Tíminn - 20.04.1968, Side 7

FIMMTUDAGUR 11. aprfl 1968.
ÞINGFRÉTTIR
TIMINN
ÞINGFRÉTTIR
Ólafur Jóhannesson, formaður Framsóknarflokksins, í umræðum um utanríkismál í gær:
TÍMABÆRT AD VARNARLID-
ID FARI BROTT I AFONGUM
Emil JónssoTi, utam'íkisráðherra,
•Sutti Allþingi í gær s-kýrsiu um
afistöðu rfkisstj óm ar i nn ar til
Atlants-ha'fs'bandalagsins og varn-
arsamnrnigsins vi'ð Bandaríkin.
Gerði hann þetta í tilefni af til-
löguflutningi þingm-arma Aljþýðu-
handalagsL'ns.
Utanríkisróðlherra sagði, að svo
hefði æxlazt, að ekki væru hér
skipulegar umræður u-m utanríkis
mál, eins og tíð-kaðist í ýmsum
þjóðþingum og samiband-ið milli
AVþingis og ríki-sstjómar um utan
ríkismál taldi ráðherranfi að
hefði ekki verið eins náið og
skyldi. Úr þessu hefði hann áhuga
að bæta. Og :nú hefði verið sam-
þykkt tiM-agia um endurskoðun
laga u-m utanríkisráðuneytið og
myndu aliir flokkar eiga aðild að
þeirri endurskoðun. Káðherrann
sagði, að Frakkar myndu efcki
aétla að segja sig úr Atiantshafs-
bandalaginu þótt þeir hefðu dreg
ið heraila siran undan hinmi sam-
eiginlegu herstjóm bandaiagsins.
Bláðherramn rakti s-íðan í stómm
dráttum sögn tengsla íslands við
SSiálTO og varnarsamningsms við
Bamdiariikin. Ástandið í heimin-
urn væri rojlög ótryggt o-g gœti t.
d. Vietnam-styrjlö'ldin breiðzt út
og orðið að heimsbáii, þótt frið-
samieg-t væri í Evrópu. Ástandið
í Austurlöndum nær væri einnig
.uggvænlegt. Viamarliðið á Kefla-
víkurflugvcli gæti hatft úrslita-
þýðingu og kæmi ekki tii mála
að vamarliðið hyrfi úr landi. Rik
isstjórnin hefux engin áform um
að segja ísland úr NATO eða
segja upip varnarsamningnum v'ð
Bandaríkin. Unnið verði að því
að íslenzkir menn verði sérmemnt
aðir til að ieggja mat á hernaðar-
hlið mála.
Jónas Ámason: Skýrsla ráðherr-
ans veldur vonbrigðum. Endur-
skoðun sú, sem forsætisráðherra
hefði minnzt á í stefnuræðu ríkis-
en ísland verðl áfram í Atlantshafsbandalag-
inu að óbreyttum aðstæðum
stjómariinnar í haust væri gieyma.
Bæddi Jónas alileng5 um breyttan
hugsunarhátt aimennings og
breytta afstöðu tii NATO, t. d. í
Danmörku og Ntoregi og breyting
ar á hernaðartækni síðustu ára.
Ólafur Jóhannesson, formaður
Framsókin arflokksins, sagði, að
meðferð uta'nríikismiála hefði mikla
þýðingu fyrir hvert ríki í nútima-
heimi. Samkvæmt okkar stjórnar
Iháttum er gert ráð fyrir að AI-
þinigi fylgist vel með utanríkismál
um og móti utan-rikisstefnuna og
utanrikismáiin em margs konar
og vaxandi, því að við tökum J>átt
í margs konar alþjóðlegu sam-
starfi. Það þykir víðast hvar sjálf-
sögð regla að þjóðþingum sé gef-
in skýrsia reglulega um utan-ríkis-
máL Ég hef áður lagt áherzlu á
að slí-kir staríshættir yrðu teknir
upp hér og það skai játað, að
núverandi utanríkisráðherra hef-
ur sýnt viðleitni tii að taka u-pp
betra samband við utanríki-smála-
nefnd en fyrirrennari hans í em-b
ætti-n-u. Gaf hamn og nii fyrirheit
um að skýrslur yrðu í framtíðinni
gefnar Alþin-gi. Það, sem ráðherr-
ann sagði nii, er ekki skýrsla um
utanrikism-ál. Þar var aðeins fj-all-
að um tvö mál og er það alger-
lega ófuilnægjandi þó að gefa
ekk: Aiþingi betra svigrúm til að
ræða þessi mikil-sverðu máiefni.
