Alþýðublaðið - 14.02.1922, Blaðsíða 2
2
ALÞYÐUBLAÐIÐ
þvl. Ea óskir þeirra og bænir
stoða lítið. Atvinnurekendurnir
eru straodiðir, fyrir illa stjórn og
lélega þekkingu á rekstri fýrir-
tækjanna. Höfuð bankastofnun
landsins er ráðviit og ráðþrota.
Eigendur hennar og stjórn, með
aðstoð Aiþingls og fulltingi lands
stjórnar, hafa með fyrirhyggjuieysi
og fégirnd bætt við einni fúastoð
inni enn undir skjálfandi, graut
fúna rafta þjóðfélagsins
Grátandi, skjalfandl, sveltandi
börn biðja um brauð og föt
Biðja um hugguu. Þau biðja
pabba og mömmu að gefa sér.
En þau biðja þess jafnframt heitt
og innilega, að pabbi og mamma
fái eitthvað að gera. En bænir
þeirra eru ekki uppfyltar. Þau
svelta — þau skjálfa — þau grátal
Fmnið þið ekki hvernig sárs
aukastunur þeirra smjúga gegn
um merg og beinf —
Engin vinna.
n.
En er þá I raun og veru ekk
ert nytsamt til, sem þarf að gera í
Er ekkeit til sem brýn nauðsyn
krefur að unttið sé? Er ekkert
hægt að gera?
Vissulega.
Stór hiutí þjóðarinnar býr I svo
lélegum húsakynnum, að heilsu,
lífi og framtíð uppvaxandi kyn-
slóðar er hætta búin Barnahæii
vantar fyrir munaðarieysingja
Gamalmennahæli fyrir þá, sem
búnir eru að slita kröftum sínum
I þarfir þjóðarinnar. Berklaveikra-
hæli vantar. Barnaskólahús og
nothæíar sundiaugar skortir tii-
finnanlega Verksmiðjur vantar tii
að vinna dúka úr ullinni og til
að gera skinnin að sæmilegri verzi-
unarvöru. íshús I sambandi við
niðursuðuverksmiðju mundi gera
það kleyft, að kjöt og fiskur yrði
enn verðmætara. Svona mætti
teija lengi, lengi. Og eitt ætia eg
að nefna enn: í höfuðstað íslands
er ekkert sjúkrahús, nema farsótta*
hús, sem er innlend eign. Höfuð-
staðinn vantar sjúkrahús.
Samskota hefir verið ieitáð um
land alt, samkomur hafa verlð
haidnar. Fé hefir fengist, og aú á
Landsspitalasjóðurinn, samkvæmt
reikningi I sfðasta Lögbirting, kr.
182938 54 og auk þess eru i minn
ingargjiiíasjóði han?i kr. 45876.09
eða samtais kr. 228814,63.
Þetta er áiitleg fúlga, og a!t of
mikii til þess að iáta hana l'ggja
ónotaða. Á engan hátt yrði fé
þessu betur varið, en að hefj* nú
þegar spítaiagerðina og draga með
því úr sárustu neyð nokkurra fjöl
skylda. Féð er ekki tapað. Spi
talinn gæfi engu siðri vexti en
bankarnir. Og það sem mest er
um vert: grátandi, sveltandi og
skjálfandi bömunum mundi fækka.
Enginn, sem lagt hefir skerf að
mörkum eða hönd á plóginn við
að safna fé þessu, getur séð eftir
þvi.
Takið þegar til starfa og byjið
spitalagerðina. Gerið það barn
ánna vegna. Kvásir.
Smekkleysi.
í gær keypti eg á götunni
.pésa* þann, sem getið er um I
.Morgunbl.* I gær og hrósað þar
all ríflrga.
