Lesbók Morgunblaðsins - 30.06.1990, Blaðsíða 16

Ferðamenn fylgjast með bústörfum.
Örn Þorleifsson á landsbyggðarlínunni:
E^jaselsmóri glettist
við ferðamenn í Húsey!
Draugagangur, selveiðar og
kvöldvökur að gömlum sið
Húsey við ósa Lagarfljóts og Jökulsár á Dal er merkisjörð. Eina
bæjarstæðið á Islandi, sem fersk vötn hafa myndað. Arósar iða af
forvitnum kópum. Villtar gæsir vappa um tún með unga sína. Ferða-
menn hrífast mjög af umhverfi Húseyjar - en ekki síðui;
bónda og lífsstll hans.
„Ég reyni að gera öðruvísi en
aðrir,“ segir Örn Þorleifsson bóndi
í Húsey. „Ég er nú svo heppinn
að eiga húsdraug, sem glettist við
gestina hjá mér. Á kvöldvökum
segi ég álfa- og draugasögur og
það er eins gott fyrir gesti mína
að efast ekki um tilvist Eyjasels-
móra, svo hann fari ekki að ergja
þá!
Eyjaselsmóri minn er að mörgu
leyti góður draugur, en óttalegur
prakkari. „Hómópati1* nokkur, sem
vissi meira en aðrir, bjó hann til
úr meðölum. „Hómópatinn" pant-
aði 11 meðaiategundir í drauginn,
en lyfsalinn vissi líka lengra en nef
hans náði - og sendi aðeins 10
meðöl! í ellefta meðalinu, sem aldr-
ei kom, bjó illskan, svo móri minn
verður aldrei illur“.
- Ergir hann þig ekki?
„Jú, en þá er bara að halda ró
sinni og setjast niður með kaffi-
bolla. Hann gerir sér að leik að
hrifsa frá mér skeiðar. Ef ég tek
nýja skeið, þá standa allt í einu
tvær skeiðar í grautnum!
Svíar trúa lítið á drauga. Um
daginn var hér 30 ára gömul sænsk
kona, sem sagði yfir alla á kvöldvö-
kunni: „Meira draugaruglið í þess-
BRÚARÁS
Opnuðum 20. júní
Bjóðum uppá:
• Ódýra gistingu og morgunverð
• Eldunaraðstöðu
• Einnigmatfyrírhópaogein-
staklinga
• Léttarveitingarallandaginn
• ibúðtilvikuleigu
ATH.NYTT
Samlokubar
Verid velkomin
Feröaþjónustan
Brúarósi
við lökulsórbrú
Heimalingurinn
Brigitte Bardot!
um íslendingum!“ Um nóttina
vakna allir við öskur og óhljóð. Ég
snarast á fætur og fer að athuga
hvað í ósköpunum gangi á. Konan
djöflast þá um í svefnpokanum og
kemst ekki úc honum. í ljós kom
að hún var öfug í pokanum - höf-
uðið í lokaða endanum! Enginn
kunni skýringu á hvernig á þessu
stóð, en konan efaðist ekki lengur
um tilvist móra!
Hinn þekkti fararstjóri, Dick
Philip var hér eitt sinn sem oftar
með hóp af Englendingum og lét
þá þau orð falla að móri væri að-
eins hugarburður okkar íslendinga.
Næsta morgun bregður svo við að
nýi bfllinn hans fer ekki í gang -
alveg rafmagnslaus, þó reynt sé
að tengja á milli og allar kúnstir.
Dick kemur til mín út á tún og
biður mig að kippa í bílinn. - Nú
er móri að stríða þér, segi ég -
og sannaðu til að um leið og kaðall-
inn snertir bílinn skal hann fara í
gang! Hann hlær að mér og við
veðjum um þetta heilli vískíflösku.
En þetta gengur eftir. Um leið og
ég bytja að binda kaðallinn í bílinn,
rýkur hann í gang!“
- Hvað býður þú gestum þínum
upp á annað en draugaærsl?
„Útlendir ferðamenn sækjast
mjög eftir að komast út á sand-
ana, þar sem Lagarfljót og Jökulsá
falla í sjó. Ég selflyt þá yfir Lagar-
fljót - síðan ganga þeir um eyðis-
andinn í 3-4 tíma - njóta þess að
Ferðamenn aðstoða við að draga sela- og silunganet.
„Allir vilja reyna“! Örn með 2
litla ferðamenn á fjórhjólinu bjá
sér.
vera einir með sjálfum sér og haf-
inu. Margt skolast þarna á land,
sem þeir hafa gaman að grúska í.
Síðan sæki ég þá aftur og tek 500
kr. fyrir.
Ég tek gesti mína í dagsferðir í
bát um Jökulsá. Áin er straum-
þung, en ég bæði ræ og geng með
bátnum. Ég tek aldrei fleiri en þijá
með mér í þessar ferðir. Við vitjum
um net, skoðum seli og fugla, en
í Húsey verpa yfir 30 fuglategund-
ir. Selirnir liggja á áreyrunum og
synda forvitnir í kringum okkur.
Fólk hvflist mjög vel á að komast
í svona gjörólíkt umhverfi. Ég er
líka með þá nýbreytni að leigja
hesta fyrir vikuna. Ferðamenn fá
sinn hest og reiðtygi á meðan þeir
dveija hér.
