Tíminn - 01.12.1966, Blaðsíða 3

Tveggja kosta völ
Guðni Sigurðsson skrifar:
„í Tímanum fyrra laugardag var
gerð athugasenm við smágrein,
sem I'iminn birti um fersktiskverð
•hé > landi. I þessari athugasemd
gætti misskilnings scm cg ':el rftt
að benda á.
Þegar fiski er laivi r:j í fiskverk-
unarstöðvar hér innai lands, er
hann metinn ai viðurkcmdun
fiskmatsmönnum, og ég leyfi mér
að fullyrða að það mat mundi
st.andast hvar sem væri í heimin
um, að því leyti, að fiskverkunar-'
striðvunun *• okki gert ,-ið kaupa
fisk. sem að einhver^u leyti er
gölluð vara. á hámarksverði Sá
verðmunur, sem ég ræddi um kr.
2.19 á hvert kg. lægra hér en í
Noregi (Færeyjum, Dánmörku og
víðart á við 1 fl. a., sem sagt
gallalausan fisk, £g hef ckki heyrt
að fiskkaupendur aat talið sig
hlunnfarna í matinu á fiskinum. Sú i
tilgáta að gæðamunur vörunnar
valdi bessum mikla ærSmun er
því úr lausu lofti gripin. Hitt er i
svo önnur saga, hvort fiskur, sem j
ekki er gallalaus vara, sé seldur j
neytendum innanlands á fullu í
verði, en þá er við aðra að sakast. ,
Það. sem ég vildi vekja athygh :
á, er það að það er óeðiiiega lágr
fiskverð, sem fyrst og iiemst er
orsök þess, að eins og nú horfir
eiga islenzkir fiskimenn og útgerð
armenn í raun og veru aðeins um
tvo kosti að velja, og er hvorugur
góður, annars vegar að koma sér í
aðra atvinnu hér á landi, eða koma
sér til annars lands til að stunda
þá atvinnu, sem þeir hafa valið sér
að lífstarfi og eru vanir við. Eg
skal þó taka það fram að stldveiði
á stórum og velútbúnum skipum
gefur ennþá góða afkomu, eftir því
sem ég bezt veit, en það er líka
það eina, ef frá eru taldir nýtízku
togarar með frystiútbúnað en það
er varla til umræðu, þar sem við
eigum aðeins eitt skip, sem að
hálfu leyti mundi teljast i þeim
flokki.
Guðni Sigurðson.
Jónas í Brekknakoti skrifar um
Áfengisbölið
,Ungir íslendingar farast í .tuga
tali árlega af völdum áfengis —
og á ýmsa vegu: við skemmtistaði
í miðju landi, mitt í borgarglaumn
um, milli bryggju og skips, úti á
rúmsjó og í erlendum höfnum.
Hlýtur ekki hverjum hugsandi
manni — og konu — að ofbjóða?
Og svo eru allir hinir. sem aðeins
tóra, án raunverulegrar lífsvit
undar ítimunum saman. Er, þe'r,
sem vel eru „komnir á bragðið”.
og enginn veit, sízt þeir sjálfir -—
eða þær sjálfar — hvert stefnir
eða hvar lendir.
Hvernig á að snúast við þessu
*þjóðarböli? Hver á að bjarga? „A
, ég að gæta bróður míns?"
í áfengismálunum getur kven-
J fólkið öllu ráðið, ef það vill. Fyvr
•'var það hrein undantekning, ef
í konur neyttu víns að nokkru ráð'.
j Nú er þetta mjög á annan veg, —
og því fer sem fer! Almennings-
álitið er kærulaust orðið, fjöldinn
sætti sig við ósómann. slysin og
hörmungarnar, vegna þess að svo
mörgum þykir gott „a? bragða“
svo gaman „að vera mcð”, og þar
á meðal er mikill fjöldi kvenna,
yngri og eldri.
En þrátt fyrir það virötst mer
líklegasta úrræðið að snúa sér ‘il
kvenfólksins, til kvennadeilda
slysavarnafélaga nz annarra kven
félagasamtaka i bæ og sveit, leita
þar hjálpar og bjargráða. Slysa
varnadeildir kvenna. og ýmis önn-
ur kvenfélög, hafa oft svnt ein-
stæðan fórnarhug og barzt fyrir
góðum hugsjónum af fádæma
dugnaði. Og verkin tala þar skýru
máli víðs vegar um landið Skýlin,
hælin og sæluhúsin hafa tekið
við mörgum hröktum og hrjáðum
hafa bjargað frá sárjstu nauð og
bráðum dauða. Víða er þorfin brýn
að bjarga, verkefnin ýmiss konar
og óþrjótandi. En hvergi er nú
slysahættan meiri en á vegum
Bakkusar, á vegum þeirra, sem við
hann leggja lag sitt.
