Lesbók Morgunblaðsins - 07.01.1979, Blaðsíða 8

MYNDLIST
VERÖLD
FANTASÍUNNAR
Hann er Spánverji eins og nafnið
bendír til; fæddur í Barcelona 1934.
Listnám stundaði hann í heimalandi
sínu, en fluttist um tíma til Miinchen
í Þýzkalandi og vann bæöi par og í
París. Um tíma bjó hann og vann í
Bandaríkjunum; hélt sýningar í New
York og París, en sneri síöan heim til
Barcelona og settist bar aö.
Lengi vel vann Gallardo viö það,
sem kallaö er á ensku „commercial
art“, eöa skreytingar hverskonar.
Þaö voru bókarkápur, lýsingar í blöð
og tímarit, plötuumslög og pesshátt-
ar. Sú vinna kom honum á sporiö í
nákvæmri raunsæisútfærslu og síö-
an í súrrealisma. Fljótt á litiö virtust
verk hans raunsæ og geysilega
nákvæm. En pegar betur var að gáð,
kom í Ijós, að Gallardo málaði blóm,
sem ekki voru til í jurtaríkinu, „en
ættu að vera til í raunveruleikanum“
eins og einhver orðaði Það. Gallardo
varö kunnur fyrir stílfæröar verur,
sem einungis voru upp sprottnar í
hugarheimi hans, en fram settar með
peirri nákvæmnisútfærslu, að lengra
verður vart komizt í peim efnum.
Tækni hans er við brugöið; menn
rýna í glitrandi gimsteina og annað
ámóta í verkum hans og telja víst að
annaö eins sé ekki hægt nema með
tæknilegum brellum. En svo er pó
ekki; Gallardo málar bara uppá
gamla móðinn og beitir ýmisskonar
aöferöum: olíumálverki, akrýl,
gvassi, penna eða krítarlitum. Og oft
notar hann blandaða tækni.
Sum verk Gallardos hafa vakið
umræður um gamalt prætubókarefni
í myryllist; nefnilega greinarmuninn
á skreytingum og „fagurri list“. Með
öðrum orðum: Hvar eru mörkin og
hvenær er góð bókarskreyting eöa
plötuumslag á svo háu, listrænu
plani, aö talið verði til „fagurra
lista“? Og í ööru lagi: Er vist aö allt,
sem gert er undir merki „fagurra
lista“ standist mál og sé pegar til
kastanna kemur mikið skárra en
paö, sem unniö er fyrir allskonar
útgefendur og birtist á prenti?
í nútíðinni hefur líka komíð upp
tregða á pví að viðurkenna til fulls
pað, sem unnið er „eftir pöntun“.
Listamaðurinn á að vera fullkomlega
frjáls; enginn á að segja honum fyrir
verkum, og svo framvegis. „Menn
VERKUM
virðast búnir aö gleyma pví“, segir
Gallardo, „aö Þegar gömlu meistar-
arnir geröu sínar nafntoguðu myndir
í kirkjur, var peim oft sett all
nákvæmlega fyrir, hvaö efnisinntak
varöaði og stundum uröu peir par á
ofan aö taka tillit til pólitískra og
fjárhagslegra aðstæðna.“
Ekki svo að skilja, aö Gallardo hafi
unnið öll sín verk eftir pöntun og til
notkunar í bókum eöa annarsstaöar.
Jafnframt vinnu við ýmiskonar
skreytingaverkefni, fór hann
snemma að fást viö „málverk“ eins
og paö er oft kallað til aðgreiningar.
Nákvæmni hans og ást á smáatriö-
um leiddi hann í ákveðna átt og eins
og aðrir eignaðist hann sína læri-
meistara og áhrifamenn. Fyrst og
fremst er talið að áhrifin eigi rót sína
að rekja til súrrealistans Réne
Magritte, sem ugglaust má telja
meðal hinna snjöllustu í furöuveröld
súrrealistanna. En munurinn á Mag-
ritte og Gallardo er pó sá, að hinn
síðarnefndi fer miklu nákvæmar í
smáatriði. Eins og nærri má geta,
hefur Gallardo einnig orðið fyrir
áhrifum frá landa sínum Salvador
Dali.
Heimur Gallardos er þó allur annar
en heimur Dalis og varla hægt aö
segja, aö áhrifin séu auösæ. Hann
blæs gjarna upp pann smágerða
veruleika, sem liggur viö fætur
manns og mörgum sést yfir: blóm,
fiðrildi, skordýr, skeljar og eins og
áöur sagði: gimsteina eða annað
álíka fínirí. í beztu verkum sínum
eins og „Brúökaupinu“ og sjá
má á forsíðumyndinni, er
Gallardo kominn upp að hliðinni á
peim, sem skipa fremstu röð í
súrrealisma. Eftirspurn eftir verkum
hans er mikil og vaxandi; hann hefur
umboðsmenn í París og New York og
vinnur nú orðið einvörðungu fyrir
söfn og safnara. Það fylgir verkum af
pessu tagi, aö pau verða ekki hrist
framúr erminni. Gallardo vinnur
tiltölulega fáar myndir á ári hverju.
En likt og sagt var um Picasso á
seinni árum, vinnur Gallardo sér til
skemmtunar. Hann sökkvir sér niður
í hina óútreiknanlegu veröld fanta-
síunnar, þar sem menn hafa fugls-
höfuð og flugurnar mannslíkama.
Gísli Sígyrðsson.
GERVASIO
GALLARDC