Alþýðublaðið - 15.01.1988, Síða 4

4
Föstudagur 15. janúar 1988
SMÁFRÉTTIR
Málm- og skipasmíðasambandið segir að innlendar skipasmiðastöðvar
hafi mjög takmörkuð og óviss verkefni. „Það er Ijóst að endurnýjun
fiskiskipastólsins, sem nú fer fram er framkvæmd að meginhluta er-
lendis og keypt þar fyrir dýrmætan erlendan gjaldeyri," segir m.a. i
ályktun frá Málm- og skipasmíðasambándinu.
Fyrirlestur:
Bókmenntir og
bókaútgáfa
Prófessor Heikki A.
Reenpaá, frá Finnlandi, held-
ur fyrirlestur í dag, föstudag,
í Norræna húsinu. Fjallar
hann um bókmenntir og út-
gáfustarf í Finnlandi og á
öðrum Norðurlöndum.
Reenpáá hefur í mörg ár
stjórnað finnska útgáfufyrir-
tækinu Otava, sem stofnaö
var árið 1890 og hefur síðan
alltaf verið f einkaeign. Fyrir-
lesturinn hefst kl. 17.00 og
verður fluttur á sænsku.
Prófessor Reenpáá mun
fjalla um bæði listrænt gildi
og sögulegt gildi bóka. Gera
grein fyrir almennum bók-
menntum í Finnlandi stöðu
skáldsögunnar og Ijóðsins.
Hann veltir einnig fyrir sér
hver sé framtíö bókmennta á
málum, sem fáir lesa, skrifa
eða skilja. í því sambandi
ræðir hann sérstöðu íslensk-
unnar og tungumál annarra
fámennra þjóða. Einnig ræðir
hann hvaða leiöir eru til úr-
bóta. Meðal annars ætlar
Reenpáá að vekja máls á
hugmynd sem komi hefur
fram um norræna bókmennta
ritröö.
Óhagstæð
vöruskipti
í nóvembermánuði sl. voru
fluttar út vörur fyrir 4,162
milljónir króna en inn fyrir
4.890 milljónir. Vöruskipta-
jöfnuðurinn í nóvember var
því óhagstæður um 728 millj-
ónir en í nóvember 1986 var
vöruskiptajöfnuðurinn óhag-
stæður um 333 milljónir kr. á
sama gengi.
Fyrstu ellefu mánuði árs-
ins 1987 voru fluttar út vörur
fyrir tæpa 48,2 milljarða kr.
en inn fyrir tæpa 48,4 millj-
arða kr. fob. Vöruskiptajöfn-
uðurinn var á þessum tíma
óhagstæður um 190 millj. kr.
á sama gengi.
Fyrstu ellefu mánuði árs-
ins 1987 varverömæti vöruút-
flutningsins 16% meira á
föstu gengi en á sama tíma
áriö áður. Sjávarafurðir voru
um 77% alls útflutningsins
og 15% meiri að verðmæti
en á sama tíma áriö áður. Út-
flutningur á áli var 22%
meiri, en útflutningur kísil-
járns var svipaðpr og á sama
tíma árið áður. Útflutnings-
verðmæti annarrar vöru var
18% meira fyrstu ellefu mán-
uði ársins 1987 en á sama
tfma árið áður, reiknað á
föstu gengi.
Verðmæti vöruinnflutn-
ingsins tímabilið janúar-
nóvember 1987 var 30% .
meira en á sama tfma árið
áður. Innflutningur til álverk-
smiðjunnár var 24% meira en
árið áður, en hins vegar var
olíuinnflutningur sem kemur
á skýrslur fyrstu ellefu mán-
uði ársins svipaður og árið
áður. Innflutningur til stóriðju
og olíuinnflutningur ásamt
innflutningi skipaog flugvéla
er jafnan breytilegur frá einu
tímabili til annars. Séu þessir
liðir frátaldir reynist annar
innflutningur (85% af heild-
irini) hafa orðið um 31%
'meiri eh árið áður, reiknað á
föstu gengi. . •
Óskiljaníegur
hamagangur
Samtökin „Tjcirnin lifi“ hafa
sent frá sér yfirlýsingu þar
sem þau lýsa undrun.sinni á
„óskiljanlegum hamagangi -
við flutning á húsi, Tjarnar- .
götu 11, þó enn hafi ek-ki ver-
ið sótt um byggingarléyfi til
handa fýrirhuguóu ráðhúsi.“-
„Samtökfn kveðja húsið að
sinni og bjóða það hjartan- ■
lega-velkomið aftur á sinn
rétta stað,“ segir í yfirlýsing-
unni.
Lítill hlUtur
inniendra
skipa-
smíðastöðva
t •
' Miðstjórn Málm- og skipa-
smíðasambands íslands hef-
' ur sent frá sér ályktun þar
sem skorað er á stjórnvöld
að beita sér fyrir því að inn-
lendum skipasmíðastöðvum
verði falin veigameiri hlutur
Við.endurnýjun fiskiskipa-
stolsins heldur en nú er gert.
