Tíminn - 09.12.1967, Qupperneq 5

N
LAUGARDAGUR 9. deseznber 1967.
TÍMINN
Oscar Clausen: Sðgur og
sagnir af Snæfellsnesi
„Sögur og sagnir af Snæfelis-
nesi“ eftir O.sear Ciaiusen, er kom-
in út hjá Skuggsjá.
Oscar Clausen er fæddur í
Stykkishólmi 7. febrúar 1889 og
varð því áttræður í vetur sem
leið. Af tilefni þessara tíimamóta
í ævi hans er bók þessi gefin út.
Oscar Clausen var snemma at-
haigull, forvitinn á flesta hluti og
jþvi spurull. Hann var glöggur á
gerð manna og gaf sig á tal við
hverskonar karla og konur. Hann
nam isögur frá liðinnd tíð, fylgdist
með því, sem til táðinda taldist,
kynntist skoðunum manna og
liífskjörum, trú þeirra og hjátrú.
Þessi útgáfa á „Sögum og sogn
um af Snœfelísnesi" er hugsað
tveggja biuda verk. Sögur af Snæ
fellsnesi, sem út kiom í heftum ár-
ið 1985 og næstu ár á eftir, er
að sjálflsögðu veigamikill hluti
þessa bindis. Einnig er hér að
finna Sögur Ásu á Svaibarði, sem
einnig er áður útgefið og loks er
langur og merkur þáttur af
Hrappseyingum, ættmönnum
Boga Bemediktssonar hins mikla
fjáraflamanns og verzlunarstióra
Ólafs Thorlaciusar í Stykkishólmi
en Bogi er kunnur fyrir hið
merika mann- og sagnfræðirit sitt
Sýslumannaævir.
Sögur og sagnir af Snæfellsnesi
er ákaflega fjölbreytt að ef.il,
eins og raunar er um rit þess-
arar tegundar, oa munu m'iveir
fagna því og þá ekki sízt Snæ-
fedlingar og Breiðfirðingar, að fa
í snotru og aðgenigilegu safnriti
úrvai Snæfellskra sagna, sem
margar hefðu efalaust glatast ef
ekki hefði komið til þessi söfn-
un Osoars dausen.
Sögur og sagnir af iSnæfellsnesi
er 286 Maðsáður að stærð og
prentuð í Aliþýðuprentsmiðjunni
h.f. Bókarkápa er gerð af Atla
Má, en útgef andi er Skuggsjá.
Sigur þinn er sigur minn
Bók um dulræn efni.
„Sigur þian er sigur minn“, eft
ir Ólaf Tiyggvason er komin út
hjá Skuggisjá.
Ólafur Tryggvason er fyrir
löngu landskunnur fyrir ritstörf
sín og iiuigleiðingar. Bækur hans,
„Hugliaakningar", „Tveggja heima
sýn“ og „Hugsað upphátt", hafa
allar vakið md'kla athygli og um-
tal, eada þótt ekki hafi allir ver-
ið á eitt sáttir um boðskap Ólafs.
Nú hefur Ólafur skrifað skáldisögu
hina fyrstu bók sína þeirrar gerð-
ar, og styðst hann enn við reynslu
sína á dulrænum sviðum, og er
sú reynsla grunntóna alls er sag-
an greinir frá.
Sigur þinn er sigur minn er
saga hjónanna Fjölais og Sólveig-
ar, — baiáttusaga þeirra, — saga
um ástir og örlög ólíkra mann-
gerða. Sólveig er bugrökk og
sterlk, heil og sönn í anda og at-
höfn og full af fórnarlund hinn-
ar trygglyadu konu. Hún fórnar
stanflsorku sinni og þreki, hún
fórnar yfirleitt öllu fyrir ást sína,
en hún bognar ekki eða brestur,
heldur vex í hverri nýrri raun.
Sigur þinn er sigur minn er
184 Maðsíður og prentuð í Prent-
verki Akraness h.f. Bókarkápa er
gerð af Atla Má. Útgefandi er
Skuggsjá.
önnur bók Svövu Jakobsdóttur:
VEIZLA UNDIR GRJÓTVEGG
Vaisaugahók
og Sfelpur á
stutfum pilsum
FB-Beykjavík, þriðjudag.
