Alþýðublaðið - 02.11.1988, Blaðsíða 3

( í I

Miövikudagur 2. nóvember 1988
FRETTIR
Þingmaður segir verðbréfafyrirtœki hagnast á neyð fólksins
BUÐU 800 ÞÚSUND í 1300
ÞÚSUND KRÚNA LÁNSL0F0RÐ
Hagþenkir
800 þús. í
starfsstyrki og
skaöabætur
Hagþenkir, sem er félag
höfunda fræöirita og
kennslugagna, veitti á síð-
asta starfsári sinu 800 þús.
kr. í starfsstyrki og skaða-
bætur til höfunda. Félagið
fær greiðslur vegna aðildar
sinnar að samningum Fjölís
um vissa heimild opinberra
skóla til að Ijósrita úr útgefn-
um verkum.
Fénu er aö mestu variö til
skaöabóta til höfunda sem
Ijósritun bitnar á og til
styrkja en á síðasta starfsári
félagsins fengu 20 höfundar
styrki og skaðabætur.
Aóalfundur Hagþenkis var
haldinn 25. október og skor-
aði fundurinn á stjórnvöld aö
hætta að skattleggja bækur
umfram aöra fjölmiöla og
krafðist þess aö sanngjarnar
greiðslur komi framvegis fyrir
afnot bóka í öllum opinber-
um bókasöfnum o.fl.
Saltsíldarsamningar
150 þúsund
tunnur til Sovét
Samningar hafa tekist við
Sovétmenn um sölu á 150
þúsund tunnum af hausskor-
inni og slógdreginni saltsíld.
Er það ágætur samningur þar
sem Sovétmenn hafa undan-
farin ár einungis viijað kaupa
heilsaltaða síld. Farið gæti
svo að 50 þúsund tunnur
verði seldar þangað til við-
bótar á þessari vertið.
Þrátt fyrir að í viðskipta-
samningum landanna skuld-
bindi Sovétmenn sig til að
kaupa árlega 200 þúsund
tunnur af síld, höföu þeir
aðeins heimild til að semja
um kaup á 150 þúsund tunn-
um nú. Sá möguleiki er þó
fyrir hendi að þeir kaupi 50
þúsund tunnur til viðbótar og
hafa þeir frest til 15. nóv-
ember n.k. til að taka ákvörö-
un um það.
Nýmælið í samningnum er
að Sovétmenn kaupa allt
magnið í hausskorinni og
slógdreginni síld, en undan-
farin ár hafa þeir eingöngu
viljað kaupa heilsaltaða síld
og felst i því töluverð aukn-
ing I verðmætasköpun.
Forsœtisráðuneytið
Jón Sveinsson ráð-
inn aðstoðarmaður
Steingríms
Jón Sveinsson lögfræðing-
ur hefur verið ráðinn aöstoð-
armaður Steingrims Her-
mannssonar forsætisráð-
herra.
Jón Sveinsson er fæddur
7. júlí 1950, lauk lögfræði-
prófi frá Háskóla íslands
1976, starfaði síðan sem
dómarafulltrúi við embætti
bæjarfógetans á Akranesi til
1980, en hefur eftir það rekið
þar lögfræðiskrifstofu. Jón
varð héraðsdómslöqmaður
1979.
Jón hefur átt sæti i bæjar-
stjórn og bæjarráði Akra-
ness, auk ýmissa nefnda og
stjórna á vegum kaupstaðar-
ins.
Þá hefur Jón gegnt ýmsum
trúnaðarstörfum fyrir Fram-
sóknarflokkinn, átt sæti í
framkvæmdastjórn og mið-
stjórn og varaþingmaður
flokksins í Vesturlandskjör-
dæmi var hann á árunum
1979-1987.
I umræðum um stjórnar-
frumvarpið um veröbréfasjóð-
ina í neðri deild Alþingis i
gær sagði Stefán Valgeirs-
son meðal annars að hann
gæti tíundað mörg dæmi um
óeðlilega starfshætti verð- .
bréfafyrirtækjanna. Nefndi
hann ónafngreind hjón sem
fengu frá Húsnæðisstofnun
lánsloforð upp á 1.300 þús-
undir króna að 9 mánuðum
liðnum. Hjónunum lá á með
hálfklárað hús að fá peninga
sem fyrst. Þau fengu enga
fyrirgreiðslu i banka, en leit-
uðu þá til verðbréfafyrirtækis
og þar var þeim boðið upp á
800 þúsund krónur fyrir láns-
loforðið. Afföllin því hátt i
40%.
