Alþýðublaðið - 16.06.1988, Side 4

4
Fimmtudagur 16. júní 1988
FRÉTTÁSKÝRING
Haukur Holm skrifar mP i
UHI EIGNAR-
ÍSLENDINGA
Fulltrúar ríkisstjórnarinnar
og fjögurra evrópskra álfyrir-
tækja munu funda i Reykja-
vík i næsta mánuði, og er
stefnt að því að á þeim fundi
verði stofnuð verkefnisstjórn
til að gera endanlega hag-
kvæmnisathugun á nýju ál-
veri i Straumsvík. Friðrik
Sophusson iðnaðarráöherra
segir að ekki sé ákveðið
hvort nýja álverið verði sér-
stakt fyrirtæki eða hvort það
verður sameinað álverinu
sem fyrir er. Ekki er heldur
Ijóst hvort íslendingar komi
til með að eiga hlut i nýja ál-
verinu, segir iðnaðarráðherra
það ekki vera neitt keppikefli.
Landsvirkjun er tilbúin með
frekari virkjunaráætlanir
Straumsvík getur mest orðið
um 85.000 tonn á ári. Á fund-
inum sem haldinn var í
London voru meginatriði
slíks samnings rædd og
sjónarmið samræmd, eins og
segir í fréttatikynningu frá
iðnaðarráðuneytinu. Annar
fundur var boðaður í Reykja-
vík 4. júlí n.k. og er stefnt að
því að ganga á þeim fundi frá
stofnun á sameiginlegri verk-
efnisstjórn sem gera á end-
anlega hagkvæmnisathugun
á fyrirhuguðu álveri. Aðilar
munu samhliða þessu vinna
að samstarfssamningum um
hið nýja fyrirtæki og er stefnt
að því að taka endanlega
ákvörðun um hvort af bygg-
ingu álversins verður vorið
- ■
Friðrik Sophus-
son iðnaðarráð-
herra segir
markmiðið að
ná sem mestu út
úr nýju álveri í
formi raforku,
skatta og
atvinnu.
náist samningar um álverið.
í fyrradag áttu fulltrúar rík-
isstjórnarinnar viðræður við
fulltrúa fjögurra evrópskra ál-
framleiðenda um stofnum
samstarfsfyrirtækis til aö
reisa nýtt álver i Straumsvik.
Þau fyrirtæki sem tóku þátt í
viðræðunum voru: Alumined
Beheer BV í Hollandi, Austria
Metal AG í Austurríki, Gráng-
es Aluminium AB í Sviþjóð
og Alusuisse.
Rætt var um að reisa 90 til
100.000 tonna álver með það
í huga að hægt yrði að
stækka það um helming
síðar. Til samanburðar má
geta þess að álverið í
1989, og þá gert ráð fyrir að
það tæki til starfa fyrri hluta
árs 1992.
Eitt eða tvö fyrirtœki?
Ekki hefur verið tekin
ákvörðun um hvort hið fyrir-
hugaða álver og það sem
fyrir er i Straumsvík verði eitt
og sama fyrirtækið eða tvö
aðskilin. Friðrik Sophusson
iðnaðarráðherra sagði í sam-
tali við Alþýðublaðið að nvort
tveggja kæmi til greina, að
núverandi álver í Straumsvík
starfaði sem hluti af einu
fyrirtæki og hið nýja álver
væri þá hugsað sem stækk-
un þess, eða að nýja álverið
yrði byggt sem sérstakt fyrir-
tæki sem Alusuisse ætti
jafnframt hluta í.
Friðrik segir Ijóst að úr-
vinnslufyrirtækin í Evrópu
þurfi í vaxandi mæli á áli að
halda. Annars vegar hafi
notkun áls aukist í Evrópu og
hins vegar hafi nokkrum hrá-
álsverksmiðjum verið lokað,
m.a. vegna orkuskorts og
mengunar, enda sé verið
sums staðar að framleiða raf-
magn úr kolum. „Þetta hefur
gefið okkur tækifæri með
okkar orku að koma inn í
myndina, og áhugavert er
fyrir þá að byggja hérna ál-
ver.“ Hann segir flest þess-
ara fyrirtækja vera af þeirri
stærð að þau gætu ekki
ráðið við að byggja álver af
þeirri stærð sem fyrirhuguð
sé, ein og sér.