Tvær unglingabækur hafa__ bor-
izt tra BOB á Akureyri. Önnur
er Vaisauga og bræðurnir hans
hvítu eftir Ulf Uller, en hia er
Stelpur á stuttum pilsum eftir
Jeinnu og Hreiðar Stef ánsson.
Þetta er þriðja bókia um Vals-
auga, og sú fjórða er væntanleg
á næsta ári og nefnist Valsauga '
og Minnetoaka. Vailsauea er Ind'
ánaskaga eins og nafnið mun gefa
til kynna. og án efa mjög spenn
andi eias og slíkar sögur eru
alltaf.
Steipur á stuttum pilsum er
saga af Emmu, unglingisstúlku >
Reykjavík, sem á við vaxandi erf-
iðleika að stríða. Sagan er á köfl-
um mjög átakanleg og raunsæ
harlmsaga ungrar stúlku í nútíma
íslenzku þjóðfélagi. Segir útgef-
andinn, að sagaa eigi brýnt er-
indi jafnt til foreldra sem nag-
linga. Jenna og Hreiðar Stefáns-
son hafa sent frá sé’ ■ • ins
lingabækur, og eru Ödduibækurn-
ar, sennilega þekktastar þeirra
FB-Reykjavík, þri'ðjudag.
Veizla undir grjótvegg eftir
Svövu Jakobsdóttur er nýkomiri
út hjá Helgafelli. Þetta er önnur
bók Svövu, en fyrri bók hennar
nefnist Tólf konur. Veizla uadir
grjótvegg segir frá lúfi nútíma-
fólks á íslandi, fólks sem lifir á
timum verðbólgu, víxla og vel-
megunar, fólks, sem er peninga-
laust mitt á allsnægtunum. Við
lestur þessara sagna verður sú
spurning áleitia, hvort húsbygg-
iingar og heimilisdýrkun nútíma-
fólks komi í stað æðri verðmæta
segir á bókarkápu. Bókia er 117
Sú ást brenn-
ur heitast
Komin er út sbáldsagan „Sú
ást brennur heitast" eftir frönsku
skáldxoiiuna Juliette Benzoni.
Benzoni er fædd og uppalin < Par |
ís, tók B.A. próf í heimspekj ov j
embætlispróf í lögum, en lagði
síðan stund á ritstörf.
Aðalpersóna sögunnar er Cat-
herine Legoix, dóttir gullsmiiðs i
París. Uag kynntist hún skelfing-
um og grimmd lífsins í Frakk-
landi, meðan á 100 ára stríðinu
Framhald á bls. 15
bls. prentuð í Víkingsprenti. Kápa
er eftir Ernu Ragnarsdóttur.
Ný bók eftir ingibjörgu
Jónsdóttur:
EINUM VANN
ÉGEIÐA
„Einum vann ég eiða“, eftir
Ingáíbjörgu Jónsdóttur er komin
út hjá Skuggsjá.
Iagibjörg er kunn fyrir fyrri
skáldsögur sínar, barnasögur og
barnaleikrit. Þessi nýja skáldsaga
hennar er þroskasaga ungrar
stúlku, sem eJist upp í litlu þorpi
vestur á fjörðum. Sagan lýsir
áhrifum þeim, sem hún verður
fiyrir í heimabyggð sinni og fólk-
inu sem þorpið byggir. GeirþrúG-
ur, en svo heitir stúlkaa, er hald-
in óslökkvandi menntaþrá, sem
hún fær að nokkru fuálnægt wegna
stuðningis föður síns og fyrsta
kenaara síns. Hún þráir vini og
félaga, em á afar erfitt með að.
samlagast öðru fólki og lifir í
nokkurri einangrun, þótt hún sé
flutt í fjölmenaið í höfuðstaðn-
um. Hiún þráir ást og heimili, gef-
ur ást sína kvæntum manni. «ftm
bregz4 henni, er hún verður
barnshafandi af hans völdum. En
baraið henmar bregzt heani ekki,
það er henni alt, og það fýllir
lSf hennar þeim unaði, sem að-
eins litlu barni er auðið að fylla
lff móður. En þegar ibarnið hverf-
ur úr lífi hennar á hún ekkert
eftir, er fyllt geti það tóm, sem
það skyldi eftir.
