Lesbók Morgunblaðsins - 23.08.1986, Side 2

Ilífi mínu er ísbjöm. ísbjöm í lífi.
Lifandi ísbjöm. Dag einn kom
hann út úr bók og inní líf mitt.
Hvítur stór. ísbjöm. Kom hann.
Mjúkur grimmur. Með stóra
hramma og beittar klær á hrömm-
unum. Rándýrstennur ótrúlega
sterkur. Kom hann. Hvítur. í líf mitt. Þar
var hann.
ísbjöminn var lengi í huganum. Hvítur í
svörtum huganum. í myrkrinu hvítur. Stór.
Grimmur. Tilkomumikill. Hvítur með undur
fallegan feid. í huganum. Svo. Svo fór hann
undir rúm. ísbjöminn. Rúmið mitt. Lá þar.
Á nóttunni. Lá undir rúmi á nóttunni. Rúm-
inu mínu. Kúrði sigþar.
Á hverri nóttu lá ísbjöminn undir rúminu
mínu. Hvítur stór grimmur. Tilkomumikill
slóttugur. Enginn sá hann þegar hann kom.
Kom og lagðist undir rúmið. Mitt. Þar var
hann.
Lá þar í myrkrinu. í mestu makindum.
Undir rúmi í myrkrinu. Enginn gat séð
hann. Ég ein vissi. Vissi. Að þar var hann.
ísbjöminn minn. Hann lá í felum undir rúm-
inu og beið þess að geta étið mig. Þegar ég
vaknaði á nóttunni og þurfti að fara framm-
úr til að pissa. Ætlaði hann. Ætlaði hann
að glefsa leiftursnöggt í fætuma á mér.
Eldsnöggt. ísbjöminn. Minn. Með níðbeitt-
um tönnum í fætuma. Mína.- Og ná mér
þannig. Og éta. Éta mig. Það var ægilega
sárt. Honum tókst það aldrei. Ég stóð alitaf
upp í rúminu mínu. í myrkrinu. Stóð upp
og hoppaði af ölium kröftum fram á gólf.
Eins iangt og ég komst. Svo hann næði
ekki í mig. Tæki mig. ísbjöminn. Þannig
tókst mér að komast fram til að pissa.
Stundum. ísbjöminn minn lá stöðugt undir
rúminu. Ég fann hvemig vökul augu hans
fylgdust með hverri hreyfingu minni. En
hafði enga tilburði tilað komast undan rúm-
inu og ráðast á mig. Á hótelherberginu.
Því hann hafði eit mig alia leið til Grikk-
lands. Allt í einu kom hann. Hvítur ísbjöm.
Hafði elt mig. Elt mig einsog eldurinn.
Því oft var eldur undir rúminu mínu. Eldur-
inn gat ekkert gert mér. Nema kveikt í.
Heitur. Logandi. Óviðráðanlegur. Rauður.
Bijálrauður. Gat hann blossað upp. Fyrir-
varaiaust. Eina ráðið til að varast eldinn
var að fínna lyktina. Eldlyktin. Ég fann
hana á hverri nóttu. Fyrst var hún ekki
mikil. Svo. Svo breiddist hún út.
Rauður eldurinn. Hvít lyktin. Lyktin af
eldinum. Kannski. Kom hún úr tjaldi. Sem
brann. Tjald brann. Tjaldið sem brann.
Fuðraði upp. Eldurinn. Brann alveg. Alveg.
Tjaldið sem var tjald varð eidur alveg eldur
og reyndi að drepa og varð aska. Drepa.
Tortíma. Eldurinn logaði glatt undir rúminu
mínu. Þar var lítill eldur. Þangað til ég fann
lyktina. Þá var ég alveg örugg og gat sagt
bróður mínum. Frá eldinum. Bróðir minn
hafði. Bjargast. Úreldinum. Úrtjaldinu.
Hann vissi að undir rúmi var enginn
eldur. Bróðir minn var yngri en ég og hann
vissi jafnmikið um alheiminn. Og ég. Bróðir
minn og ég vissum allt um sólkerfið og plán-
etumar. Þessvegna gat ég treyst honum.
Eldurinn dó út undir rúminu mínu. Eldlykt-
in. Hvarf.
Eldurinn slökknaði. Undir rúmi í hugan-
um.
Faðir minn sagði mér að engir ísbimir
væru í Grikklandi.
Það eru engir ísbimir í Grikklandi. Þeir
þola ekki hitann. Sagði hann. Þeir myndu
bráðna.
Þannig hvarf ísbjöminn minn. Fyrirvara-
laust. Hvarf. Duglegi ísbjöminn minn sem
hafði þraukað allan þennan tíma. f sólinni.
