það nægði henni ekki. Ég varð að lofa
því hátíðlega, að við myndum hittast oft og mörgum
sinnum áður en minningarmerkið hyrfi. Það tók hana
tíma að klæða sig, hún fór þegar klukkuna vantaði tvær
mfnútur í sjö.
— 0 —
Ég opnaði gluggann, því að ég vildi fá gust í herbergið,
svo að hann gæti f skyndi fjarlægt öll merki þessa
eyðilagða síðdegis, hvern einasta anga tilfinningar —
þefs. Svo fjarlægði ég vodkaflöskuna í skyndi, hagræddi
púðunum á legubekknum og þegar ég áleit öll spor
horfin sökkti ég mérniðurí hægindastólinn viðgluggann
og hlakkaði (næstum sársaukafullt og hrópandi) til
komu Kostkast, til karlmannsraddar hans (en hvað ég
þráði djúpa karlmannsrödd). Ég þráði langan magran
flatvaxinn líkama hans og rólegt og viturlegt tal hans. Ég
hlakkaði til þess að hann myndi segja mér frá Lucie,
Lucie, sem gagnstætt við Helenu var svo ólýsanlega
abstrakt. Og þó hafði hún einig haft sín áhrif á líf mitt.
Og sem ég nú sat þarna, samanhnipraður f hægindastóln-
um (undir opnum glugganum, sem smám saman leiddi
burt þefinn af Helenu), datt mér í hug, að ef til vill hefði
ég fundið lausnina á lífsgátu minni. Þegar nú Lucie, sú
kona, sem ég hafði elskað öllum meir og sem á óskiljan-
legan máta, hafði gengið mér úr greipum, þegar hún nú á
þessum tveimur dögum hafði orðið á vegi mínum, þá
hlaut það að hafa gerzt til þess eins að hún eyðilegði
hefnt mfna.
Lucie, þú sem ætíð heldur höfði mínu í fangi þér.