Tíminn - 21.11.1967, Blaðsíða 1

266. tbl. — Þriðjudagur 21. nóv. 1967. — 51. árg
Cierist áskrifendui að
rlMANUM
ftringið i síma 12323
AuffJýsing t TlMANUM
kemui ctaglega fyrir augu
80— iO(J þúsund lesenda.
Það var ekki mannþrönginni fyrir að fara í gjaldeyrisdeild TJtvegsbankans í gær.
(TímamyndGE)
SITJA NU A FUNDUM
UM ÖRLÖG KRÖNUNNAR
TK-Reykjavik, mánudag.
Fundahöld hafa verið tíð meðal
ráðamanna frá því tilkynnt var
um gengisfellingu brezka sterlings
pundsins á laugardagskvöld. Seðla
bankinn stöðvaði þegar alla sölu
og kaup gjaldeyris og fjármála-
ráðuneytið stöðvaði tollafgreiðslu
vara. Starfsmenn Seðlabanka og
Efnahagsstofnunar reikna nú út
áhrif gengisfalls pundsins á ís-
lenzkt efnaliagslíf og áhrif gengis-
falls islenzkrar krónu á efnahags-
og fjármálalíf. Samkvænit lögum
fer Seðlabanki íslands með geng-
isskráningarvaldið í samráði við
ríkisstjórnina og hafa ráðherrar
undanfarið setið á fundum með
bankastjórum Seðlabankans og
rætt um örlög íslenzku k”'”'-nna -
Samkomulag varð um það milli
þingflokkanna að frestu þr.ðju
umræðu um frumvarp ríkisstjórn-
arinnar um efnaliagsaðgerðir en
hún átti að fara fram í útvarpi
í kvöld. Alþýðusamband íslands
hefur lýst yfir, að gengisfall
pundsins muni ekki breyta við-
horfum þess til boðaðra verkfalls-
aðgerða til að tryggja að k^uplags
vísitala haldist óslitið. Vinnuveit
endasamband íslands hefur hins
vegar frestað fundi sínum um
ástandið á vinnumarkaðnum til
miðvikudags, en fundur þe-ssi átti
að hefjast á mo>'gun. Þingflokk-
arnir sátn á fundum f' dag og
■ræddu hið breytta viðhorf. Hörku
sala var á vcrðtryggðum spariskír-
teinum rikissjóðs í dag. Seldust
þau upp í bönkunum og voru að-
eins til sölu í Seðlabankanum
seinnipartinn i dag og búizt við
að þau seljast algerlega upp fyrir
hádegi á moi'gun. nafu inenn
dregið fé af sparisjóðsreikning-
um sínum og reyna að vernda verð
gildi peninga sinna með verð-
bréfakaupunum. Suin innflutnings
fyrirtæki voru lokuð í dag og
framkvæmdu vörutalningu. Inn-
flutningsfyrirtæki j landinu iiiunu
nú sámtals skulda um 800 milljón
ir króna í eriendum vöruvíxlum,
sem greiða verður á því gengi,
sem skráð verður, þegar sala
gjaldeyris hefst að nýju.
Gengi brezka sterlingspundsins
var felát um 14,3% og nokkur önn
ur níki, sem mjög eru háð 'brezka
markaðnum, áfcváðu að lækfca
gengi sinnar myntar en þó e'kki
eins mikið og Bretar, heldur því,
sem þau telja gengislækkun
pundsins vega í sínu efnahagslífi.
Þannig áfcvað danska stjórnin t. d.
7,9% gengisfellingu dönsku krón
unniar, en verulegur hluti útflutn
ings Dana fer til Bretlands. Geog
isfall pundsins mun hafa áhrif á
um þriðjung útflutnings okfcar og
hafa 14% verðlæfckun í för með
sér á Bretlandsmarkaði en minni
læk'kun á mönkuðum í öðrum
löndum, sem lækkað hafa gengi
vegna verðfaills pundsins. Gengis
fall pundsins um 14,3% gefur því
ekki beint tilefni til 14,3% gengis
fellingar íslenzku krónunnar, held
ur miifclu lægri prósentu, og einn-
ig verður að hafa í huga, að geng
Mækkun pundsins er ekki að öllu
neik'væð í uta.nríkisverzlun okkar,
þar sem innflutninigur frá Bret-
landi verður 14,3% hagstæðari en
'verið hefur. Sá frestur, sem ríkis-
stjórnin hefur tekið sér til ákvörð
unar í málinu virðist gafa ábend-
ingu um að hún ætli að skoða
máleíni atviinnuiveganna en for-
ystumenn þeirra hafa mánuðum
og misserum saman ful'lyrt, að
gengi íslenzku krónunnar væri of
hátt skráð og haifði þá að sjálf-
sögðu engurn komið til hugar að
gengi sterlingspundsins yrði feMt.
Hiyigigist ríkisstjórnin fella gengi
íslenzfcu krónunnar jafn mikið og
gengi pundsins eða um 14,3%,
Framhald á bls. 14
Gjaldeyrissjóffurinn:
GEYMDUM
400 MILLJ.
I LONDON
IGÞ-Reykjavík, mánudag.