Á nýlega afstöðnum aðalfundi
Sambands áfengisvarna við Eyja-
fjörð kom það fram í skýrslum
fultrúa, að svo virtist sem vjða
þan væri áfengisvandamálið ekki
síður af völdum hinna fullorðnu
en unglinganna. „Af þvi læra börn
in málið, að það 3' fyrir þeim
haft”. og það væri unglingunuro
miður hollt að kynnast háttsemi
og framferði fólks á aldrinum
25—60 ára, þótt þar séu vitanlega
margir undanskildir. Ekki er nú
von á góðu, ef ástæða er til að
forða börnunum frá foreldrunum.
— ef þessir aðilar geta ekki á sæmi
legan hátt skemmt sér saman og
með öðrum! Fordæmið er vitanlega
sterkast til áhrifa. Móðir, sem læt-
ur sjá sig í leik með Bakkusi og
síðan yfirbugaða, sigraða aí þeim
fjanda, er ekki ljkleg að ala upp
hraustar og siðavandar dætur —
og verðandi mæður. Kennari, sem
oft sést „við skál”, og þá auðvitað
umtalaður, hefur litla möguleika
til að kenna ungu fólki hófsenii
og bindindi. sem þó er nauðsyn
nú á tímum. Menntamálaráðherra,
sem býður kennurum þjóðarinnar
til áfengisveizlu, fyrir fé úr okk-
ar allra ríkisjóði, hefur petta víst
ekki í huga, og veit líklega ekki,
að nokkra metra frá veizlusalnum
liggur ungur maður í göturæsinu,
öldruð kona og hrumui, miðaldra
náungi þvælast á útigangi, heimil-
islaus um næstu götur og torg. í
vinfengi við Bakkus einan, meðan
í sama ríkisjóði virðist næsta lítið
um peninga til að byggja yfir
vesalingana og veita þeim betri
félagskap. Svo er og um fordæmi
1 annarra.
íslendingar eru frægir fyri,- við
brögð og rausn, þegar hjá þeim er
leitað hjálpar til handa naudstódd
um lýð í fjarlægum löndum. Þá
eru til reiðu stórar fjárhæðir og
jafnvel fórnfýsi og dáðríkt starf-
andi fýlk
Hér er nú víða neyðarást-md af
völdum áfengis, t.d. á skemmtistöð
um. þar sem gleðinni er breytt í
vilimennsku og illsku, fegurðin af
skræmd, svo að áhrif og afleiðing
ar eitra fjölskyldulíf, valda ótta,
sorg og óhamingju í þúsunduro
heimila Sannarlega er hér hjálpar
þörf, þæði í fé og fórnum. Og
hverjir eru líklegri en þér kon'-tc
ungar og eldri. til að sjá og skilja
neyð þjóðarinar og eiia kraft og
fórnarvilja til að neita áfenginu
æ oftar og víðar, neita að vera
með í svallgleðinni. þar sem eymd
og harmur bíða við dyrnar. Og
engir eru líklegri að hafa saman
fé til að koma up góðum samast-ið
fyrir útigangsfólkið og drykkju-
sjúklinga aðra, er á hælisvist þurfa
að halda. Minnizt íslenzkar konur,
barna ykkar, minnizt framtíðar
þjóðar ykkar og vitið ag fleiri og
fleiri hugsa og segja „Ef ekki kon-
uxnar — þá hver?“
Upp með áhættuna
Þá er hér bréf frá Sigurði
Draumland:
Það er þó líklega ekki prentvillu
púkinn, sem veldur því, að tveir
síðustu pistlar mínir, annar um
nýja útgáfu bóka á skinni og hinn
um sóðaskapinn á götum Akureyr
ar, hafa ekki komið í Landfara.
Fer nú skörin að færast upp í
bekkinn, ef púkinn blátt áfram
étur heilar blaðagreinar, svo að
þeirra sé ‘hvergi stað eftir það!!
Hitt er vitanlega ekki nema eðli-
legt, ef ritstjórinn hefur étið pistl
ana sjálfur, því hver ræður sjálf-
ur sínu blaði.