- Hvað segja ferðamenn, sem
fylgja Grænfriðungum að máli, um
að fara á selveiðar með þér?
„Gestir mínir eru yfírleitt mjög
vel menntað fólk og kurteist. Og
þeir virða rök manns sem lifir á
þessu. Ég segi við fólk af megin-
landinu: - Lítið ykkur nær! - Hvað
með hérana ykkar og kanínurnar?
íslenskir bændur lifðu margir á
selveiðum í sátt og samlyndi í 1000
Við skúmshreiður úti á regins-
andi.
ár. Síðan kemur frönsk kvikmynda-
stjarna, Brigitte Bardot, sem aldrei
hefur komið nálægt þessum lífsstíl
og veit ekkert hvað hún er að segja
og leggur í rúst heila atvinnugrein
hjá Grænlendingum. Og við íslend-
ingar horfum upp á mörg eyðibýli
af hennar hálfu!
Mér fannst hneykslanlegt, þegar
20 líffræðingar í Háskóla Islands
skrifuðu undir mótmæli við hval-
veiðum. Þetta er heilaþvegið fólk,
blindað af ofstæki! Selurinn hjá
mér er eins og húsdýr. Við höfum
verið með selkópa eins og heimal-
inga. Af hverju eiga að gilda önnur
lögmál yfir seli en sauðfé? Selkjö-
tið er mjög bragðgott, lungnamjúkt
og alveg fitusnautt, en hjá selnum
liggur fítan í lagi undir skinninu
sem hlíf gegn kulda. Ferðamenn
kaúpa mikið af selkjöti hjá mér og
grilla það. Og þeir eru líka mjög
hrifnir af selskinni, sem þeir taka
sem minjagrip með sér.
Ég fer í dagsferðir með ferða-
fólk í Borgarfjörð. í góðu veðri og
landlegu hjá bátum, er hægt að
komast í bátsferð. En ævintýraleg-
asta sigling sem hugsast getur er
að komast út í Sæluvog. Þar er
stærsta rytubyggð í heimi. - Við
siglum í kringum smáklett og horf-
um á fuglabyggðina fyrir ofan.
Þeirri sjón gleyma fáir, en það
þarf að vera gott í sjó til að þetta
sé hægt.“
- Hvað segir þú í almennum
ferðafréttum af Héraði?
„Nú geta allir ferðamenn fræðst
um uppákomur á Héraði - í ferða-
ritinu okkar, Ormsteiti, sem kemur
út vikulega. Við stefnum að Hér-
aðsblótum tvisvar í viku, þar sem
„veðurguðinum" er blótað fyrir
gott veður. Fiðrildin, annar af
tveimur þjóðdansaflokkum á
landinu, er á Egilsstöðum. Fiðrildin
dansa fyrir gesti á Héraðsblótum
og fá þá með sér út á gólf. Nikkan
dunar í höndum Hreins Halldórs-
sonar, hins landsfræga kúluvarp-
ara og Páls Sigfússonar. Hangi-
kjöt, saltkjöt, svið, harðfiskur og
hákarl er á borðum. Og enginn
blótar af alvöru nema að fá sér
brennivínsstaup!
Konan mín, Elsa, rekur sumar-
hótel á Brúarási, sem er vinsæll
gististaður nálægt þjóðveginum í
Jökulsárhlíð, til dæmis fyrir þá sem
stefna á Austfirði úr Mývatnssveit,
eða öfugt. Margir hafa gaman af
að dorga í Þorbjörnsstaðavatni, en
þar er ágætur „pollasilungur" og
menn fara þaðan ekki öngulsárir!
Síðan eru það hótel Valaskjálf,
sumarhótelið í menntaskólanum,
bændagisting á gistiheimilinu á
Egilsstöðum, sumarhús að Skipa-
læk, Miðhúsum, Haugum og
Hrafnsgerði. Bændagisting inni í
bæ á Hallgeirsstöðum og Bakka-
gerði.
Hestaleigur eru á Skipalæk,
handan við Lagarfljótsbrúna; á
Tókastöðum rétt hjá sumarhúsun-
um í Eiðaþingá, en þaðan er farið
í 4-5 tíma reiðtúr í Loðmundarfjörð
og Borgarfjörð, mjög fallega reið-
leið; á Stóra-Sandfelli við Hall-
ormsstað, en þaðan er farið í reið-
túra inn að Snæfelli - um 5 daga
ferð; og á Bakka í Borgarfirði."
- Er ekki erfitt fyrir ferðafólk
að setjast allt í einu upp á hest og
fara í langa reiðtúra?.
„Gott er að æfa sig í gerði eða
fara í stuttan reiðtúr daginn áður
en farið er í lengri ferð og kynnast
hestinum."
Oddný Sv. Björgvins
Héraðsblótin eru haldin á
hótel Valaskjálf og miðinn
kostar 2.500 kr. Gisting í
uppbúnu rúmi í bændagist-
ingu t.d. í Brúarási kostar
1.500 kr. Svefnpokagisting
með eldunaraðstöðu í Húsey
kr. 1.100. Dagsferð í Borgar-
fjörð kr. 6.500. Bátsferð eftir
Jökulsá kr. 4.000 á mann.
16