Alþýðublaðið - 28.11.1987, Blaðsíða 2

2
Laugardagur 28. nóvember 1987
LÍTILRÆÐI
Flosi Ólafsson
skrifar
Bókstafirnir S.S. hafa í áttatíu ár staðið
fyrir Sláturfélag Suðurlands — þ.e.a.s. á
íslandi. íáttaáratugi hefurSSverið virt, dáð
og elskað fyrirtæki og þjóðin hefur kunnað
að meta það að til skamms tíma hefur
Sláturfélag Suðurlands fylgt þeirri megin-
reglu að ganga ekki milli bols og höfuðs á
öðru en ferfætlingum og breyta þannig bú-
fénaði bænda í matvöru handa okkur neyt-
endum að borða.
Það er athyglisvert og raunar aðdáunar-
vert hvernig Sláturfélag Suðurlands hefur
allt framá þennan dag getað sneitt hjá
hryðjuverkum sem stundum voru þó nær-
tækari en guðsbarnaathæfið í gegnum
tvær heimsstyrjaldir, skeggöld og skálm-
öld.
Mér dettur þetta svona í hug vegna þess
að fyrir rúmum sextíu árum var stofnað
annað sláturfélag í Þýskalandi sem líka bar
einkennisstafina SS.
í fljótu bragði gat virst að markmið og til-
gangur beggja félaganna væri hið sama,
semsagt slátrun, en þegar betur er að gáð
var hér alla tíð um gerólíka starfsemi að
ræða. SS (Schutz-Staffel) í Þyskalandi ein-
beitti sér að því að gera tvífætlinga höfðinu
styttri þarsem afturámóti ferfætlingar voru,
eftir því sem best er vitað, einu fórnarlömb
Sláturfélags Suðurlands.
Nú virðist hafa orðið stefnubreyting hjá
SS á Islandi. Af einhverjum ástæðum virðist
þetta gamla virta og elskulega sláturfélag
hafa tekið upp þá stefnu að slátra ekki bara
ferfætlingum, heldur líka sínum eigin fyrir-
tækjum og ekkert ósvipað því þegar storm-
sveitir Himmlers (SS) gengu 1934 milli bols
og höfuðs á SA, og voru þó SS og SA í raun
og veru sami grautur í sömu skál. Tveir
angar af sömu rót.
Fyrirtækið sem Sláturfélag Suðurlands
virðist ætla að slátra að þessu sinni er
Nýi-bær, vörumarkaður við Eiðisgranda og
hét áður „Vörumarkaðurinn".
Aðferðin er frjáls — eða öllu heldur
„frjálsleg" — álagning.
Eftir niðurstöðuna af verðkönnun Verð-
lagsstofnunar um daginn get ég ekki hugs-
að mér að koma inní þessa verslun og er þó
búinn að vera þar fastur kúnni árum saman.
Og ég er ekki einn um það.
Kúnnarnir hverfa, verslunin deyr.
Eiginlega kveð ég Vörumarkaðinn með
nokkrum söknuði. Þarnavarágætt að koma,
hitta mann og annan, lenda á kjaftatörn og
snúast í hringi.
Aldrei varð ég varvið að vörurnar í þessari
verslun væru verri en í öðrum verslunum og
afgreiðslufólkið var alveg eins elskulegt og
annars staðar, mikil ósköp.
Já, já. Þarna eyddum við heiðurshjónin
konan mín og ég þrjátíu-fjörutíu þúsundum
á mánuöi og vorum ekki svo mikið að spögl-
éra í því. Ég stóð stundum fyrir aftan hana,
þegar hún var að tína í körfuna og ræskti
mig harkalega, eða kleip hana í handlegg-
inn, þegar mér fannst hún vera að fylla körf-
una af einhverjum óþarfa, en þá sagði hún
með festu:
— Vertu ekki að þessu þrasi. Það kostar
þetta að halda heimili.
Allt var í svo undur góðu gengi. Vöru-
markaðurinn, seinna Nýi-bær var svona
einsog vísirað litlu himnaríki þarsem góðir
og vondir, vinir og óvinir, ríkir og fátækir,
karlarog konur, svifu um með litlu hjólakörf-
urnar sínar fullar af þessaheimsgæðum.
Þetta vareinsog paradísarheimt og þarna
ríkti himnaríkisstemmning.
Nýi-bær, þessi kjöt-fisk og nýlenduvöru-
markaður Sláturfélags ^uðurlands var
einsog lítið musteri.
Og allir voru svo undur glaðir og kátir.
En Adam var ekki lengi í Paradís. Ógæfan
reið yfir einsog holskefla með öllum sínum
þunga.
Verðlagsstofnun gerði verðkönnun í
Nýja-bæ.
Og öllum datt í hug það sem frelsarinn
sagði forðum:
— Musterinu hefur verið breytt í ræn-
ingjabæli.
Sláturfélag Suðurlands er semsagt eig-
andinn að vörumarkaðinum Nýja-bæ á
Eiðisgranda. Þessadaganaer í þeirri ágætu
verslun tómlegt um að litast sem von er.
Það var semsagt gerð verðkönnun og við-
skiptavinirnir komust að því að þeir höfðu
verið hafðir að fíflum frá því að SS keypti
þennan vörumarkað fyrir nokkrum mánuð-
um. Verðkönnunin sýndi að svotil allurvarn-
ingur er þarna dýrari en í öðrum verslunum,
ekki barasvolítið dýrari, heldurmiklu dýrari.
Af 265 vörutegundum í könnuninni var Nýi-
bær með hæsta verðið í 157 skipti, aðrar
verslanir allar með hæsta verð innan við 40
skipti (að undanskildu J.L. húsinu) og allt
niður í 5 skipti af 269 (Fjarðakaup). En Nýi-
bærvarsemsagt dýrastur í 157 skipti af 265.
Á meðan þessi verslun hét Vörumarkað-
urinn gerðist ég fastur viðskiptavinur og á
þeim tíma voru gerðar tvær verðkannanir
sem ég man eftir, í feb.-mars 1984 og í maí
1986, og þá kom Vörumarkaðurinn ágæt-
lega út. Eftir að SS keypti fyrirtækið og tók
frjálsu verðlagninguna í sína þjónustu hafa
mál skipast þannig að neytendur hafa ekki
ráð á að versla þarna lengur. Viðskiptavinir
eru rasandi og ég segi fyrir mig: Eftir verð-
könnunina kem ég ekki þarna inn fyrir dyr.
Ekki fyrr en verslunin hefur skipt um eig-
endur. Og ég er ekkert einn um þetta. Það
mun verslunarmiðstöðin á Eiðisgranda fá
að sjá á næstunni.
Það eru nefnilega orðin takmörk fyrir því
hvað fólk lætur bjóða sér. Við förum bara
annað, þar sem skaplegra verð er boðið.
Þarna slátraði Sláturfélag Suðurlands
sínu eigin afkvæmi, Nýja-bæ og líklega allri
verslunarmiðstöðinni á Eiðisgranda í leið-
inni og kannske meira að segja sinni eigin
framleiðslu.
Bravó fyrir verðlagsstofnun, Neytenda-
samtökunum og sjónvarpinu.
Teygðu úr tólunum
- við erum búnir að ouka bilið á milli sœtanno
arnarflug