Lesbók Morgunblaðsins - 26.01.1985, Blaðsíða 10

Morgunblaðiö/RAX
Samúel Jóhannsson.
kallaöir vargar ef voru kvenmenn og víst
er það að Samúel er enginn veifiskati en
óhemja er hann engin og hvorki keipóttur
né rellinn segja þeir sem þekkja til hans
heldur góðgjörandi, siðferðisgóður og hat-
ar ósamþykki, en það þykir kostur á
mönnum ekki síður en huldumönnum,
listamönnum og íþróttamönnum.
Samúel er íþróttamannslegur, sainan-
rekinn, beinn í baki en hann er refbeinótt-
ur og eilítið innskeifur og veltir þunga sín-
um fram á ilina þegar hann gengur einsog
hann sé tilbúinn að taka á rás áður en
varir. Hann var markvörður knattspyrnu-
liðs ÍBA frá 1963 til 1975 þar til ÍBA var
skipt 1975 en þá gekk hann í lið með Þórs-
urum og hélt áfram að vera í markinu.
Sennilega er það myndlistarmönnum góð-
ur skóli að vera í marki: þeir læra að fylgj-
ast með, lesa hreyfingar, þekkja viðbrögð
og verjast skoti. Samúel hefur oft þurft aö
verjast skoti síðan hann gerðist huldu-
maður og fór að eyða frítíma sínum í kjall-
aranum í húsinu í Glerárhverfinu þar sem
hann býr með konu sinni og þremur sonum
innan um léreftið, litina og hugsanir sinar.
Kunningjar og vinir skjóta á hann á förn-
um vegi, allt í góðu gamni en þó í svolítilli
alvöru: Það er alveg klikkað hjá þér að
mála ekki til að græða maður. Hvað er
hann eiginlega að gera maðurinn? Eða það
sem Samúel finnst best: djöfull áttu gott
að eiga hobbí ...
Samúel hefur átt hobbí um æfina og að
mála eins og hann málar núna er ekki eitt
þeirra. Hann málar af því sem hann kallar
einangraða ástríðu. Hann er búinn að
finna sig og nú hamast hann til að vinna
upp tíma sem hann hefur eytt í vitleysu að
því er hann segir sjálfur, og þó ekki eins og
hann máli af ásettu ráði, heldur verða
myndirnar tii með ógurlegum látum, þær
eru eitthvað sem gerist, og á eftir er hann
alveg sprunginn, þessi knái maður. Hann
heldur dagbók niðri í kjallara hjá sér og
færir þar inn það markverðasta sem á deg-
inum gerist og á ekki heima í litum. Þar
stendur oft: Var ónáðaður. Þá er þessi dag-
ur farinn í vaskinn. Samúel er forstöðu-
maður íþróttahúss Glerárskóla og þar er
hann oft innan um margmenni, en þegar
hann er í ham þá finnst honum að hann sé
einangraðri þar á kvöldin innan um tvö
hundruð manns heldur í kjallaranum
heima hjá sér.
Af og til verður hann miður sin af ein-
skærri gleði. Hann finnur til þakklætis
fyrir að eiga trúna til að nálgast sjálfan
sig á þennan hátt og kjark til aö gagnrýna
sjálfan sig og vera lítillátur andspænis því
sem hann finnur bærast í brjósti sér og
hann er umboðsmaður fyrir.
Það hefur verið sagt um Samúel að hann
sé latur að eðlisfari en óstöðvandi þegar
hann er kominn í gang. Hann þolir illa að
hafa margt að sýsla samtímis, vill helst
helga sig óskiptur einu verkefni í senn.
Hans tilgangur er að ná árangri eins og
kom í ljós þegar hann þjálfaði yngri flokk-
ana hjá Þór í handbolta og leiddi þá til
íslandsmeistaratignar 1980. Samúel Jó-
hannsson verður seint íslandsmeistari í
málaralist enda slíkar nafnbætur ekki
veittar á þeim vettvangi, en hann hefur
tekið geysilegum framförum síðan hann
fór að mála af alvöru 1981.
— Það er með ólíkindum hvað þetta
veður áfram segir hann sjálfur. Þannig vill
til að þeir Gunnar Örn Gunnarsson eru
svilar, kvæntir Ingólfs dætrum, Gunnar
Þórdísi en Samúel Ragnhildi.
