Tíminn - 29.01.1967, Page 9

SUNNUDAGUR 29. janúar 1967
TÍIMINN
Þáttur kirkjunnar
SJÚNVARPIÐ
OG KIRKJAN
Þótt ótnilegt 'sé, þá mun engin
öld hafa borið orð Heilagrar Ritn
ingar og áhrif kristins dóms inn
á jafnmörg heimili og til jafn-
margra hjartna eins og 20. öldin.
Enda verður þess víða vart, þótt
ekki sé frætt um svo margt í
kristnum fræðum sem áður var á
heimilum og skólum, að áhugi
fólks í trúarefnum hefur sízt þorr
ið hin síðari ár og fátt er því
hugleiknara til umhugsunar, um
ræðu og gagnrýni en trúmál og
helgisiðir.
Útvarpið hefur nefnilega kom-
ið mjög í stað andaktar og helgi
stunda á heimilum. Og þótt segj'a
megi, að sumt af því sem það
flytur fari fyrir ofan garð og neð-
an hjá helzt tii mörgum, þá var
nú ekki al]t í sómanum og eftir-
tektin og áhuginn ekki á háu stigi
við heimilisandakt og í ísköldum
kirkjuhjöllum hér áður fyrr. Það
muna margir, þótt nú sé helzt
getið um hið jákvæða. Eins vil ég
leyfa mér að fullyrða, þótt ýmis-
legt þyki að prestastétt nútímans
og bylgjugangur í frjálslyndi
þeirra og víðsýni, þá hefur presta
stéttin á íslandi varla nokkm
sinni í sögu landsins verið betur
menntuð né háttvísari en á þess-
ari öld. Þar er vart nokkur prest-
ur, sem hægt er að ásaka um
drykkjuskap t.d. og eru þeir þar
á undan sinni samtíð og langt
um fremri en forðum daga, þegar
meira að segja helztu ljósin í
biskupa- og prestastétt gátu á
stórum stundum drukkið frá sér
vit og heiður. Slíkt mun sjáld-
gæft ef ekki álgjört einsdæmi nú
í prestastétt á þessari brennivíns-
öld, sem allt ætlar þó að færa á
kaf.
En þótt útvarpið hafi borið boð
skap og helgiathafnir kirkjunnar
víða og kveikt ljós hans í margra
hugum, þá mun þó sjónvarpið
verða þar enn áhrifameira-
í þjóðsögum okkar og skáld-
skap er sagt frá því, að björgin
opnuðust og álfakirkjur stóðu opn
ar í allri sinni dýrð, undurfagur
söngur og klukknahljómur barst
að eyrum og fegurð nær himneskr
ar guðsþjónustu blasti við augum.
svo að enginn varð samur alLa
stund, sem á horfði-
Og i goðsögum og sálmum
heiðninnar norrænu, sem íslenzk
handrit og bækur varðveita er
sagt frá hásætinu Hliðskjálf það-
an, sem sást um heim ailan.
Nú er þetta orðið að veruleika.
Sjónvarpið opnar slíka heima, svo
að undur og stórmerki blasa við
augum, og fegurri klukknahljómur
og söngur berst að eyrum, en
nokkur álfasöngur gat orðið nokkr
um íslenzkum smalamanni j Álfa-
staDa eða Hulduhömrum.
En vandi fylgir vegsemd hverri
Nú er að standa sig og gera þetta t
eins guðdómlegt sem verða má.
ekkert má til spara, enginn kasta
til huga né höndum.
Umfram allt má ekki ganga oí
langt í uppgerðarhátíðleika eða
helgislepju. Þarna þarf að nota
tækifærið til að koma til fólksins
þar sem það er, og eins og það
er. Engin rakalaus mærð löngu
úreltra húspostillná má vera á boð
stólutn. Þarna verður að taLa mál,
sem fólkið skilur og um það, sem
því brennur í huga. Þannig
kenndi Kristur, þannig braut
hann brautina. Og eins er með
sönginn. Það þarf fjölbreytni, feg
urð og léttleika. Þar þarf að læra
af söng og söngaðstöðu trúar-
flokkann*. Söngur Fíladelfíufólk*
Eramhaiíi » ■.„*
EgiJI 'Friðleifsson söngkennari sýnlr börnunum hið gamla fslenzka hljóðfæri Langspil, og skýrir frá þvL
sWMUMMaMMWMaMnaMMBilliHaWMMMMMHMMHMaM
\
— Þetta er í rauninni ósköp
einfalt mál. Eg hef hérna úr-
vals stereogrammófón og
hljómplötur, og j siambandi
við hvert verk, sem ég leik
fyrir börnin reyni ég að finna
leik eða sögu til að vekja at-
hygli þeirra. Ég leik aðeins
mjög stuttan kafla í senn til
að ofþreyta þau ekki, því að
svona ung börn geta ekki ein-
beitt sér að slíku lengi í einu.
