Alþýðublaðið - 30.03.1990, Blaðsíða 2

2
Föstudagur 30. mars 1990
MÞTOintllDIB
Armúli 36 Sími 681866
Útgefandi:
Framkvæmdastjóri:
Ritstjórar:
Fréttastjóri:
Auglýsingastjóri:
Dreifingarstjóri:
Setning og umbrot:
Prentun:
Blað hf.
Hákon Hákonarson
Ingólfur Margeirsson
Jón Birgir Pétursson
Hinrik Gunnar Hilmarsson
Sigurður Jónsson
Leturval, Ármúla 36
Blaðaprent hf.
Áskriftarsíminn er 681866
Áskriftargjald 1000 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 75 kr. eintakið.
FRIMURARAR
REYKJAVÍKURBORGAR
Vikublaðið PRESSAN birti fréttagrein í gær um eins konar frí-
múrarareglu yfirmanna Reykjavíkurborgar. Leynireglan sem ber
hið danska nafn TBO (Tjæneste Brödrenes Ordning) hefur leyni-
legt félagatal og blaðinu var neitað um eintak af málgagni leyni-
klíkunnar og öll gögn um regluna. Þessi leyniregla á sér hliðstæð-
ur á Norðurlöndum og er rúmlega sextíu ára gömul hérlendis.
Þetta er gamaldags karlakúbbur þar sem konum er meinuð þátt-
taka, samtryggingarregla fyrrverandi og núverandi yfirmanna
borgarinnar. Samkvæmt upptalningu PRESSUNNAR á félögum
er Ijóst að frímúrarasamtök þessi eiga margt annað sameiginlegt
en að vera karlar og yfirmenn. Það er til að mynda alveg Ijóst að
pólitískur samsetningur leyniklíkunnar er nær einlitur; dökkbláir
sjálfstæðismenn með borgarstjórann sjálfan, Davíð Oddsson,
sem heiðursbróður í broddi fylkingar. Til að undirstrika enn hið
pólitíska yfirbragð leynireglunnar, má nefna að allir fyrrverandi
borgarstjórar Sjálfstæðisflokksins hafa orðið heiðursbræður
nema einn: Egill Skúli Engilbertsson, borgarstjóri vinstri meiri-
hlutans 1978—82. Honum var ekki boðin þátttaka.
Ef slíkur karlaklúbbur frímúrara yfirmanna borgarinnar væri að-
eins át- og kjaftaklúbbur, væri í mesta lagi hægt að brosa að
þessu fyrirbæri sem hallærislegri tímaskekkju. En svo einfalt er
dæmið ekki. Leynireglan TBO er valdaklíka, innsti leynihringur
borgarstjóra sem svífst ekki við að beita áróðri og valdafléttum
ef svo ber undir. Þannig upplýsir PRESSAN að einn stúkubræðra,
Haraldur Hannesson formaður Starfsmannafélags Reykjavíkur-
borgar, hafi sent klíkubræðrum sínum bréf í febrúar síðastliðn-
um, þar sem hann fór fram á sérstakan stuðning þeirra sem
reglubræðra í hinni hörðu kosningabaráttu sem þá geisaði í for-
manns- og stjórnarkosningum Starfsmannafélagsins. Meðal
þeirra reglubræðra sem formaður Starfsmannafélags Reykjavík-
urborgar skrifaði leynibréfið til, voru helstu viðsemjendur Har-
alds og Starfsmannafélagsins í kjarasamningum. Með öðrum
orðum: Þeir menn sem sitja hinum megin við borðið og hafa
þann starfa að berjast gegn kröfum stéttarfélagsins!
Þetta litla dæmi segir sína sögu um valdasamtrygginguna hjá
Reykjavíkurborg. Efst á valdapýramída Reykjavíkurborgar situr
borgarstjórinn, sjálfur heiðursbróðirinn í leyniklíkunni TBO.
Næstir undir honum eru undirdánugir yfirmenn og deildarstjórar
Reykjavíkurborgar, nær allir reglubræður í leynistúkunni og
flokksbundnir sjálfstæðismenn. Þar undir koma undirmenn og
starfsfólk borgarinnar. Það fær ekki inngöngu í leyniregluna TBO
af því að það er undirmenn og / eða kvenmenn. Reykjavíkurborg
stjórna karlar; karlar sem eru í Sjálfstæðisflokknum og leyniregi-
um innan borgarkerfisins. Það er engin tilviljun að laun borgar-
starfsmanna eru mun lægri en í nágrannasveitarfélögunum ekki
síst laun kvenna; kúgunin að ofan er algjör. Nú hefur verið upp-
lýst um eitt dæmi: Borgartopparnir hvort sem um er að ræða for-
ystu borgarinnar eða forystu Starfsmannafélags Reykjavíkur-
borgar eru klíkubræður í leynireglu. Hin pólitíska samtrygging á
toppnum gerir ógnarstjórn borgarstjóra enn auðveldari. Þannig
er samningsstaða borgarstarfsmanna rígföst í vef íhaldskarlanna
í Reykjavík.