Vorið 1981 hittust þeir og fóru saman að
kaupa liti. Gunnar Örn valdi litina og
Samúel sagði já. Hann vissi hvaða liti sig
vantaði. Gunnar Örn klessti litum á léreft-
ið og Samúel sagði: er þetta hægt svona,
má þetta? Samúel sem hafði teiknað ann-
að slagið og tekið hviður með pensilinn og
svitnað þegar hann talaði við þessa höfð-
ingja, stórmálarana fyrir norðan.
Síðan eru liðin fjögur ár og Samúel er
búinn að stökkva yfir margar girðingar 1
hugarástandinu síðan. Efinn um eigin getu
nagaði hann fyrstu tvö árin. Hann var ráð-
villtur innan um aila þessa liti. Honum var
ekki sama um hvað aðrir sögðu um verk
hans. Sumir Akureyringar héldu að hann
væri orðinn eitthvað skrýtinn, háiffertug-
ur maðurinn að fara að loka sig niðrí kjall-
ara öllum stundum með pensla og léreft.
Þetta fólk skynjaði breytt lífsviðhorf hjá
honum og það var eiiítið óþægilegt líkt og
ef vinnufélagi manns við næsta borð í sút-
unarverksmiðjunni færi skyndilega að
boða heimsendi fyrir páska. Einhver sagð-
ist bíða eftir því næst að Samúel stigi
fram á kiöppina fyrir framan íþróttahúsið
í Glerárþorpinu allsber, og þó að vonandi
margt gæti gerst á Akureyri sem hefði
verri afleiðingar í för með sér fyrir hugar-
ástand íbúanna en ber búkur á klöpp, var
Samúel fyrst um sinn kannski ekki alveg
sama. En hann hefur málað mikið síðan og
því fylgir nýtt viðhorf til lífsins. Hann veit
orðið hvað skiptir máli. Myndirnar hans
eru eins og þær ske en ekki öðruvísi. Það
skiptir máli. Á fjórum árum hefur Samúel
Jóhannsson stokkið yfir svo margar girð
ingar í hugarástandinu að núna finnst
honum brautin framundari orðin bein.
Ræningjar á fjöllum 4
Eyvindur
á
Ströndum
Frá því Eyvindur hleypur úr vistinni suður í Flóa
er hljótt um hann í heilan
áratug. Trúlega var hann lengst af þeim tíma
vestur á fjörðum og þar liggja leiðir
þeirra Höllu saman.
eftir ÁSGEIR JAKOBSSON.
ar var skilizt við Eyvind í síðasta þætti, að
hann var talinn kominn vestur á Strandir
og talinn fara þar um sem frjáls maður. Sú
skoðun var byggð á því, að hann gengur
undir eigin nafni næst þegar hann kemur
með vissu inn í heimildir og muni hvorki
hann né Strandamenn hafa vitað um aug-
lýsinguna frá 1746. ög þótt hún hefði verið
Strandamönnum kunn, þá hefðu þeir ekki
talið hana tii að gera veður af, svo margar
sem auglýsingarnar voru á þessum tíma
eftir sakamönnum, sem búandi fólk á
Ströndum hafði meiri ástæðu til að óttast
en þennan mann „riktaðan um þjófnað,"
og það er eins um sýslumenn þess tíma, að
þeir höfðu öðru að sinna en elta uppi
menn, sem ekki voru lengra komnir á
sakabrautinni en að hafa „orð“ á sér fyrir
þjófnað.
Fljótlega komizt í
Slagtog Við Höllu
„Hvorki sýslumaður Norður-ísfirðinga
né Strandamanna gerðu sér ferð um þess-
ar fjarlægu og torfæru svéitir nema þar
fréttist af meiriháttar glæpamönnum, sem
yfirvöld lögðu ríka áherzlu á að næðust
eða menn í þessum byggðum væru á ein-
hverjum tíma orðnir svo aðþrengdir af
þjófafaraldri, að þeir sæju sig neydda til
að leita á náðir sýslumanna. Hvorugur
þessara sýslumanna, Erlendur Ólafsson á
Hóli í Bolungavík eða Halldór Jónsson á
Felli í Kollafirði, hafa talið það ómaksins
vert að elta um þessi firnindi einhvern
náunga, sem „riktaður var um þjófnað"
eða var þarna „fyrir utan skudsmaal"
(vegabréfsiaus) og ailt eins líkiegt að þess-
ir brokkgengu sýslumenn hafi stungið lýs-
ingu af Eyvindi ofan i skúffu og gleymt
henm Erlendur hætti um skeið að nenna
ti) Alþingis að hlusta þar á langorðar lýs-
mgai a) smáþjófum