Ólafu-r lagði áhei-zlu á að ekki
mætti blanda samam þeim tveim-
ur málum, sem hér væru til um-
ræðu, aðiidinni að NATO og her-
Ólafur Jóhanesson
han-dalaginu að óbreytt-um að-
stæðum. Staðreynd væri, að NATO
-hefði stuðláð að valdajafn'vægi í
E-vrópu og þar hefði ekki komiö
tiil hernaðarátaka eftir að það var
stofnað. Varnarbandalög voru
stofnuð samkvæm-t 51. grein sátt-
má-la Sameinuðu þjóðann-a vegna
vanmáttar samt-akanna til að gæ-ta
friðar í heimimum.
Við Framsóknarmen-n teljum,
a'ð fylgjast verði sem bezt með
málum innan bandalagsins og þró- liðsins sé hér
un heimsmiáianna og íslendingar
hafi j-afnan aðstöðu'til að nieta
það sem gleggst, hvort ísl-ámd
eigi að segja skilið við þessi sam
friðvæniiegt sé í heiminum, og
með friðartímum eigum við fyrst
og fremst við Evrópu, því e-f að
bíða á eft-ir því að hvergi verði
átök í allri veröidinni, þá m-á lík-
lega lengi bíða eftir friðartímum.
Framsóknarflokkurinn vill
vimna að þ-ví áð varnai-liðið hver-fi
héðan úr landi í áföngum. Að
það sé gerð fyrirfram 4 ára áætl-
un um brottför varnarliðsins, en
jafnframt séu íslenzkir menn
þjiálfaðir til að taka að sér gæzlu
störf m-eð mann-virk.tum, sem nauð
synleg reyinast. Við höfum ekki
komið fram með þetta mál sem
þingmál, heldur fy-rst og fremst
kanna það í gegnum utanríkis-
m-álanefnd, hvað þingfylgi 1-iði
varðandi þes-sa stefnu. Við viljum
vinna að þ-ví að skapa sem víð-
tækasta samstöðu um málið og
af-la nægilegs þingf-ylgis til að
gera þær ráðstafanir, sem við
teljum nauðsynlegar. Við teljum,
að varast beri að gera þetta að
æsingamáli, er skaðað gæti fram-
gan-g hyggilegrar stef-nu.
sjlálfs-ögð u-m aldur og ævi og því
-ber nú að fara að stinga við fót-
um og fara að vinna að þeirri
lausn niá-lsins, sem nægileg sam-
staða gæti skapazt um.
Bjarni Benediklsson sagði, að
það væ-ri rét-t hjá Ólafi Jóhanm-es-
syni, að hér væri um tvö aðskilin
mál að ræða, aðildina að NATO
og herverndarsamninginn. Hann
taldi ekki nógu friðvænlegt í
Evrópu til að réttlætanlegt væri
að láta varnarliðið hverfa úr lamdi.
Stj-órnarandstæðingar segðu sjáif-
i-r, að Vietn'a-m-málið gæti hvenær
sem er orðið að alheimsbáli. Sj'álf
sagt væri þó að athuga til hlítar
hvor-t ekki væri hugsanlegt að
yfirlýsin-g NATO ein dygði sem
næg trygging f-yrir öryggi íslands,
þegar f-ram liðu stundir. Einnig
má velta fyrir sér, hvort ísle.-nd-
ingar gætu tekið við gæzlu mann-
virkj-a, en menn ættu að segja
það í hreinskilni, ef þeir ættu
þar við að þjál-fa ætti íslendinga
til hernaðarstarfa.
Sveit
Við þurfum að vinna að þessu
máli hyggilega og einarðlega og
jafnframt þurfum við að kynna
öðrum þjóðum aðstæður okkar
og stefnu og við þurfum að koma
í veg fyrir að sá hu-gsunarháttur
festi hér rætur að dvöl varnar-
nauðsynleg eða
13 ára drengur vanur í sveit
óskar eftir að komast á
gott sveitaheimili í surnar.
Uppl. í síma 32201, Rvík.
verndarsamningnum við Bandarík i lök. Einkum þarf að fylgj-ast vel
in, þótt þess' tivö miál væru með | með þróun máia í Danmörku, þar
vissum hætti tengd. Stefna Fram- ] s™i nú situr að völdum forsætis-
sóknarflokksins er sú, að ísland! ráðherra úr flokki, sem hefur haft
verði á-fram aðili að Atlants-hafs- i Þ35 á stefnu-skrá sinni að segja
ski-lið vtö Atl'a-ntshafshandalagið.