í ályktuninni segir:
Samkvæmt upplýsingum
frá Fiskveiðasjóði, sem komu
fram f DV 9. jan. s.l. og upp-
lýsingum, frá Iðnaðarráðherra
á Alþingi nýlega hafa Fisk-
veiöasjóði þorist um 100
lánsumsóknir til breytirrga og
endurbóta á fiskiskipum og
um 40 lánsumsóknir vegna-
nýsmíði fískiskipa. Jafnframt
er upplýst að Fiskveiðasjóð-
ur hefur veitt lán til 23 fiski-
skipa, 70 til 900 tonna sem
eru f smíðum erlendis að
upphæð um 1,8 milljarður kr.
Heildarverð þessara skipa er
rúmlega 3 milljarðir. í smíð-
um innanlands eru aðeins 16
þilfarsskip og af þeim eru 14
tíu ,tonn eða minni.
Samkvæmt þessum upp-
lýsingum-er Ijóst að endur-
nýjun fiskiskipastólsins, serg
nú fer fra'rrr ér framkvæmd að-
megin hluta erlendis og
keypt þarfyrir dýrmætan er-
lendan gjaldeyri. Á sama
tíma hafa innlendar skipa-
smíðastöðvar mjög takmörk-
uð og óviss verkefni.
'Miðstjórn M.S.Í. átelur
.harðlega að þannig skuli'
staðiö að endurnýjun fiski-
skipastófsins og skorar á
stjórnvöld að. beitá sér fyrir
þvi áð innlendum.skiþa-
smíðastöðvum verði falin
veigámeiri-hlutur við endur-
nýjun íslénska fiskiskipa- . •
stólsins heldur en nú er gert'.
Samtök fólks
meðglúten-
ofnæml
Næstkomandi láugardag
16. jánúar kl- 2 verður haldinn
stofnfundur samtaka’þeirra
sem haldnjreru glúten-
ofnæmi. Fundurinrl-verður
haldinn i félagsheimili Sjálfs-
bjargar, Hátúni 12, Reykjavik,
inn'gangur um vesturdyr.
í fréttatilkynningu frá und-
irbúningsnefnd segir:
Glútén er proteinefni
(eggjahvífuefni) sem finnst j.
hveiti, heilhveiti.-rúgmjöli,
höfrum og byggi. Hjá þeim
sem þjásf af glútenóþoli hef-
ur glúten þau áhrif að við
neyslu á því rýrnar eiginleiki
. slímhúðar smáþarmann'a tU.
að soga upp næringarefni
fæðunnar. Því er nauðsynlegt
að þeir sem haldnir eru
glútenóþoli forðist neyslu
glútens. Alþjóölegt vörumerk-i
glútenlausrar fæðu er kornax .
með skástriki.yfir lukið hring.
Engin íslensk matvæli eru
merkt á þahn hátt svo vitað
sé.
Ekki er.vitað hversu rhargir
• eru haldnir glútenóþoli hér á
landi, eh í riti sem kom ut i
Brétlancfi 1986 er skýrt frá
körinun sem leiddi í Ijós að 1*
af hverjum 2000 Bretum eru
haldnir glútenóþoli eða um
25.000 manns. Á írlandi er
hins vegar glútenóþol mun
algengara því 1 af iwerjum *.
300 Irum eru haldnir glutenó-
þolí. Það.er álit höfundar rits-
ins að giútenóþol sé álíka út-
breitt á öðrum Vesturlöndum
þar sem fæðuval er svipað.
Glútenóþol.er næstum
óþekkt í Afríku og Asíu þar
sem fæðan er svo.til glúten- •
laus. Það var ungur hollensk-
ur læknir,.Dicke að nafni,
sém gerði sér fyrst’ur fiianna
grein fyrir að matarræði hefði ■
áhrif- á glútenóþol. Það var i ’
kringum’1950. Út frá niður-
stööum Bretánna mætti álíta
að hér á íslandi væru um 100
einstaklingar með glúten-
óþol, en ef-ástand hér væri
svipað og á írlandj myndu 8 ’\
til’900 einstaklingárvera með
glútenópol.
Tilgahgur samtakanna er
m. a. að vinna 'að fjölbreytni (
matarúrvali, þar spm framboð
. á glútenlausu tilbúnu fæði -
hér á landi e/ mjög lítið. -
Mikill kostriaður er samfara
neyslu glútenlaugs fæðis’eða
um 3 svar til 9 sinnum meiri
en ef neytt er almenns fæðis
’ og því mikill áhugi.fyrir ’að
leysa þann vanda. Frðeðsla til
annarra er eínnig verulegt
verkefni.
Allt-áhugafólk er velkomið
á fundinn. •
Alþjóðalegt vörumerki
glútenlausrar faeðu er kornax.
með skástriki yfir umlukið _
hring. Engin íslensk matvæij
eru merkt á þennan hátt svo
vitað sé.
Alltaf á laugardögum! Upplýsingasími: 685111