Lesbók Morgunblaðsins - 29.10.1978, Blaðsíða 12

rætt við framkvæmdastjóra
kvikmyndaklúbbsins
Fjalakattarins

Valgaröur Guöjónsson og Baröi Valdi'
marsson: „Virðist vera mikiö unr
menningarsnobb í kringum áhUjgi
fólks á sýningum klúbbsins.« ***%
Mynd: Emilía
„Viö erum aö reyna aö fylla upp í skarö.
Viö sýnum myndir sem kvikmyndahús
borgarinnar geta ekki sýnt eöa vilja ekki
sýna. En þaö er útbreiddur misskilningur,
aö viö séum í einhverri samkeppni viö
kvikmyndahúsin. Gestir Fjalakattarins
sækja flestir líka önnur kvikmyndahús, og
við höfum haft góö samskipti viö þau
flest.“
Viö sitjum uppi í litlu sýningarherbergi í
Tjarnarbíó. Þaö er slökkt í salnum og
sýningarvélarnar í gangi, ein í einu. Baröi
Valdimarsson er hálfnaður aö skrifa
pöntunarbréf á ensku á ritvélina og anar
aö engu. Undir boröi er kvikmyndasafn
Fjalakattarins — bókasafniö er uppi á því.
Valgaröur Guöjónsson er nýkominn inn,
hlaöinn kók og prinspóló. Áöan gleymdist
aö slökkva á hátalarakerfinu hér uppi, svo
aö framan af myndinni glumdi samtal um
súkkulaöikex yfir salinn. „Þaö þarf aö gera
viö hátalarakerfið,“ segir Baröi.
Stööugt fjölbreyttara starf
Þeir Baröi og Valgaröur eru fram-
kvæmdastjórar Fjalakattarins í vetur. Þeir
sjá um allan daglegan rekstur klúbbsins
og framkvæmd þeirrar stefnu, sem
mörkuð er á stjórnarfundum. Og störf
þeirra nú mótast af þeirri þróun sem orðiö
hefur á starfsemi Fjalakattarins þau fjögur
ár sem klúbburinn hefur starfað. Fram-
kvæmdastjórastarfið veröur æ víðtækara.
Nú þarf aö sjá um útlán úr kvikmynda-
safninu, sem stofnað var 1977, annast
leigu á 16 mm kvikmyndavél, sem
klúbburinn á, og sinna síauknum sam-
skiptum við erlend dreifingarfyrirtæki og
kvikmyndaklúbba, auk kvikmyndasýning-
anna sjálfra. Mikil gróska hljóp í starf
Fjalakattarins í fyrra, undir framkvæmda-
stjórn Gylfa Kristinssonar, erlend sam-
skipti jukust svo aö nú getur klúbburinn
skipt við 15 dreifingarfyrirtæki í staö 4
áöur, og sýningaraðstaða batnaði með
nýrri sýningarvél. Nú þurfa áhorfendur því
ekki aö finna sér eitthvaö til dundurs á
meöan skipt er um filmu.
„Ferlega er heitt hérna.“ Baröi hvílir sig
á ritvélinni.
Þeir félagar eru báöir nemendur í M.K.
Valgarður var í stjórninni í fyrra, en Baröi
hefur ekki haft afskipti af Fjalakettinum
áður. Hann segir viöhorf sitt til klúbbsins
hafa stórbreytzt viö að lenda í þessum
starfa. „Ég kann miklu betur aö meta
hverja mynd eftir aö hafa lesiö mig til um
hana og kynnzt því sem býr á bak við gerö
hennar.“
„Dagskrá Fjalakattarins í vetur er aö
mestu leyti Gylfa Kristinssyni og Baldri
Hjartarsyni aö þakka," segir Valgaröur.
„Myndirnar eru kannski ekki eins afger-
andi frá ákveðnum löndum og í fyrra. Þá
var stór hluti dagskrárinnar myndir frá
Norðurlöndunum og Þýzkalandi. Nú stóö
til aö leggja áherzlu á myndir frá Ástralíu,
ítalíu og Sviss, því aö kvikmyndagerð í
þessum löndum var á svipuöu stigi fyrir
5—10 árum og hún er hér nú. Því miður
tókst ekki að ná í nema 4 myndir frá
þessum löndum, Hins vegar fer allur
nóvembermánuöur í aö kynna spænska
kvikmyndagerð. Og stefnan er að kynna
kvikmyndagerö landa sem eru lítt þekkt
hér. Til dæmis Indlands. Þaö er dálítiö
furöulegt aö indversk kvikmyndagerö
skuli vera svo gjörsamlega óþekkt hér, því
aö þar eru framleiddar flestar myndir í
heiminum á ári.“
„Vera má, aö einhverjar íslenzkar
kvikmyndir verði sýndar utan dagskrár í
vetur, en það er ekki Ijóst. Kvikmynda-
safniö hefur fest kaup á einni íslenzkri
kvikmynd, „Gegnurn gras, yfir sand'1 eftir
Þorstein Björnsson. Hins vegar eru líkur til
aö starfsemi Fjalakattarins muni teygjast
fram á næsta sumar. Þá heldur Æskulýös-
samband íslands samnorrænt æskulýös-
mót hér og sambandið hefur fariö þess á
leit við klúbbinn að hann annist fram-
kvæmd norrænnar kvikmyndakynningar í
tengslum við þaö. Þetta mál er í athugun."
