Alþýðublaðið - 07.02.1989, Blaðsíða 7

, . i i ; .
Þríðju'dagúr 7. fébruar 1989
7
ÚTLÖND
Umsjón:
Ingibjörg
Árnadóttir
Þetta er frásögnin af „Síamstvíburunum“ svokölluðu, sem voru samvaxnir. Þeir ,,bjuggu“ saman allt
sitt lif, kvæntust sinni konunni hvor — fóru i taugarnar hvor á öðrum, þvi annar þeirra var drykkjumað-
ur, hinn bindindismaður. (Leikrit, sem gert hefur verið um þá, er á fjölunum í Iðnó þessa dagana, við
mikla hrifningu áhorfenda.)
KVÆNAST SYSTRUM
Þegar bræðurnir voru 32
ára keyptu þeir sér búgarð og
fluttu út í sveit í Suöurríkjun-
brjóstbandið (eða stútinn)
svo mikið, að þeir gátu staöið
hlið við hlið — og gerði það
sem hún gat til að gera þeim
bæklun sína bærilega. Fljót-
lega kom hin ólíka skaphöfn
þeirra í Ijós; Chang vildi ráða
og Eng varð að lúta í lægra
haldi fyrir hinum freka bróður
sínum.
Enskur kaupsýslumaður,
Robert Hunter, kom augaá^
þá árið 1822 þar sem þeir
voru að svamla í einu af síkj-
um Bangkok. Þá voru örlög
þeirra ráðin. Árum saman
reyndi hann að fá leyfi móð-
urinnar til að fara með þá til
Evrópu og græóa peninga á
því að sýna þá. Hún lét ekki
undan fyrr en þeir voru orðnir
17 ára, og þá með þeim skil-
yrðum, að það mætti ekki
sýna þá eins og þeir væru
dýr og að þeir mættu aðeins
vera burtu i 2 ár.
Þeir komu aldrei til baka
og þeir voru sýndir eins og
dýr. Hunter fór í slagtog með
Bandaríkjamanninum Abel
Coffin og þeir auglýstu
Chang og Eng í Bandaríkjun-
um sem „einu samvöxnu tví-
burana i heiminum“ eóa
„síömsku vanskapningana",
einnig sem „síömsku dreng-
ina tvöföldu1'.
Fólk flykktist að til að sjá
þetta einkennilega fyrirbæri
og Coffin/Hunter veltu sér
upp úr peningum. Chang og
Eng fengu töluvert í sinn hlut
og þar kom, að þeir fóru að
efast. Þeir stungu upp á því
sjálfir að hreyfa sig á sviðinu
og það gerði enn meiri lukku.
MOLDRÍKIR
Á sýningarferðalagi í Eng-
landi fengu þeirenn meiri
auglýsingu þegar Hunter
fékk nokkra lækna til að lýsa
íþvi yfir að samvöxnu tvíbur-
arnirværu „ekta“, en nokkur
dagblöð höfðu látið í þaö
skína að þetta væri fals.
Engir læknar fengust til að
taka á sig ábyrgðina á skurö-
aðgerð. Þegar samningurinn
við Coffin rann út ákváðu
þeir sjálfir að ferðast um
með Barnum-sirkusnum
næstu 8 ár.
Þeir voru farnir að eiga i
rifrildum hvor við annan og
voru rótlausir. Þeir gerðust
bandarískir ríkisborgarar og
fengu eftirnafnið Bunker, en
urðu svo sammála um að
hætta sýningarferðalögum.
Chang fór að drekka — og
Eng komst ekki hjá því að
vera með, þó hann snerti ekki
dropa sjálfur, en þar sem
„deyfingarsvið" þeirra voru
aðskilin voru það aðeins sál-
arleg áhrif sem hann varð
fyrir.
Það getur verið nógu erfitt
að búa undir sama þaki og
nákomnir ættingjar. Fyrir
bræður tvo varð það aigjör
martröð þegar þeir gerðu sér
Ijóst, að líkamlega voru þeir
samfastir allt sitt líff — það
var „stútur" úr brjóski og
blóöi sem órjúfanlega tengdi
þá saman.
Síamstvíburarnir hafa verið
goðsögn frá fæðingu sinni í
Síam árið 1811. Líf þeirra varð
uppspretta peningagræðgi,
það varð rannsóknarefni og
Þetta er mynd
af tviburunum
á sjötugsaldri.
Eng var að þvi
kominn eitt
sinn að kyrkja
Chang, þvi
hann var
orðinn
þreyttur á
drabbi hans.
