Alþýðublaðið - 02.11.1988, Qupperneq 7

Miðvikudagur 2. nóvember 1988
7
UTLÖND
Umsjón:
Ingibjörg 1
Árnadóttir 1
Tugþúsundir kúrda streyma yfir
landamærin til Tyrklands. Þeir
segja óhugnanlegur sögur af
fjöldamorðum og eiturefnahern-
aði gegn saklausum ibúum sveita-
þorpa.
VINALAUS ÞJÓD
Fjölmiðlamenn, sem hafa
heimsótt flóttamannabúðirn-
ar í austurhluta Tyrklands,
segjast hafa hitt fólk, sem
bar greinilega merki eitur-
gass. Frásagnir flóttamann-
anna sjálfra ber saman um
þetta. Þeir segja frá eitur-
sprengjum sem sleppt er úr
flugvélum og handsprengjum
með eitri, sem sleppt er úr
þyrlum. Gasið er gult og lífs-
hættulegt, margir hafa látist
af völdum þess.
MÓTMÆLI
Mótmæli gegn eiturgas-
hernaði írak, hafa borist frá
öllum heimshornum. Ríkis-
stjórnir hinna ýmsu ríkja,
hafa miklar áhyggjur af kúrd-
ískum íbúum í norðurhluta
írak, írökum hefur veriö bent
á að eiturefnahernaður sé
brot á öllum alþjóðlegum
samningum.
Utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna George Shultz, segir
Bandaríkjastjórn hafa óyggj-
andi sönnun fyrir því, að Irak-
ar hafi beitt eiturvopnum
gegn kúrdum. Shultz ásakar
Irak um „óafsakanlega og
viðbjóðslega hegðun“. Öld-
ungadeild Bandaríkjaþings
hefur samþykkt strangar
efnahagslegar aðgerðir gegn
írak. Aðalritari Sameinuðu
þjóðanna, Javier Perez de
Cueller tilkynnti írak að kom-
ið hefðu tilmæli frá tíu lönd-
um um að rannsóknarnefnd
verði send til að athuga
sannleikann í þessu máli.
Tilmælin komu frá: Banda-
ríkjunum, Bretlandi, Japan,
Vestur-Þýskalandi, Italíu,
Danmörku, Noregi, íslandi,
Svíþjóð og Finnlandi og
Frakkland hefur gefið í skyn
að það styðji þessi tilmæli.
STUÐNINGUR ARABARÍKJA
Arabaríkin sýna írak fullan
stuðning og segja allt tal um
eiturgas „áróðursherferð".
írak viðurkennir aö hafa
notað eiturgas í stríðinu við
íran, en neitar að hafa beitt
því gegn kúrdum.
í hinu harða stríði milli
uppreisnarmanna af kúrdísk-
um ættum og heimanna rík-
isstjórnarinnar í írak, kemur
það verst niður á hinum al-
menna borgara eins og oftast
er í slíkum átökum.
Mikill hluti kúrdískra
þorpa, líklegast flest þeirra,
hafa verið lögð í rúst.
Kúrdar hafa stundum verið
kallaðir „vinalausa þjóöin“. í
mörg þúsund ár hafa þeir
barist fyrir rétti sínum til
eigin : lands, án árangurs. Ein
af ástæðum þessa, kann að
vera sú, að þeir hafa þá
óheppilegu tilhneigingu, að
fara að berjast hverjir við
aðra, þegar hlé hefur orðið á
bardögum við erkifjendur.
Kúrdum hefur aldrei tekist að
sýna samstöðu i frelsis-
Yfir 120.000 kúrdar hafa komið til
Tyrklands á síðustu vikum, sem flótta-
menn. Þeir eru að flýja fjöldamorð og
eiturhernað frá Irak. Irakar eru að
hegna kúrdum vegna þess að þeir hafa
stutt íran í íran-írak styrjöldinni.
baráttu sinni.
Kúrdar hafa eigin tungu og
gamla hefðbundna menningu
og hafa því alla burði til að
mynda þjóðarheild, en þeim
hefur alltaf verið stjórnað af
öðrum. Eins og sakir standa,
er Kurdistan skipt milli fjög-
urra ríkja: írak, íran, Sýrlands
og Tyrklands. Einnig eru þeir
i minna mæli á sovésku yfir-
ráðasvæði. Það gerir kúrdum
enn erfiðara fyrir, að stór
hluti þess svæðis, sem þeir
kalla Kurdistan og sem þeir
gera tilkall til, er landssvæði
sem armenar gera einnig til-
kall til — en þeir eru líka
landlaus þjóð, — sem krefst
sinnar eigin Armeníu.
í írak, Iran og Tyrklandi
stríða kúrdar við miðstýringu
ríkisstjórnanna. Sérstaklega
hefur þetta verið eftirtakan-
legt í Irak. Frá því á árinu
1963, hefur ríkisstjórnin I
Baghdad, reynt að minnka
áhrif kúrda í hinum olíuríku
héruðum I norðurhluta lands-
ins. Kúrdar hafa í stórum
hópum verið þvingaðir upp í
flutningabíla og þeim gert að
taka búsetu I suðurhluta
landsins. Arabar hafa svo
flust norður eftir og yfirtekið
land kúrdanna.
TÓKU ÁHÆTTU
Þegar stríðið milli Iran og
Irak braust út, sáu leiötogar
kúrda i írak sér leik á borði
með aó fá möguleika á sterk-
um bandamanni móti ríkis-
stjórninni í Bagdad og þeir
fóru í stríðiö við hlið Teheran.
Þetta gerðu þeir, þrátt fyrir
að einnig mullah-ríkisstjórnin
í Teheran hafði verið I blóð-
ugum bardögum gegn hinu
kúrdiska þjóðarbroti í íran.
Kúrdanir i írak hafa þurft
að gjalda það dýru verði, að
hafa stutt íran. Ein af hefnd-
araðgerðum írana voru fjölda-
morðin í gasárásinni í mars
s.l., á kúrdaþorpið Halabja,
en þá voru 5000 þorpsbúar
drepnir.
Nú streyma þúsundir
kúrdiskra flóttamanna yfir
landamærin til Tyrklands. Yfir
80 prósent þeirra eru konur
og börn. Forsætisráðherra
Tyrklands, Turgut Özal hefur
veitt þeim timabundið dvalar-
leyfi. Vegna hinnar alþjóð-
legu athygli, sem flótta-
mannastraumurinn hefur
vakið, munu kúrdar sennilega
geta verið öruggir í Tyrklandi,
þar til aðstæður breytast í
heimalandi þeirra.
Utanrikisráðuneytið í Tyrk-
landi hélt því fram á dögun-
um, að þar í landi hefðu ekki
fundist neinar sannanir fyrir
því, að eiturefnavopnum
hefði verið beitt gegn þeim
kúrdísku flóttamönnum sem
til Tyrklands hafa komiö.
Þetta kemur ekki heim og
saman viö það sem óháðir
fréttamenn, sem heimsótt
hafa þessi landsvæði segja.
Þeir fullyrða að þeir hafi séð
og hitt fólk, sem bar þess
greinilega merki að hafa
orðið fyrir eiturgasárásum.
„Tyrkneskir sérfræðingar I
læknastétt, hafa ekki séð
þess nein merki að eiturefna-
vopnum hafi verið beitt"
sagði Inal Batu, blaðafulltrúi
tyrkneska utanríkisráðuneyt-
isins.
(Arbeiderbladet.)