Tíminn reyndi í gær að afla
sér upplýsinga um, hvar gjald-
eyrissjóðurinn væri niðurkom-
inn og hivaða áhrif gengisfell-
ing sterlingispunds-ins hefði á
hamn. Erfitt var að fá nokkrar
staðfestar uipplýsingar um þetta
miál. Gjaldeyrissjóðurinn nam
níu hundruð mililjónum Króna
í októberlok, og hefur eitthvað
læfckað síðan, en þó varla nið-
ur fyrir átta hundruð milljónir
króna. Talsverður hluti gjald-
eyrissjóðsins er geyimdur í
Bretlandi, eða nær helmingur.
Mun því láta nærri að um fjög
ur hundruð milljónir króna
hafi lent í genigisfallinu, sem
þýðir rýrnun hans sem gengis-
fallinu nemur, verði gengis-
sk.ráning óbreytt hér á landi.
Verði gengi íslenzku krón-
unnar feJlt til jafns við sterl-
ingspundið, stendur sá hluti
gjaldeyrissjóðsins, sem geymd-
ur er á sterlingssvæðinu
óbreytt'ur, en hinn hluti 'hans
hækfcar að sama skapi.
Framhald á 15. síðu.
GENGI PUNDSINS FELLT UM 14,3% Á LAUGARDAGINN
Wilson
10 ríki hafa þegar fellt
gengi - 34 fella það ekki
Gjaldkerinn í gjaldeyrisdeildl
Landsbankans sat meff hendur í
sknuti og sneri baki í „Gengis-
skráninguna". (Tímamynd GE)
NTB-London, mánudag.
A Brezka ríkisstjórnin til-
kynnti á laugardagskvöldiff, að
hún hefði ákveffiff aff fella
gengi sterlingspundsins um
14,3%. Meff gengisfellingunni
er stefnt aff því aff bæta við-
skiptajöfnuff Bretlands viff út-
lönd og draga úr atvinnuleysi,
aff sögn taismanna ríkisstjórn
arinnar.
A Ákvörffun þessi var harff-
lega gagnrýnd af stjórnarand-
stöffunni á fundi í neffri mál
stofu brezka þingsins í dag, o<;
er raffizt var sem harðast að
James Callaghan, lét liann að
því liggja óbeint, að hann
kynni aff segja af sér embætti
fjármálaráffherra.
A Fjöidi ríkja hefur þegar
tiíkynnt að þau muni ekki fcila
gengi sitt þrátt fyrir aen ■ is'ei)
ingu Breta Eru þau ríki 34
talsins, þar á meðal Noregur,
Svþjóff og Finnland og flest
önnur Evrópuríki. Aftur á móti
höfffu 10 ríki tilkynnt í kvöld,
að þau myndu fella gengiff,
þar á mcffal Danmörk.
Brezkir fjármálasérfræðing-
ar, sem rannsakað hafa áhrif
gengisfellingarinnar erlendis
og heima fyrir segja. að áhrif
hennar hafi verið hpnnileg.
,ins op ti! var ætlazt. Þá eru
menn og óánæsðir með rilkynn
ingu frá Sviss um gengi punds
ins þar í landi; þar er engi
sterlingspundsin? nú skráð
2.410 dnlir, en það er mun
hærra en opinbert gcngi þess.
sem er 2.400 dalir.
Verðfall varð mikið í kaup
höllum víð'a um heim í dag og
var þeim sums staðar lokað. í
Wail Street í New York féllu
hlutabróf um alls 8 milljarða
dala á tæpum 70 mínútum.
Féllu þar öll verðbréf í verði,
nema gullverðbréf. í kauphöll
inni í París var þvílík eftir-
spurn eftir guliverðbréfum og
hlutabréfum í gulinámum, að
öil viðskipti á því sviði voru
stöðvuð.
Brezk verðbréf féllu í verði
um sem svarar 10% í dag í
Tokió voru seldar ne .eyntar
80 millj. hlutábréfa og verð-
faliið varð þvílíkt að innað
eins hefur ekki orfSið síðan frá
stríðslokum 1045 í Stokkhoimi
varð og talsvert verðfall á
flestum hlutabréfum. í Stokk
hólmi segja sérfræðingar aff
gengisfelling pundsins muni
hafa afleiðingar á sænsfca bíla
markaðinn fyrr en varir; brátt
muni brezkir bflar svo sem
Jaguar og BMC lækka í verði
og verða skæðir keppinautar
þeim sænsku.
Fastaráð EFTA lýsti í dag
yfir stuðningi sínum viff þá
ákvörðun brezku ríkisstjórnar
innar um að fella gengi sterl
ingspundsins, og kvaðst ráðið
vona, að hún yrði til heilla fyr
ir efnahag Breta.
Áreiðanlegar heimildir
herma, að fulltrúar ráðsins hafi
lýst yfir ánægjp sinni yfir því
Framhald á 15. síffa