Eiginkona
Engs kom í
veg fyrir það.
vakti hrollkennda forvitni hjá
þeim sem sáu eöa heyrðu um
viðundrið. Þeirvoru í rauninni
alls ekki samvaxnar, vanskap-
aðar ófreskjur, eins og þeir
voru auglýstir, á unglingsár-
um sínum. Þeir voru venju-
legir drengir, sem vegna
duttlunga óréttlátra örlaga
voru vaxnir saman og höfðu
sameiginlegan nafla, og
reyndar flestallt sameiginlegt
í lífinu.
Chang og Eng voru
„fimmta“ barn einstæðrar, fá-
tækrar móður, sem bjó i
sveitaþorpi fyrir utan það
sem nú heitir Bangkok. Hún
tók fæðingu þessara drengja
sinna með reisn, afþakkaði
stórar peningaupphæðir frá
fjölda lækna, sem vildu gera
tilraun til að skilja drengina
að, í nafni vísindanna. „Þeir
eru fæddir samvaxnir, ef
skilja á þá í sundur verða það
að vera hærri öfl en mann-
eskjur, sem gera það,“ svar-
aði hún til.
Hún reyndi að ala þá upp
eins eðlilega og mögulegt
var. Henni tókst að strekkja
um. Þar voru næstu nágrann-
ar þeirra Yates-fjölskyldan.
Þeir kynntust tveimur dætr-
um úr fjölskyldunni og það
leiddi til gagnkvæmrar ástar
— og reyndar hneykslunar.
Fjölskylda stúlknanna og
umhverfið töldu þessi ásta-
mál afbrigðileg og óeðlileg.
Tvíburarnir fóru sínu fram og
héldu tvöfalt brúðkaup með
§arah og Adelaide Yates.
Vandamálið var að þeir urðu
að hafa brúökaupsnóttina og
hveitibrauðsdagana til skipt-
is.
Þeir bræður höfðu séð
þessi vandamál fyrir og
höfðu — enn einu sinni —
leitað til þekktra skurðlækna
til að fá þá til að skilja sig að.
Enginn þeirra fékkst til að
taka á sig þá ábyrgð, því þeir
gátu ekki gengið úr skugga
um hvort þeir hefðu sameig-
inlea innvfli. Lönaun tvibur-
anna til að verða skildir að
var sterkari en hættan á að
annar eða báðir myndu deyja.
Sarah og Adelaide voru mót-
fallnar því að þessi áhætta
væri tekin, svo að þau ásettu
sér — öll fjögur — að búa
saman.
Þannig varð það að þau
keyptu sitt hvorn búgaröinn
og bjuggu á þeim til skiptis,
þrjá daga i einu. Samtals
eignuðust þau 21 eðlilegt
barn. Fjölskyldulífið gekk
eins vel og hægt var að bú-
ast við — undir þessum
kringumstæðum. Það voru
frístundirnar sem mestum
vandræðum ullu. Chang vildi
félagsskap, spilamennsku og
drykkju fram eftir nóttu og
Eng neyddist þá til að sitja
hjá og dotta annað slagið.
Borgarastyrjöldin í Banda-
ríkjunum gerði svo babb í
bátinn. Bunker-fjölskyldurnar
urðu gjaldþrotaog „Síamství-
burarnir" neyddust til að fara
aftur á leiksviðið með Barn-
um.
Nú gekk ekki eins vel og
áður. Þeir voru eldri menn,
voru illa á sig komnir likam-
lega og reyndu eftir megni að
skemmta áhorfendum, sem
nú gerðu meiri kröfur.
TIL EVRÓPU
Bræðurnir sámþykktu upp-
ástungu Barnums um
Evrópuferð, eingöngu vegna
þeirrar vonar að evrópskir
læknar gætu aðskilið líkama
þeirra, sem báðirvoru farnir
að hata. Það fór á sama veg;
læknai sögðu allir nei sem
einn, nú vegna hins háa ald-
urs þeirra.
Þeim tókst að vinna sér
inn nægilega mikið fé til að
komast afturtil Bandaríkj-
anna. Eng var útslitinn á
taugum vegna drykkjusýki
bróðurins og þeir voru báðir
orðnir slappir líkamlega. Eng
óttaðist um líf sitt ef Chang
dæi vegna drykkju.
Þegar þeir voru aftur
komnir í faðm fjölskyldna
sinna fékk Chang slag — en
hélt áfram að drekka. Eng var
að því kominn eitt sinn að
kæfa Chang, en eiginkona
Engs kom í veg fyrir það.
Tvíburarnir voru nú 63 ára
og kvöld eitt fann Chang fyrir
miklum sársauka í brjósti,
sem læknir sagði að væri
bronkítis. Tveimur dögum
seinna gat hann ekki náð
andanum — og lést um nótt-
ina. Eng varð máttlaus af
hræðslu og þegar læknirinn
kom voru þeir báðir látnir.
Við krufningu kom í Ijós að
Chang hafði látist af heila-
blóðfalli — en Eng af tauga-
áfalli.
(Det fri Aktuelt)