í samtali við Alþýðublaðið
RáÖhúsiÖ í
Öskjuhlíö
Asgeir Hannes Eiríks-
son með tillögu um að
byggð verði nákvœm
eftirmynd gamla
þinghússins sem snúi út
að tjörninni
Ásgeir Hannes Eiriksson
varaþingmaður Borgara-
flokksins hefur lagt fram
þingsályktunartillögu sem
gerir ráð fyrir frumlegri
„lausn“ á húsnæðismálum
Alþingis og ráðhúsmálum
Reykjavikurborgar. Ásgeir vill
að hætt verði við fyrirhugaða
nýbyggingu Alþingis, þess i
stað verði byggð nákvæm
eftirmynd gamla Alþingis-
hússins á bílastæðalóðinni
sunnan þinghússins, að Al-
þingi fái bílastæðagrunn ráð-
hússins i tjörninni en leggur
til að ráðhúsið risi við suður-
hliöar Öskjuhliðar við rætur
geymanna með veitingahús-
ið.
„Ég vil losa Reykvíkinga
við það stóra og Ijóta hús
sem stendur til að reisa undir
Alþingi. Ég vil reisa hús sem
er nákvæmlega eins og
gamla húsið á bllastæðinu
þar sem gamla góðtemplara-
húsiö var og að húsin tvö
snúi bökum saman. Ég vil að
ríkið geri tilboö í ráðhús-
grunninn eins og hann stend-
ur núna, þannig að bílastæð-
Forsetar Alþingis ákváðu á
fundi sl. mánudag að afnema
þá óskráðu hefð sem gilt hef-
ur, að þingmál varaþing-
manna njóti ákveðins for-
gangs. Sú regla hefur gilt að
varaþingmenn sitji ekki
skemur á þingi en tvær vikur
og hefur verið hefð fyrir því
að tryggja málum þeirra for-
gang svo þeim auðnist að
mæla fyrir þeim.
Að sögn Guðrúnar Helga-
dóttur forseta sameinaðs
þings var þessi ákvörðun tek-
in þar sem forsetarnir teldu
það ekki lengur eðlilegt að
sagði Stefán aó bankarnir
væru nú að loka á fólk eink-
um vegna mikilla refsivaxta
til Seðlabankans vegna
ónógrar lausafjárstöðu. I
neyð sinni leitaði sumt fólk
til verðbréfafyrirtækjanna og
fengi tilboð sem þetta. Ég
hygg að dæmin séu mörg
sagði hann. Stefán hefur flutt
tvær breytingatillögur við
frumvarpið, þar sem hann
annars vegar leggur til að
bindiskylda verðbréfafyrir-
tækja verði hin sama og hjá
innlánsstofnunum en hins
vegar að viðskiptamenn með
verðbréf afli itarlegra upplýs-
inga um viðskiptamenn sína
og haldi til haga. í umræöun-
um taldi viðskiptaráðherra að
breytingatillaga Stefáns um
in komi en verði undir yfir-
borði tjarnarinnar. Ráðhúsið
mætti síðan rísa í Öskjuhlið-
um og fleiri stofnanir borgar-
innar. Borgarstjórnarfundi
mætti síðan halda í nýja hús-
inu upp á geyminum, sem
enginn sér tilgang í að reisa
og þar getur Davíð og borgar-
stjórnin setið inni og snúist i
kringum borgarbúa. Þá er bú-
iö að stöðva tvö umdeild hús
og látaþaö þriðja fá tilgang"
sagði Ásgeir Hannes í sam-
þingmál varaþingmanna nytu
forgangs á við aðra. „Þessu
verða varaþingmenn að lúta.
Varaþingmenn sitja í minnst
hálfan mánuð og ef þeim
tekst ekki að mæla fyrir mál-
um sínum á þeim tíma kemur
það til kasta þeirra þing-
manna sem þeir hafa setið
fyrir. Staðreyndin er sú aö á
síðasta þingi komu inn yfir
40 varaþingmenn og hafa
stundum mun merkari mál
þurft að víkja vegna þessa
forgangs. Þessi ákvörðun var
að öðru leyti liður í verk-
skipulagningu okkar, þar sem
bindiskylduna gengi of langt,
með tilliti til þess hversu um
ólik sparnaðarform væri að
ræða og hvað upplýsinga-
skylduna varðaði taldi ráð-
herra aö slik ákvæði ættu
betur heima í almennri lög-
gjöf um skatta, Seðlabank-
ann og fleira.
„Þetta frumvarp verður
samþykkt í neðri deild hversu
þunga áherslu sem ég legg á
breytingatillögur minar,"
sagði Stefán í samtali við
blaöiö. „Ég á von á því að
fyrri breytingatillagan við
frumvarpið um verðbréfasjóð-
ina verði samþykkt, því þar er
verið að gera eftirlit með
þessari starfsemi mun örugg-
ara og ég vil leggja trú á að
tali við Alþýðublaðið.