Klúbbur, ekki bíó
„Við leggjum áherslu á aö Fjalaköttur-
inn er klúbbur, — viö viljum ómögulega
líta á okkur sem eitt bíóiö í viöbót. Menn
eru aö greiða félagsgjald, en ekki bara aö
kaupa sig inn á 34 sýningar."
Og viö ræðum um félagsmenn Fjala-
kattarins. Sækja þeir sýningar klúbbsins
meö ööru hugarfari en fólk sækir jafnan
kvikmyndasýningar? Gerir þaö aðrar
kröfur? Hefur þaö mikil áhrif á myndval og
aöra þætti starfseminnar?
„í fyrsta lagi er starfsemi Fjalakattarins
miklu víötækari en bara kvikmyndasýn-
ingarnar, ólíkt því sem viröist vera meö
svipaöa klúbba erlendis. Á dagskránni eru
fyrirlestrar um kvikmyndagerö ýmissa
landa, jafnvel umræöur eftir sýningar, viö
leigjum út kvikmyndir og styöjum áhuga-
menn um kvikmyndagerö. Þannig er í
klúbbnum hópur manna, sem hefur áhuga
á öllum sviöum kvikmyndalístar."
„Því er hins vegar ekki aö leyna, aö viö
höfum oröiö fyrir miklum vonbrigöum meö
allt sem við höfum reynt í þá átt aö færa
félaga nær starfseminni. í fyrra var efnt til
skoöanakönnunar um það, hvaöa myndir
fólk vildi fá til sýninga í klúbbnum.
Þátttaka var mun minni en búizt var við.
Aðeins 13 manns mættu á fund, þar sem
dagskrá þessa vetrar var kynnt. Og nú
síðast á undan stórmyndinni „Citizen
Kane" var fluttur fyrirlestur og útvarps-
leikrit eftir Orson Welles. Þar mættu 7 eöa
8. Sömu sögu er aö segja af tilraun sem
gerö var til aö kanna viöbrögð viö
myndum sem sýndar voru. Á síöasta
stjórnarfundi var ákveöiö aö gangast ekki
aftur fyrir skoöanakönnun meö sama sniði
og áöur, en gefa fólki kost á aö lýsa áhuga
sínum á aö sjá ákveöna flokka mynda eins
og t.d. franskar gamanmyndir í staö
einstakra kvikmynda."
Stöðutáknið
Fjalakötturinn
„Ég hugsa aö sá hópur fari mjög
stækkandi, sem veltir fyrir sér kvikmynd-
inni sem listgrein," segir Valgarður. „Ég
tek eftir breytingu á viðhorfinu í 1. bekk
menntaskóla frá því aö ég var þar. Þá fóru
menn í bíó fyrir afþreyinguna, en nú lítur
þessi sami aldurshópur meira á kvik-
myndina sem list.“
Talið berst að því hlutverki sem
Fjalakötturinn leikur í menningarlífi skóla-
fólks.
„Þaö viröist vera ferlega mikiö um
einhvers konar menningarsnobb í kring-
um áhuga fólks á sýningum klúbbsins.
Margir virðast líta svo á aö þar sem þetta
sé menningarsinnaður klúbbur hljóti allt
aö vera jafngott sem í honum er sýnt. En
við verðum aö panta myndirnar eftir
umsögnum í bæklingum og blööum. og
þaö kemur fyrir aö viö veröum fyrir
vonbrigöum meö myndina þegar við
getum litið á hana rétt fyrir sýningu. Svo
var t.d. meö frönsku myndina „Ef til vill
djöfullinn". Auövitaö hefur fólk misjafnan
smekk. En ef við athugum að klúbburinn á
aö stuöla aö því aö fólk skilji betur
kvikmyndalist og geti betur myndaö sér
skoöanir á því sem þaö sér, er það
hálfskrýtiö þegar menn horfa meö andakt
á hverja mynd og skemmta sér alltaf
jafnvel."
„Það veröur aö taka hverja mynd eins
og hún er. Þaö vill stundum veröa svo,
þegar menn eru búnir að strita í því aö
koma svona menningarstarfsemi á fót, aö
þeir verða einstrengingslegir í skoöunum,
tala um tóma afþreyingu eöa tækni-
brellur.En þaö getur veriö gaman af vel
gerðum afþreyingarmyndum og tækni-
brellurnar skapa nýja möguleika í list-
rænni tjáningu."
©