Undir rúmi. í huganum undir rúminu. ís-
bjöminn. Ljóslifandi.
Þannig slapp ég lifandi.
Mér þótti hann samt hverfa á undarlegan
hátt. Allt í einu. Hvemig gat svona stór og
grimmur og hvítur ísbjöm horfið á jafn
einfaldan hátt. Hvað hefði pabbi tekið til
bragðs ef ég hefði trúað honum fyrir þessu.
Heima á íslandi. Með ísbjöminn.
Einhvemveginn hefði hann klórað sig
frammúr því.
Pabbar eru þannig. Þeir eiga að hug-
hreysta litlar stúlkur sem halda að ljótir og
vondir ísbimir leynist undir rúmunum
þeirra. Ég var samt fegin að hann fór. ís-
bjöminn. Hvítur. Dauðfegin. Nú gat ég farið
frammúr á nóttunni. Og pissað án skelfíng-
ar. Pabbi og mamma gátu síður skammað
mig fyrir að pissa undir. f rúmið. Það var
ísbiminum að þakka.
Eldurinn logaði enn.
Lyktin hékk í loftinu. Loftið fór út um
gluggana. Út í blátt. Eldurinn dó út. í
huganum.
I líf mitt kom ísbjöm. fsbjöm á lífi. Aftur.
ísbjöm í lífí mínu. ísbjöminn kom. Aftur. í
líf mitt ísbjöm. Hvítur stór ósnertanlegur.
Ég veit ekki hvort það var er sami ísbjöm-
inn. Minn. En hann kom. Hvítur. Álveg
hvítur. Stór. Mjög stór. Fagur. Letilegur en
voldugur í hreyfíngum. Með stóra hramma
til að rota mann með. Með sterkar hvítar
tennur. Kafloðinn feld. ísbjöminn hljóp á
hraða. Ægilegum hraða. Hættulegum. Fór
líka á harðaspretti yfír hvíta fönnina. ís-
bjöminn sást varla. í snjónum. í lífí mínu.
Þama var hann. Ljóslifandi kominn. Alla
leið. Ég fann að ég hafði saknað hans.
Enda kom hann. Hvítur hungraður grimm-
ur.
ísbjöminn. Minn. Kom hann inní líf mitt.
í huganum á ísjaka. ísbjöminn rak að
landi á ísjaka.
Norðan úr Dumbshafi. Hann hafði orðið
viðskila við ísbreiðuna sem var landföst.
Við hjara veraldar. Straumurinn hafði borið
ísbjöminn langa leið. Alla leið. Til mín.
Isbjöminn sat ákveðinn og kurteis á
jakanum sínum og var ekki með stórar
áhyggjur. Át einn og einn físk forvitinn físk
úr sjónum. Sveiflaði hramminum af leikni
undir yfírborð sjávar. Sporðrenndi bráðinni.
Annars horfði hann mest heimspekilega út
í loftið. Eins og ísbjöm sem allt veit. Hvað
er að vera ísbjöm. Á ísjaka. Tignarlegur.
Hvítur. Drap tímann. Drap tímann í hugan-
um. Rak óðfluga til lands. ísbjöminn. Minn.
Svo kom hann inní lif mitt. Soltinn eftir
göngu um Homstrandir. Kom inní. Líf.
Snuðraði á nóttunni kringum húsið. Mitt.
Gekk hring eftir hring. Eftir að hafa runnið
á lyktina. Eldurinn varð að loga alla nóttina.
Á olíueldavélinni. Til að halda hita. I kuldan-
um. Hring eftir hring. Heyrðist í honum. í
myrkrinu fyrir utan. Til að fínna heppilega
inngönguleið. Suma nóttina gat glóð úr
eldavélinni hrokkið út á gólfíð. Þá fann ég
lyktina. Af eldinum. Þefaði. Til að fínna
mannaþef. Út úr myrkrinu. Út úr kuldanum.
Út úr hungrinu. ísbjöminn. Fann manna-
lykt. Isbimir eru afskaplega þefnæmir.
Reisti sig upp við húsið. Það heyrðist hvem-
ig hann blés gegnum nasimar. Andaði ótt
og títt. Heyrðist vel hvemig klæmar kröfs-
uðu bárujámið. Ég lá í rúminu. I myrkrinu.
Með opin augu. Og hlustaði. Kúrði mig
undir sængina og hlustaði. Hundamir ýlfr-
uðu. Þeim var ekki. Rótt. Hundamir fundu
lykt af ísbiminum. Mínum. Þeir Iétu ófrið-
lega í svefninum. Ýlfruðu. Ég heyrði hvemig
þeir óku sér til og frá. Órólegir. Hræddir.
Spenntir. Tilbúnir að veijast. Biðu átekta.