Einurn vann ég eiða er 136
blaðsíður að stærð og prentuð í
Prentverki Akraness h.f. Bókar-
kiápa er gerð af Atla Má. Útgef-
andi er Skuggsjá.
HJA SELUM OG HVITA-
BJÖRNUM - BÖK NANSENS
Hjá Selum og hvítabjörnum —
oorður á ísihafi eftir Friðþjof
Nansen er komin út hjá ísafold-
arprentsmiðju. í þessari bók seg-
ir Nansen frá íshafsdvöl sinni
vorið 1882. Þegar Namsea kom
norður í íshaf í fyrsta skipti bar
margt nýtt fyrir augu. Nansea
reyndist bezta selaskyttan á sk'.p-
inu, og honn skaut maraa hvíta-
birni Sumar þeirra voru í víga-
hug og ætluðu sér að éta hann.
Þeir eru sterkir og geta verið
grimmir.
Útgefandiinn segir, að þetta. sé
ágæt bók handa strákum á aldr
inum átta til 80 ára.
STOÐVIÐ KLUKKUNA -
MARÍA VITAVÖRÐUR
OG ÚLFHUNDURINN
FRÁ ÆGISÚTGÁFUNNI
EJ-Reykjavík, fknmtudag.
Blaðinu hafa borizt þrjár bæk-
ur frá Ægiisútgáfunai. „Stöðvið
klukkuna", eftir Denise Robins,
„María vitavörður" eftir Th.
„Mamma skilur allt“ - í annarri út-
gáfu og „Helreið“ Selmu Lagerlöf
FB-Reykjavík, þriðjudag.
„Mamma skilur allt“ önnur
bók-Stefáns Jóassonar um Hjalta
litla er nú komin út annam
útg. 1 iyira kom út „Sagan hans
Hjalta litla" sömuleiðis í anr.ar. í
útgáfu. „Mamma skilur allt" er
beint framhald af þeirri bók, en
báðar þessar bækur komu fyrst
út 'fyrir um það bil 20 árum. og
hlutu þá meiri vinsældir ung-
lin.ga, og einnig fullorðins fólks,
en dæmi eru til um unglingabæk-
ur, ea bækurnar voru þá m.a. iesn
ar uþp í barnatímum útvarpsins.
Stefán Jónsson, kennari var vin
ui barnanna. og hann skiídi bör-
og ung’inga betur en flestir aðr-
ir Þess vegna eru unghngaOæ.1:
ur hans með því bezta, sem skrii
að hefur verið á íslenzku.
Mamma skilur allt er 264 bls..
gofin út af ísafold.
ísafoldarpreatsmiðjan hefur
einnig sent frá sér Helreiðina ■> t
ir Selmu Lagerlöf, en bókin nefn-
ist á frummálinu „Körkarlen"
Það var séra Kjartan Helgason
prestur i Hvammi í Dölurai, sem
þýddj bókima á íslenzku. Hann
ferðaðist um byggðir Vestur-ís-
lendinga veturinn 1819—1920 orp
diKaó) í rirkjum þar og flutti er-
indi en einn þáttur i þvi sta,
hans í Vesturheimi að viðhalda
íslenzkrj tungu og þjóðernis-
kea.rid var að láta gefa út vestan
hafs þýðingu sína á þessari sögu
Selmu Lagerlöf.
Schröok-Beck og „Úlfhundurinn“
eftir Kem Aadenson.
Um bók Denise Robins segir
Útgáfan, að þetta sé önnur bók
útgáfunnar eftir þennan höfund-
— „A s.i. ári kom Fiona, sem
gufafli upp á þrem vikum. Þesss
er ekki síður speanandi, enda er
höfundurinn meðal stórvirkustu
og vinsælustu ástarsagna-höf-
unda“.
Um „Maríu vitavörð" segir út-
gáfan að sagan gerist á afskekktri
eyju í Norðursjó og sé sannköll-
uð ástar- og hetjusaga. Áður hef-
ur komið út hér eftir þennan höf
md bó'kin „Fósturdóttiria"
,.Úlfhundurinn“ er ungiitige-
bók ofe segir útgefandi að „stúlk-
ur jafnt sem drengir munu hríf
ast af þessari spennaadi sögu
Hún hefur boðskap að flytja, sem
er þó engin prédikun, heldur vaf
inn i atburðarásina, eins og ívat
í voð. Úlfhuindurinn er samian at
hlýju og á heima meðal beztu
dýrasagna“.