.Pési“ þessi á vfst að vera'
gamankviðlingar um atburðina setn
gerðust hér í nóv U.n það er
ekkert að segja, og síst þegar
gamanið er íremur meiniaust og
öilum aðiljum virðist geit ifkt hátt
undir höfði,
En það er annað við .pésann*,
sem eg kann ekki við. Hann er
stæling á Passfnsálmnnnm.
Biagaihættir eru þeir sömu, o ða
val eins líkt og hægt er, viða
teknar ein og tvær línur orðréttar,
og á einum stað heiit erindi, sem
að eins er vikið við tveimur orð
um I. Jafnvel formáiinn er stæld-
ur eftir formála Pa.ssíusálcaarma.
Þetta virðist mér svo óviðeigandi
og lýsa svo mikiu smekkleysi hjá
aðstandendum, að eg get ekki
orða bundist.
Eg hélt satt að segja, að fiestir
Islendingar bæru þann hug til
Passiusálmanna, að þeir gætu ekki
fengið það af sér, að fara að
blanda þeim inn I hálf pólitiskt
skopkvæði. Fjöldi manna ann þeim
af trúarlegum ástæðum, og eg héit
lika að þeir, sem svo eru vaxnir
að vizku, að þeir líta á tiúaa sem
leyfar frá óþroskaðri kynslóð,
hefðu samt vit á að meta sáim
ana sem merkiiegt bókmentaverk,
ef til vill einstætt I sinni röð, þótt
allviða sé leitað. Svo bafa að
minsta kosti erlendir mentamenn
og fræðimenn litið á, þeir sem
gefi t hefir færi á að kynnast:
þeim.
Og nú heyri eg það úr hvers
manns munni I dag, að höfundar
þessa kveðskapar eigi að vera
stúdentar nokkcir við háskóiann,
og eru einir þrfr þeirra tilgreindir
með nöfnum. Simkvæmt því, sem
eg hefi hér sagt, tel eg alveg 6-
hvgsandi að nokkur háskólaborg-
aii sé svo smekklaus að geta átt
þátt I þessu. 0« til þess nú að
ekki sé verið að hafa þessa menn,
sem mér eru frekar að góðu kunnir,
fyrir rangri sök, þá ætla eg a$’
nafngreina þá hér, og veit eg þá,
að þeir muni þegar I stað sýaa
og sanna, að þetta umtal manna
á meðai sé fieipur eitt. Þessir þrfr.
sem eg hefi heyrt nefnda, eru:
Þórður Eyjólfsson, lögfræðisn...
Kristján Þ. Jikobssoa lögfr.n. og;
Sveinn V. Grimsson, guðfr nemi.
Og svo að lokum eitt orð til
hinna réttu höfunda, hverir sem
þeir eru: Ef þið ætlið að fást;
við gamankveðskap framvegis, þá
gætið þess, að sá hlátur sem þið
vilduð stefna að náunganum, snú-
ist ekki I gremju góðra manna.
gegn ykkur sjálfum.
12. febr 1922.
Ingimar Jbnsson.
Jón Þorláksson og
yatnsYeita Akureyrar*.
(Niðurl.)
Tilgáta Þ, Þ. um það, að jarð-
veginum hafi verið breytt svo að
hann hafi orðið grynnri á um-
ræddri hliðarleiðslu, er alröng, og
hafi vatnsleiðslan verið grafin
grynnra á þessum stað en J Þ..
sagði fyrir, þá hefir öll vatusleiðsi-
an verið grafin grynnra I jörðtr
en hann ætlaðist til, og má þá.
kenna Þ. Þ. um það, eins og áð*
ur er getið, því eftiriitið með vcrk-
inu hvlldi á honum. Hafi hér ver*
ið um að kenna saltvatni I jsrð**
veginum, þá átti verkfræðingurinn
að vita að þar þurfti að gr&fa
vatnspípurnar dýpra en annars-
staðar, af þvl að jarðvegurinn
fraus þar dýpra niður en annars-
staðar. Við leikmennimir viljum
að verkfræðingar hafi meðal verks*