Spenntu eyrun. Fitjuðu upp á trýnin. Urruðu
æstir og hræddir. I anddyrinu. Út í myrkrið.
Út í kuldann. Út í lyktina. Svo ruddist hann
inn. Hvítur. Ægilegur. Sterkur. Frámuna-
lega sterkur. Frá sér numinn af hungri.
Svelti. Samt hafði hann lagt það á sig
að komast. Alla leið til mín. Ruddist inn í
húsið. Litla húsið á hjara veraldar. Rotaði
hundana í einu vetfangi. Með þaulhugsuðum
hramminum. Húsið. Isbjöminn. Hundamir.
Allt gerðist með ógnarhraða. Leiftursnöggt.
Hundamir björguðu mér. Hundamir sváfu
í anddyrinu. Oggættu ísbjama.
Stundum þegar hann kom. Risu þeir á
fætur. Alveg óðir. Allir saman. Urruðu geltu
ýlfruðu góluðu. Viti sínu fjær. Hræddir og
reiðir. Ef ísbjöminn kom alveg að dyrunum.
Trylltust hundamir. Þá forðaði hann sér.
ísbjöminn vissi að þar sem voru hundar
þar voru menn og þar sem vora menn vora
byssur. Til að drepa. Hljóp út í sortann.
Trylltur. Hræddur og reiður. Hljóp útí busk-
ann. Út í hvítt myrkrið. Hungraður. Hvítur.
Isbjöminn minn. Sporin sáust í snjónum
morguninn eftir. Þama hafði hann gengið.
Hring eftir hring. Þama hafði hann staldrað
og risið upp á afturlappimar. Hundamir
þefuðu af sporanum og ýlfruðu ámátlega.
Gættu þess að vera ekki einir á ferð. Heldur
fjórir. Hundamir fjórir. Lágfættir. Litlir.
Alltaf fjórir. Alltaf saman.
Ég vissi að þeir björguðu mér. Hundamir
mínir. Veiðihundamir. Ég gaf þeim að éta
og tók þá í veiðiferðir. Þess vegna gat ég
treyst þeim. Þeir vissu að ég gæfí þeim að
éta. Á hveijum degi. Vissu að ég léti þá
ekki veslast upp í aðgerðaleysi. Þannig hvarf
ísbjörninn. Aftur og aftur. Rak hann að
landi. Minn. Rann alltaf á lyktina. Sumar
nætur hrökk glóð út á gólfíð. Suma morgna
sást í nefíð á honum bak við fjárhústóftim-
ar. Þaðan fylgdist hann með. Beið átekta.
Stundum. Stundum fór ég til að hverfa.
Láta mig hverfa. Til að ganga lengi. Lengi.
Leggjast í snjóinn. Hvítan. Kaldan. Mjúkan.
Hvítan. Óendanlegan. ískaldan. Til að
hverfa. Til að horfa upp í himininn. Og ég
sá. Ég. Sá. Sá bara hvítt og blátt. Hvarf.
í blátt. í hvítt. Hvítt og blátt hvarf. í óendan-
leikann. Því ég hafði lagst niður þar sem
hvítar hæðir vora á báða vegu. Og sá.
Hvergi í auða jörð. Hvergi sjó.
Sá hvítt. Sá blátt. Fann líkama minn.
Breiddi úr líkama mínum. Fann mig alla.
Fann hálsinn. Mjúkan. Fann bijóst mín.
Hvít. Fann magann. Anda. Fann skaut mitt.
Djúpt. Fann andlitið. Heitt. Fann mig. Alla.
Líkami minn heitur í snjónum. Heitur. Lík-
ami. Minn.
Mjög vel. Hvarf líkaminn. Hvarf alveg.
Alveg allur. Allt. Hvarf.
Ég bjargaðist. Ég hvarf.
Þangað til mér kólnaði. Gerði vængjaða
vera í snjóinn. Varð ískalt og reis á fætur.
Barði mér. Rétt hjá mér lá byssan. Hagla-
byssan mín. Ég reis á fætur og axlaði
byssuna. Gekk áleiðis. Lengra. Imyndaði
mér að einhverntíma hitti ég mig. Hitti.
Sjálfa mig. Bara á labbi. Með enga byssu.
En ég hitti mig aldrei. Sá mig oft álengdar.
Sá mig vel í hvítum snjónum. Svo langt sem
augað eygði. Kom úr sömu átt og ísbjörninn.
Stundum sá ég hann. ísbjöminn minn. Hvít
þúst í fjarska. Órlítið hvítt litbrigði. í fjarska.
Hvítur. Hungraður. Skyldi hann finna lykt-
ina. Af mér. Skyldi hann vera á leiðinni.