Það er umhugsunarefni fyrir alla þá borgarstarfsmenn, ekki síst
konurnar sem vinna hjá Reykjavíkurborg, hvort sem er á skrif-
stofum, í útivinnu eða á barnaheimilum borgarinnar, að yfir þeim
drottnar karlaklíka; pólitísk leyniregla sem treður í sig kræsingum
einu sinni á mánuði og hampar sjálfum borgarstjóranum sem
heiðursbróður. Fróðlegt væri að fá upplýst hve víðtækar ákvarð-
anir eru teknar um málefni borgarinnar af frímúrarareglu yfir-
manna Reykjavíkurborgar.
ONNUR SJONARMIÐ
RITDEILUR eru afskaplega vinsæl-
ar á íslandi og taka oft á sig sér-
kennilegt form. Dæmi um þetta er
grein í DV í gær eftir hina frægu Re-
gínu Thorarensen, fréttaritara á Sel-
fossi. Regína svarar grein Eyjólfs
Valgeirssonar fyrrverandi kaupfé-
lagsstjóra á Norðurfirði. Nú er það
svo að Eyjólfur skrifaði sína grein í
Tímann en Regína sem aldrei skrif-
ar í málgagn framsóknarmanna,
svarar hins vegar í DV. En hún les
greinilega Tímann.
Grípum niður í hina hvössu og
vægast sagt persónulegu svargrein
Regínu:
„Já, Eyjólfur, þú minnist á að
þú hafir verið kaupfélagsstjóri
þegar þið bræðurnir komuð
ykkur saman um að loka hjá
okkur hjónunum reikningnum.
Ég hefði nú ályktað það skyn-
samlegast fyrir þig að minnast
ekki á þann óþokkaskap ykkar
bræðranna, enda eftir að Pétur
Guðmundsson, stjórnarformað-
ur kaupfélagsins, vissi af hverju
þið lokuðuð reikningnum okkar
hjá Kaupfélagi Strandamanna,
þá opnaði Pétur reikninginn
með hraði og þú sagðir starfi
þínu lau.su um vorið, enda sam-
viska ekki góð hjá þér og þú
keyptir K rossanesið og bjóst þar
myndarbúi og eini maðurinn í
Árneshreppi sem hefur notað
sér heita vatnið til upphitunar á
ykkar fallega húsi. Þar varst þú
á réttri leið í þessu jarðneska lífi
en sem kaupfélagsstjóri morr-
andi svefnmóki og áhugalaus og
hafðir ekki hugmynd um það
Regína: Ádrepa á fyrrverandi kaupfé-
lagsstjóra.
hvað góður kaupfélagsstjóri
þarf að hafa mörg járn í eldinum
í einu. Ef hægt er að kalla þig
kaupfélagsstjóra með sanni. Ég
vil bara minna þig á hvaðjþú og
aðrir ráðandi menn í Arnes-
hreppi voruð búnir að særa
hjónin Ríkeyju Eiríksdóttur og
mann hennar, Sæmund Guð-
mundsson, þegar þau fluttu úr
Trékyllisvík á trillu sinni, með
börn og belju ásamt sinni litlu
búslóð að nóttu til og settust að
á Siglufirði, og var Ríkey kosin
formaður Verkaiýðsfélagsins á
Siglufirði sem hún gegndi í tíu ár
og líkaði öllum þar vel við þau
hjónin og niðja hennar.“
Og þarf ekki fleiri orð um þennan
texta að hafa.
KYNNING Þjóðviljans á frambjóð-
endum til forvals Alþýðubandalags-
ins í Reykjavík stendur nú yfir þessa
dagana. I gær var einn frambjóð-
enda, Haraldur Jóhannsson hag-
fræðingur spurður um þá útgöngu-
menn í Alþýðubandalaginu sem
kenna sig við Birtingu. Frambjóð-
andinn var spurður hvort hann
héldi að Birting klofni úr Alþýðu-
bandalaginu.
Og hér kemur svarið:
„Ég er þess fullviss, að þorri
Birtingarmanna verður kyrr. Og
skrifað stendur, að einn iðrandi
syndari veki meiri fögnuð en 99
réttlátir.“
Eins og ástandið er nú í Alþýðu-
bandalaginu yrði sennilega skellt
upp stórveislu fyrir hverja og eina
sálu sem gengi í flokkinn.