Island eignaraðili?
En hvernig munu eignar-
hlutföll í hinu nýja álveri
verða?
„Það er ekki ljóst,“ segir
Friðrik. Hann segir að hins
vegar sé Ijóst að fyrirtækin
fjögur, burtséð frá hvernig
eignarhlutföll koma til með
að verða, geri nú þegar ráð
fyrir því að nota framleiðslu í
þvi magni sem álverið myndi
anna, þ.e.a.s. 100 þúsund
tonn af áli á ári. Alveg eigi
eftir að ræða í hvaða hlut-
föllum framleiðslan verði
seld. „Það er líka alveg órætt
hvort að við eigum að eiga
einhvern hluta af þessari ál-
verksmiðju. Það er ekkert
keppikefli nema síður sé, en •
kæmi auðvitað til greina í
mjög smáum stíl. Það gæti
verið ástæða til að eiga
kannski örfá prósent til þess
að vera með í ráðurn."
Kostnaður við byggingu ál-
versins verður síðan í réttu
hlutfalli við eignarhluta eins
og hjávenjulegu hlutafélagi.
Friðrik segir að þegar sé bú-
ið að leggja í nokkurn frum-
kostnað, og veröi hann lagð-
ur inn I þá undirbúningsvinnu
sem eftir á að vinna, en að
öðru leyti verði það borgað af
þessum fjórum fyrirtækjum
ef af samningi verður.
Landsvirkjun tilbúin
í þeirri hagkvæmnisathug-
un sem stefnt er að fari fram
verður kannað m.a., hvaða
tækni sé best að nota hér á
landi, en um ýmsar leiðir er
að ræða i þeim etnum, ýmsa
verkfræðilega útreikninga
þarf að gera og siðast en
ekki síst hvaða orkuverð þurfi
að borga svo eitthvað sé
nefnt. Eins og að framan
greinir, er það ekki fyrr en að
henni lokinni sem ákvörðun
verður tekin hvort af bygg-
ingu verður, bæði af hálfu
fyrirtækjanna og eins af
hálfu íslands. „Því auðvitað
er markmiðið hjá okkur að ná
sem allra mestu út úr slíku
fyrirtæki, bæði í formi orku-
verðs, í formi skatta og at-
vinnu,“ segir Friðrik Sophus-
son.
Verði af þessu álveri er
Ijóst að fara þarf út í frekari
virkjanir. „Við erum alveg
klárir með plön. Það fer allt
eftir því hvað þetta verður
stórt og í hvaða áföngum á
að gera þetta, hvernig við för-
um í hlutina", segir Jóhann
Már Maríusson aðstoðarfor-
stjóri Landsvirkjunar í sam-
tali við Alþýðublaðið. Hann
segir að við þetta myndi
Blönduvirkjun fullnýtast
strax, og sennilega þyrfti að
bæta við. Þar væri þá nær-
tækasti kosturinn að stækka
Búrfellsvirkjun og klára Kvísl-
arveituvirkjun en einn áfangi
er eftir við hana.
Of snemmt er að segja til
um hvaða áhrif álverið gæti
haft fyrir Landsvirkjun hvað
raforkuverð varðar, en sala
raforku til slíkra fyrirtækja
má ekki valda hærra raforku-
verði til annarra aðila sam-
kvæmt lögum um Landsvirkj-
un. „Á hinn bóginn erum við
klemmdir af því að það eru
aðrir sem vilja lika ná i svona
viðskipti, þannig að við get-
um ekki heimtað hvað sem
er“, segir Jóhann Már Mar-
íusson.
Möguleikar kannaðir
En hvað með frekari stór-
iðjuframkvæmdir? Friðrik
Sophusson benti á að nýlega
hafi verið komið á markaðs-
skrifstofu fyrir orku, og væri
það samstarfsverkefni ráðu-
neytisins og Landsvirkjunar.
„Þar verður starfandi for-
stöðumaðurog starfsfólk
sem mun vinna að þvi skipu-
lega aö afla allra hugsanlegra
upplýsinga sem geta komið
okkur að gagni við að selja
orku, hvort sem það yrði með
beinum eða óbeinum hætti
til stóriðju hér á landi“, segir
Friðrik Sophusson iðnaðar-
ráðherra.