Til mín. í liuganum. Ég fylgdist með honum.
ísbjöminn kom nær og nær. Hvítur horaður
langþreyttur. Hlaðinn ódrepandi lífsvilja.
ísbjöminn bar ótt áfram. Rann á lyktina.
Hafði orðið mín var. Enn hinumegin við
fjörðinn. Horaður. Hvítur. Grimmur. Stór.
Ósigranlegur. Rann ísbjöminn. Byssan var
hlaðin. Ég gat skotið fimm skotum alls.
Með pumpunni. Ég hafði enga hugmynd
um hve hratt hann hlypi í átt til mín.
Hvernig hann ætlaði að ráðast á mig. Til
að éta mig. ísbimir era forvitnir. Kannski
labbaði hann hægt og rólega. Til mín. Yfirvó
allar aðstæður. ísbjöminn. Skoðaði mig
fyrst. Gaumgæfílega. Frá hvirfli til ilja.
Ég berskjölduð með byssuna. Hann virti
fyrir sér hundana. Sem biðu eftir því að ég
gæfí þeim merki. ísbjöminn var öragglega
feginn að sjá eitthvað kvikt. Loksins. Lífs-
mark eftir sporlausa göngu. Var hann horf-
inn? Fór hann eitthvað annað? Ætlaði hann
kannski yfir heiðina upp af fjarðarbotninum.
Þar kom hann aftur í ljós. Bar ótt áfram.
Rann á lyktina. ísbimir era hvort tveggja
þefnæmir og forvitnir. Ég fylgdist með
honum. Nú. Vissi hann af mér. Ég yrði að
vera við öllu búin. Ég tók byssuna af öxl-
inni. Hún var hlaðin. Ég tók um byssuna
báðum höndum. Þreifaði um gikkinn. Strauk
hlaupið. Mundaði byssuna. Miðaði. Á ís-
bjöminn. Ég hélt áfram. í humátt. Hafði
ísbjörninn öðra hveiju í sigtinu. Hélt varlega
áfram. Hvað ef ég lamast. Svo alltíeinu.
Með byssuna. Ég mátti ekki missa sjónar á
honum. Svo hvítur. Snjórinn. ísbjöminn.
Snjórinn. ísbjöminn. Allt í einu. Allt í einu
gat hann stokkið á mig. Allt í einu stökk á
mig bak við þennan stein. Það var verst.
Þá hafði ég engin tök á því að skjóta hann.
Munda byssuna og miða á ísbjöminn. Skjóta
hann. Skjóta hann í tætlur. Skjóta hann
sundur og saman. Tortíma honum. Alveg.
Drepa hann. Skjóta hann í hausinn. Beint
í hausinn. Skjóta. Skjóta? Skjóta ísbjöminn?
Skjóta ísbjöminn minn? Minn. Sérstaklega
ef hann labbaði að mér. Vinalega. Hnusaði
forvitnislega. Fitjaði upp á trýnið. Virti mig
fyrir sér. Hvítur. Fallegur. Svangur. Hvíti
fallegi ísbjöminn minn. Kom alveg til mín.
Leyfði mér að fínna fallega hlýja mjúka
feldinn sinn. Leyfði mér að grafa höndunum
mínum djúpt. Djúpt. í feldinn. Sinn. Loðinn
alveg kafloðinn. Hlýr mjúkur kröftugur.
Góður. Svo góður. Svo hvítur. Hvítari en
snjórinn. Grimmur einsog eldur. Kröftugur
einsog himinn. Djúpur einsog haf. Hlýr
einsogjörð.
Isbjöminn í lífí mínu. Voldugur einsog
alheimur.
Lagðist hann niður. Með öllum sínum
þunga. Lagðist í snjóinn.
Letilegur og voldugur í hreyfíngum. Ég
lagðist hjá honum. Liggja bara. Ligg. Svona
hjá honum. ísbiminum. Mínum. Kúri mig
hjá honum. ísbjöminn svo stór. Stór Ég get
horfíð í hann. Horfíð! í feldinn hans. Hvemig
hann umlykur mig. Alla. Hann fínnur hvað
mér þykir það gott. Að liggja svona hjá
honum. Ég breiði úr mér og nýt mín. Líkama
míns. Vil hverfa. Hverfa. Njóta mín. Hverfa
í óendanleikann. Horfa á hvað allt er hvítt
og blátt. Finna það. Finn ísbjöminn. Finna
hvemig hann dregur andann. Með stóra
maganum sínum. Dregur andann. Rólega.
Rólega.
Dregur ísbjöminn minn andann. Hjá mér.
Mikill. Hlýr. Hvítur.
Hverfum.
Höfundurinn býr í Reykjavík, er hús-
móðir og fæst við skáldskap.
2