Á VÍÐAVANGI
70% hækkun hitaveitu
gjalda á 2 árum
í umræðunum um hitaveitu-
málin á köldum borgarstjórnar
fundi í fyrradag, minnti
Krisijan Benediktsson, borgar-
‘fulltrúr Framsóknarflokksins á,
að hitaveitugjöld hefðu verið
haeKkuð um samtals hvorki
meira né minna en 70% á tæp
nm tveimur árum, þegar sú
nætkun, sem nú er ráðgerð
— 18% — kemur til fram-
kvæmda. Árið 1965 var tekið
upp ákvæði um hækkun hita-
veitugjalda samfara hækkun,
sem yrði í byggingavísitölu. Þá
hefði mátt skilja á meirihlut.
anum i borgarstjórn, að með
bví ákvæði hefðu öll vandkvæði
Hitaveitu Reykjavíkur verið
leyst i eitt skipti fyrir öll. Nú
kvæði við annan tón og ætti nú
enn að hækka hitaveitugjöldin
um 18%. Yfirvofandi hækkun
hitaveitugjalda svo og rafveitu-
gjalda væri eitur í þau svöðu-
sár, sem margir hefðu hlotið
af völdum gengisfellingarinnar
og vel gæti svo farið að þessar
raðstafanir myndu knýja fram
stig af stigi launahækkanir svo
að hægt og sígandi myndi jafn
ast upp það, sem áunnizt hefði
við gengisfellinguna. Taldi
Kristjan að skynsamlegra væri
að áeila þessum álögum niður
á nokkra áfanga heidur en taka
bá í einu stökki.

íslenzkur iSnaður
í greinargerð með tillögu
þeuri sem Þórarinn Þórarins-
son og fl. hafa flutt um lækk
nn loila á.efnivörum og vélum
til iðnaðarins, segir m.a.:
„IWprgar iðngreinar hafa jafn
vel dregizt mikið saman. Þessu
valaa vmsar óeðlilegar stjórnar
ráðstatanir, eins og lánsfjár-
höftin og hóflaus innflutningur
arlendra iðnaðarvara. fslenzki
ma-KPðurinn er svo lítill, að á
möipum sviðum er ekki starfs
?rundvöllur nema fyrir eitt vel
rekið fyrirtæki. Þess vegna er
nu rætt um sameiningu iðnfyrir
tækja í vissum greinum. Þetta
sýnir bezt, hvaða afleiðingar
bað setnr haft að veita tugum
og ja'hvel hundruðum erlendra
fyrinækja aðstöðu til að keppa
á hinum litla íslenzka markaði.
JafnveJ þótt hin erlendu fyrir-
tæki nái ekki nema 10—20%
markaðarins, getur það leitt
til cess að ekki sé lengur arð-
vænlegt að reka íslenzkt iðn.
fyrntæki viðkomandi starfs-
greui.
Reynsla Japana
Þótt sá samdráttur, sem er í
siavarutveginum nú, standi von
andi eski lengi, eru engar líkur
tii þess. að hinir tveir fornu
undirt.iöðuatvinnuvegir, land-
'*uaaður og sjávarútvegur, nægi
iil að tryggja bjóðinni næga
atvicnu og góða afkomu á kom
andi arum. Hér verður að rísa
tiJ víðbótar mikill og vaxandi
iðnaðm ef fullnægja á hinum
eðlilegu kröfum um næga at-
vinnu og batnandi afkomu. Þvi
marki eiga fslendingár vel að
geta náð ef rétt er á máium
haid<ð. engu síður en aðrar
þjóðir En ti? þess að svo verði,
ban vitanlega að hlúa að iðnað
innro á sem flestan hátt og
veita bonum sjálfsagða vernd,
meðan hann er að rísa á legg.
Það hafa aðrar þjóðir, sem Iíkt
er ástatt um, gert og gera. Má
Framhald á bls. 15.