Lesbók Morgunblaðsins - 30.06.1979, Blaðsíða 9
Liggur viö Kreppu lítil rúst,
ieiöirnar ekki greiöar;
kyrja þar dimman kvæöasón
Kverkfjallavættir reiöar;
fríð var í draumum fjallaþjófs
farsældin norðan heiöar,
þegar hann sá eitt samfellt hjarn
sunnan til Heröubreiöar.
Séö hef ég skrautleg suöræn blóm
sólvermd í hlýjum garöi,
áburö og Ijós og aöra virkt
enginn til þeirra sparöi;
mér var þó löngum meir í hug
melgrasskúfurinn haröi,
runninn upp þar sem Kaldakvísl
kemur úr Vonarskaröi.
Eldflóöiö steypist ofan hlíð,
undaðar moldir flaka;
logandi standa í langri röö
Ijósin á gígastjaka;
hnjúkarnir sjálfir hrikta við,
hornsteinar landsins braka,
þegar hin rámu regindjúp
ræskja sig upp um Laka.
Vötnin byltast aö Brunasandi,
bólgnar þar kvikan gljúþ;
landið ber sér á breiðum heröum
bjartan og svalan hjúp;
jötuninn stendur meö járnstaf í hendi
jafnan viö Lómagnúp,
kallar hann mig, og kalla hann þig...
kuldalég rödd og djúp.
bland viö landvœttir
raugaog forynjur
Velflestir íslendingar sem komnir eru til vite og ára
munu kannast vi6 nafn Jóns Helgasonar prófessors i
Kaupmannahöfn, aöallega fyrir hans merku störf viö
stofnun Áma Magnússonar par f borg og svo fyrlr sérstaaó
og eftirminnileg kvseöi hans. Einkum munu margir
kannast viö kvasóabálkinn „Áfangar" par sem Jón fer meö
lesandann um land allt, minnist við sögu landsins,
nafntoguó kennileiti, og viróist vera kominn í bland viö
landvsettirnar, drauga, ófreskt fólk og forynjur. Fasstír
munu gleyma kvasóabálknum sem elnu sinni lesa hann
eóa heyra og paó sagöi móöir mín, aö hún gleymi pví
aldrei er höfundurinn las kvasóiö f útvarp f fyrsta skipti,
svo rammur fannst henni kveóskapurínn. Systir mfn rsit
eitt sinn f bréfi til mfn er ég var viö nám f Höfn, aö saai ég
einhvern tfmann Jóni Helgasyni bregóa fyrir, skyldi ég
horfa vel á hann pvf aó par fasri magnaóasta skáld
Þjóðarinnar.
Sjálfur lasrói ég fljótlega aó meta Ijóó hans, hinn
töfrandi, dulmagnaöa hrynjandi kvasóanna og fagra rithátt.
— Þaó var svo sumariö 1955, aö Ragnar Jónsson f
Smára heimsótti mig á vinnustofu mfna, sem ég pá haföi f
húsi Jóns Loftssonar viö Selsvör og leitaði eftir pvf hvort
ég vildi myndskreyta kvaaöiö „Áfanga“ Jóns Helgasonar.
Ég bakkaöi fyrir mig og sagöist skyldi reyna og var aö
dunda viö paó ásamt meó ööru naastu tvö árin.
Nokkrar pessar mynda voru sýndar áriö 1957 f „Sýn-
ingarsalnum", sem um skeiö var rekinn f Alpýöuhúsfnu viö
Hverfisgötu, en hafa aldrei veriö sýndar í heild fyrr en nú.
Ýmsar ástaaöur ollu pví aö myndirnar hafa ekki allar
veriö birtar opinberlega sem myndskreyting vió kvasöin
öll, og pá helst aó hluti peirra týndist og var svo f 21 ár, en
fannst svo á botni peningaskáps nokkurs sl. haust.
Eínnig voru pessar myndir margar hverjar svo dökkar
og blæbrigóarfkar aö pasr heföu oröiö mjög erfiöar f
prentun meö fyrri tfma taskni.
En nú eru paar allar komnar fram, og f tilefni áttraaóis
afmaatis Jóns Helgasonar, sem er f dag 30. júnf, fór
forstöóumaóur Norræna hússins, Erik Sönderholm pess á
leit vió mig aö fá aó sýna paar f fordyri hússins.
Bragi Ásgeirsson.
Tröllakirkjunnar
tíðasöng
tóna þau Hlér og
Alda;...
Fullsterk mun
Þungt
aö færa á stall,
fáir sem honum
valda .