Við höíum líka aðeins einn
söngtíma í viku, og margt
annað þarf að gera.
— Hvers konar tónlist er
það einkum, sem þú leikur fyr-
ir bömin?
betur þegar út í alvöruna er
komið en páfagaukslærdómur-
inn, sem alltof lengi hefur
verið tíðkaður í íslenzkum,
barnaskólum. Það verður ef-
laust haldið áfram á þessari
braut í skólanum, og vonandi
líður ekki á löngu, þar til
aðrir skólar taka þessar að-
ferðir upp líka.
gþe-
— Það er mjög fjölbreytt,
Brahms, Bach, Beethoven og
Moaart, jafnvel Bartók og Stra
vinski, þeir eru mjög vinsælir
hjá bömunum, en þau era
jafnvel móttækilegri fyrir
stríðum og krassandi tónum
en mildum langlínum.
— Það er auðvitað alltaf
mjög misjafnt, hvað börn hafa
gaman af tónlist.
Haukur Helgason skólastjórl
og fer eftir bekkjum. Eg hef
látið þau taka 5—6 á ári, eða
1—2 í hverri lesgrein. Til þessa
höfum við verið nokkuð deig
við að taka þetta form upp
við kennslu í kristnum fræð-
um, en erum þó farin til þess
núna. Það tekur börnin eina
eða tvær vikur að vinna að
hverju verkefni og þau leggja
sig yfirleitt öll fram um að
leysa þau sem allra bezt af
hendi af einskærum áhuga og
metnaði, því að þau eru lát-
in lesa þetta fyrir bekkjarfé-
Lagána. Ef einhverjum tekst
sérstaklega vel til, er hann
sendur út um aðra bekki og
látin kynna þar verkefni sitt.
— Finnst ykkur betri náms-
árangur nást með þessum
kennsluaðferðum?
— Það er hæpið að fullyrða
nokkuð um það, en óhætt er
að segja, að hann sé sízt lak-
ari en þar sem gamla formið
á skrifstofu sinni.
er viðhaft. En það er ekki
alltaf námsárangurinn, sem
mestu máli skiptir, heldur sjálf
stæð vinnubrögð og aukin
tækni, og í þeim efnum hefur
okkur fundizt mikið spor hafa
náðst í rétta átt með tílkomu
þessara nýju kennsluaðferða.
Börnin hafa sýnt stórum meiri
áhuga á náminu en almennt
gerist, og með því að taka
sjálf þátt í kennslunni og æf-
ast í framsögn verð þau frjáls
leg og ófeiminn. ^
Tónlistin er afar þroskandi.
Og ekki var hægt að kveðja
skóLann án þess að hafa tal
;af hinum vinsæla söngkennr
ara, Agli Friðleifssyni, er kenn
ir litlum krökkum að meta
sinfóníur og önnur tónverk,
sem mörgum fullorðnum þykja
næsta tormelt-
— Hvernig ferðu eiginlega
að þessu, Egffl?
— Það er rétt, en öil börn
hafa gaman af sögum, og ef
maður getur tengt þær tón-
listinni, svo a3 vel fari, vakn-
ar áhugi barnanna. Þau eru
furðulega nösk að finna eitt-
hvað út úr tónlistinni og gefa
mér oft skemmtilegar hug-
myndir, en til þess að þetta
megi takast verð ég að leitast
við að setja mig inn í hugar-
heim barnanna.
— Það stendur ykkur vita-
skuld mjög mikið fyrir þrifum,
að geta aðeins haft einn tón-
listartíma á viku?
— Já, það er mjög baga-
legt, söngtímarnir þyrftu að
minnsta kosti að vera tveir ef
ekki þrír á viku fyrir hvern
bekk. Það er staðreynd að tón-
list er hverjum einstakling
þroskandi á marga lund, eink-
um félagslega þroskandi. Ég
hef þá trú að í framtíðinni
verði lögð meiri rækt við
kennslu í tónlist, og listgrein-
um yfirleitt en verið hefur.
Fái bamið í sig neista hinna
gömlu meistara, endist hann
því alla ævi.
Það væri fróðlegt að kanna
það að nokkrum árum liðnum,
hvori gamlir nemendur úr
Öldutúnsskólanum hafa ekki
lengi búið að því veganesti,
sem þau hafa fengið fyrstu
skólaárin. Það hljóta allir að
sjá að aukin námstækni og
vinnubrögð gagnar börnunum
Öldutúnsskóli er líklega fyrsti
barnaskólinn á landinu, þar sem
steruplötuspilari er notaður viS
tónlistarkennsluna. { söngtímun
um fá börnin að hlusta á fúgur
Bachs, sinfóníur og sálumessur,
og hafa þau af þvi mjög mikla
ánægju.