Tillagan gerir ráð fyrir því
að hætta þegar í stað
greiðslum til að undirbúa
byggingu nýs Alþingishúss
við Kirkjustræti og Austur-
völl. í þessu sambandi má
geta þess að i fjárlögum fyrir
næsta ár er ekki gert ráð fyrir
útgjöldum vegna nýbygging-
arinnar, en á fjárlögum yfir-
standandi árs eru 6 milljónir
króna veittar vegna hönnun-
arkostnaðar hússins.
leitast er við að dreifa þing-
málunum betur yfir starfs-
timann, en að þau hlaðist
ekki upp rétt fyrir þinglok.
Þessi hefð sem nú á að af-
leggjast myndaðist þegar
það var tiltölulega sjaldgæft
að varaþingmenn tóku sæti á
Alþingi, en nú oröið getur
þessi hefð leitt til þess að
þeir hreinlega leggja undir
sig þinghaldið, en við ætlum
okkur síst að gera varaþing-
mönnum starfið erfitt og
þessi ákvörðun er alls ekki
tekin með ákveöin þingmál í
huga“ sagði Guðrún.
meirihluti þingsins vilji ekki
ganga eins tryggilega frá þvi
máli og hægt er. Það eru
skiptar skoðanir á þá grein
frumvarpsins sem fjallar um
bindiskylduna. Bindiskylda
var sett hjá bönkum og spari-
sjóðum til að standa undir
afurðalánum atvinnuveganna,
en nú er frá því gengið á ann-
an veg og sú röksemd ekki
lengur fyrir hendi. En ef
bankar, sparisjóðir og inn-
lánsdeildir eiga á annað borð
aö binda sitt fjármagn þá sé
ég ekki nokkur rök fyrir því
að svipaðar kvaðir séu ekki á
þessum veröbréfafyrirtækj-
um, vegna þess hvernig
þeirra starfsemi er háttað í
raun og veru.“
r
Iþró ttasam bandið
1987
REKSTRAR-
TEKJUR
FJÓR-
FÖLDUÐUST
Badminton í mikilli
sókn en lœgð í frjálsum
íþróttum og á skíðum
í rekstrarreikningi íþrótta-
sambands íslands kemur
fram, að rekstrartekjur sam-
bandsins hækkuðu úr 39,5
milljónum króna árið 1986 i
155,3 milljónir í fyrra eða nær
fjórfölduðust. Munaói þar
mestu um 114,6 milljón króna
tekjur frá íslenskri getspá
(Lottó) í fyrst skiptið. Á sama
tima minnkuðu tekjur ÍSI af
fótboltagetraununum úr 8,9
milljónum i 2,4 milljónir eða
um 73%.
Fjárhagsáætlun ÍSÍ fyrir
næsta ár hljóóar upp á 203
milljónir króna. í ársskýrslu
ÍSÍ kemur meðal annars fram,
að heildarkostnaður íþrótta-
hreyfingarinnar hafi í fyrra
numið rúmum 1 milljarði
króna ug hafði þá hækkað
um nær 100% frá árinu áður.
Af fjárlögum fengust hins
vegar 26,2 milljónir króna,
sem er 3% heildarkostnaðar-
ins, en hlutfallið var 4,7%
árið 1985 og 5% árið 1982.
íþróttaiökendur töldust
94.689 árið 1987, þar af 61.707
karlar en 33.009 konur. Af
iðkendum voru 43.457 16 ára
eða eldri en 51.259 yngri en
16 ára. Auk þess er að nefna
7.020 manns í stjórnum og
nefndum íþróttahreyfingar-
innar. Knattspyrnan er enn
sem fyrr langvinsælasta
íþróttagreinin með yfir 20
þúsund iðkendur. Skíðaiðkun
virðist hafa dregist saman
um ca. 16% í fyrra en greinin
var enn í öðru sæti. Hand-
knattleiksiðkendur sækja
fast i annað sætið með yfir
10 þúsund iðkendur, litlu
minna en stundar skíðin. Iðk-
endum frjálsra íþrótta virðist
hafa fækkað um ca. 18% og
féll greinin úr þriðja í fimmta
sæti. Sú grein sem er í örust-
um vexti er hins vegar
þadminton og fjölgaði iðk-
endum um helming á milli
ára, úr ca. 5.600 I ca. 8.500.
Grunnur rádhússins fyrirhugada. Varaþingmaður Borgaraflokksins vill
klára bilageymslurnar og láta þær vera undir yfirborði tjarnarinnar en
byggja ráðhúsið sjálft i Oskjuhliö. A/mynd Magnús Reynir.
Þinghefð lœtur undan
FORGANGUR VARAÞINGMANNA AFNUMINN