Annars er þetta ekki nema auka
atriði. Hibt er meira um vert, að
bæði ég og aðrir viðkomandi hafa
nú komið þvj til leiðar. að sorp-
hreinsunarmenn á Akureyri eru
nú ekki lengur fluttir til vinnu
í óhreinu skúffunni aftan á sorp-
bilnuim. Mikið má, ef vill. Enda er
málshátturinn skráður í bók Al-
menna bókafélagsins, að einu orði
viðbættu. Eigum við að hafa það
hér líka? Megum við það?
Hins vegar er eitt af því, sem
ekki má, að segja eins og elnhver
J Á., að bæjarútgerð Uevkjavíkur
á togurum sé betur komin i hönd
um einkaframtaksins. Mér er
spurn: Er Tíminn, með því að
birta þetta orðinn sammála einka-
framtakinu? Eg svara spurning-
unni ekki sjálfur. Vænti heldur
ekki þess að aðrir geri það Menn
annað hvort kunna ekki eða þora
ekki, að hugsa, tala og rita. Megin
kjarni málsins er ljós: Bæjarút
gerð á togurum 1 Reýkjavík á að
halda áfram. fyrst og fremst end-
urnýjast og aukast, síðan taka al-
veg við af einkaframtakinu. Og
hana nú!
Nú verða Sjálfstæðismenn reicS-
ir við mig. Þeir mega það. Þeir eru
jafn góðir fyrir þvj. Enda eru
kynni min af þeirra stjórnmála-
flokki bæði mikil og góð. Það eru
hvergi til neinir vondir menn i
stjórnmálum á fslandi. Ekki i nein
um flokki. Sammála eru þeir e«:ki.
Hver er að heimta annað? Sam-
ræmi og jafnvægi í þjóðarbúskap
byggist á fleiri en einni stefnu.
Og ég vil, að menn ræði mál sín,
deili um þau og starfi bæði hver
á móti öðrum og í samvinnu. Eitt
hvað væri orðið skrítið við fslend
-inga, ef þeir yrðu allt í einu ein
Framhald á bls. 15.
NITTO
JAPÖNSKU NITTO
HJÓLBARDARNIR
I (lestum stærðum fyrirliggjandi
í Tollvörugoymslu.
FUÓT AFGREIÐSLA.
DRANGAFELL H.F.
Skipholti 35 — Sími 30 360
Ritdómar um „Æskufjör
og ferðagaman”
.,Það getur nærri að maður, sem svo langa
sögu hefur lifað sem Björgúlfur læknir
hafi frá ýmsu að segja, ekki sízt höfundur
með jafn ótvíræða ritgáfu og ritgleði og
hann“ Gamansemi af þessu tagi er
annað stíJeinkenni Björgúlfs sem hvárvetna
yljar frásögu hans, og gerir þætt' hans
skemmtllegri en hliðstæð efni yrði í hönd
um ólagnari höfundar"
Ó. J. Alþ.bi. 23. 11. 1966
„ . Þessar æviminningar hans eru
mjög frábrugðnar öðrum þeim aragrúa
sJíkra bóka, sem út hafa komið á íslenzku
og rekja oft og tíðum ýmis smáatvik, sem
fáa skipti nema höfundinn siálfan“.
„Það sem gefur henni þó mest gildi er það,
að hún er ekki aðeins skemmtilestur heldur
skilmerkileg þjóðlífslýsing frá þeim tíma,
sem nú er að verða jafnfjarlægur og mið-
aldirnar. Mun þvj oft á komandi árum og
öldum verða til hennar vitpað, sem merki-
legrar heimildar um aldamótaskeiðið".
P.V.G. Kolka, Mbl. 25. 11. 1966.
PÍANÓ -
FLYGLAR
Steinway & Sons
Grotrian-Steinweg
Ibach
Schimmel
Fjölbreytt úrval.
5 ára ábyrgð.
PÁLMAR ÍSÓLFSSON
& PÁLSSON,
Pósthólf 136,
Símar 13214 og 30392.
BRIDGESTON E
HJÓLBARÐAR
Síaukin sala
BRIDGESTONE
sannar gæðin.
Veitir aukið
öryggi í akstri.
BRIDGESTONE
ávallt fyrirliggjandi.
GÓÐ ÞJÓNUSTA —
Verzlun og viðgerðir.
Sími 17-9-84.
Gúmmíbarðinn h.f,
Brautarholti 8,
Trúlofunarhringar
afgreiddiV
samdægurs.
Sendum um allt land.
HALLDÓR,
Skólavörðustíg 2.