Aðild íslands að NATO hefur
enga þörf í för með sér að hér
þurfi að vera erlen-t herlið. Fvrir-
vari okkar við aðild að NATO var
sá einmitt að hér v-æri ekki her
á friðartímum. og það væri alger-
lega á valdi íslendi-nga að meta
það og ákveða hvernær hér væri
her og með hvernig búnaði og
íslamd ætlaði sér ekki að stofna
neinn her. ÍÆeð þessum fyrirvara
★ Fundir voru í báðum deildum Alþingis í gærdag. Umræður í
sameinuðu Alþingi milli kl. 5 og 7. Boðað var til funda í báðum
deildum kl. 9 í gærkveldi. Stefnt er að því að þinglausnir fari fram
í dag.
★ Lánsheimildafrumvarp ríkisstjórnarinnar var til 2. umræðu í
efri deild í gær. Bjarni Guðbjörnsson mælti fyrir áliti minnihluta | var gengið ; Atiantshafsbandalag-
fjárhagsnefndar deildarinnar og gerði grein fyrir tveimur breytinga- ] ið. Síðar var svo gerður varnar-
tillögum við frumvarpið, annars vegar, að hætt verði við bindingu ! samningurinn við Bandarikin.
hluta sparifjáraukningar bankanna d þessu ári og ennfremur að hin
verðtryggðu sparislcírteini ríkissjóðs verði framtalsskyld þótt þau
verði undanþegin skatti. Bjarni sagði, að varðandi sparifjárbindinguna
er það að segja, að það virðist vera ætlunin að halda henni áfrani á
sama hátt og áður, þ. e. að viðskiptabankarnir séu skyldaðir til að
binda 30% af aukningu sparifjár, og til viðbótar sé þcim ætlað að
kaupa verðbréf vegna franikvæmdaáætlunarinnar fyrir 10% innstæðu
aukningar á árinu.
Það er almennt viðurkcnnt, að viðskiptabankarnir hafa alls ekki
getað fullnægt rekstrarfjárþörf fyrirtækja undirstöðuatvinnuveganna
að undanförnu, og svo mun enn verða, að því er bezt verður séð, á
þessu ári. Við munum því leggja til ,að heimildin til sparifjárbinding-
ar verði ekki notuð á þessu ári.
Á undanförnum árum hefur það færzt í vöxt, að alls konar skulda-
bréf eru með lögum undanþegin framtalsskyldu. Þetta teljum við ócðli-
legt. Við teljum eðlilegra, að slíkar eignir séu framtalsskyldar, enda
þótt þær séu undanþegnar skattlagningu, og teljum það raunar ólijá-
kvæmilegt í sambandi við sjálfsagt skattaeftirlit.
Sá skilningur Alþin-gis. að dvöl
vamarliðsins ætti ekki að vera
hér varanleg, kom fljótt fram á
Alþingi. Fyrsti hvatamaðurinn að
þeirri samþvkkt, sem gerð var á
Alþmgi 1956, var einmitt formað-
ur AliþýðufiokksLns. Það var þvi
undirstrikað af Alþingi nokkrum
árurn eftir að varnarliðið kom
hin-gað að það ætti að hverfa af
landi brott en ekki hafa hér var-
anjega dvöl.
Ég efast ekki um það, að ef
þeir atburðir hefðu ekki gerzt í
heimin-um 1956, sém raun varð á,
þá hefði varnarliðið horfið úr
iandinu.
Framsóknarflokkurinin telur það
t.ímabært að varnarliðið hverfi úr
1-andi. Það verður lengi deilt um
iKaíS nd Tvqj'S ar ♦■■ouaianljvat h vanipr*
VINNA
Viljum ráða rörlagningarmann og bifvélavirkja
eða mann vanan bifreiðaviðgerðum. Upplýsingar
gefur Ólafur Ólafsson kaupfélagsstjóri.
Kaupfélag Rangæinga.
Aðalfundur
Aðalfundur Hagtryggingar h. f. i Reykjavík
árið 1968 verður haldinn í Veitingahúsinu Lídó.
laugardaginn 27. apríl 1968 og hefst kl. 14,30
Dagskrá: Aðalfundarstörf samkvæmt 15. grein
samþykkta félagsins. Aðgöngumiðar að fundinum
og atkvæðaseðlar verða afhentir hluthöfum eða
öðrum með skriflegu umboði frá þeim í skrifstofu
félagsins að Eiríksgötu 5, Reykjavík dagana 23
til 27. apríl n. k. á venjulegum skrifstofu tíma.
Stjórn Hagfryggingar h. f.