Einn með kaffinu
Stúlkan fór í fyrsta skipti í bíltúr
með nýja kærastanum. Hann
ók á dimman og afvikan stað
og stöðvaði bílinn.
Kærastinn: — Viltu fara í aftur-
sætið?
Stúlkan: — Nei, ég vil miklu
heldur vera hérna fram í með
þérl!
DflGflTAL
Sjálfbjarga neytendahreyfing
(eda twernig Framsókn og íslenskir lopapeysukommar
geta lœrt af þjóðum Austur-Evrópu)
Eg las það í Alþýðublaðinu að út-
lendingar mega bráðum fjárfesta
allt að 100 % í fyrirtækjum í
Tékkóslóvakíu. Tékkóslóvakar eru
ennfremur búnir að breyta þjóð-
heiti sínu og hafa fjarlægt orðið
„sósíalískur" úr heiti landsins. Nú
heitir landið Lýðveldið Tékkóslóv-
akía í stað Hið sósíalíska lýðveldi
Tékkóslóvakía.
Þessar fréttir hljóta einnig að
kalla á gleðidag í lífi íslenskra sósi-
alista.
*
Eg var svona að velta því fyrir
mér þegar ég las þessí tíðindi í
blaðinu minu, Alþýðublaðinu,
hvað væri eiginlega að gerast fyrir
austan tjald.
í fyrstu bjuggust allir við að sósí-
alsiminn myndi sigra þegar
kommúnisminn hrundi. í Ijós kom
að enginn vildi sósíalisma.
Þá héldu flestir fréttaskýrendur
að sósíaldemókratían myndi
verða hin mikla fjöldahreyfinga
gömlu kommúnistanýlendanna.
Brátt varð Ijóst að kratar voru
svona sæmilega þokkaðir en ekk-
ert meira.
Þá voru menn sammála um að
frjálslyndir flokkar yrðu vinsælir.
Staðreyndin varð hins vegar sú að
frjálslyndir voru í meðal lagi vin-
sælir.
Niðurstaðan varð að lokum
þessi: Austur-Evrópa vill helbláa
flokka, hreina hægri flokka og
ekkert múður. Austur-Evrópubúar
vilja MacDonalds hamborgara,
Soutern Fried Chicken hænur,
kóka kóla, buff, Benetton, Mazda,
Mercedes, Husquarna hrærivélar,
frönsk ilmvötn, svissneskt súkku-
laði, breska vefnaðarvöru og am-
eríska rokktónlist.
Það rann upp fyrir mönnum að
Austur-Evrópubúar voru neytend-
ur. Glorhungraðir neytendur.
Neytendur þurfa náttúrlega
tvennt: Vörur til að kaupa og pen-
inga til kaupa vörurnar fyrir.
' Tékkóslóvakar hafa þetta hvorugt,
líkt og allir hinir í hinum nýfrjálsu
fangabúðum kommúnisman^ í
Austur-Evrópu.
Þá er bara tvennt að gera. í
fyrsta lagi að flytja inn vörur óg
byrja sjálfir að framleiða góðar,
samkeppnishæfar vörur. í öðru
lagi að koma gjaldeyrinum í lag,
gera hann skiptanlegan. Sem þýð-
ir að bankar i öðrum löndum vilja
skipta þjóðpeningunum þínum í
erlendan gjaldeyri.
Hingað til hefur þetta ekki veriö
gert við rúblur, tékknesku krón-
una, pólsk sloty, austur-þýska
markið og íslensku krónuna. Nú
eru hins vegar horfur á að gjald-
eyrir fyrir austan verði skiptanleg-
ur og sennilega eftirsóttur á öllum
vestrænum gjaldeyrismörkuðum.
íslenska krónan verður áfram
óskiptanleg. Nema með 90 % af-
föllum.
Tékkóslóvakar gerðu hið rétta:
Þeir opnuðu fyrir erlenda pen-
inga. Útlendingar máttu fjárfesta í
fyrirtækjum þeirra. Það hófst víð-
tækt samstarf milli Tékkólslóvakíu
og umheimisins og það eykst frá
degi til dags. Erlendir peningar
streyma inn í landið og byggja
landið upp. Innlend framleiðsla
streymir út og skapar gjaldeyri.
Framsóknarmennirnir og lopa-
peysukommarnir á Islandi eru
hins vegar alfarið á móti þ\'\ að
slíkt hið sama gerist á Islandi.
Áfram skai seld ull og síld undir
hervernd til Sovétríkjanna. Áfram
skulu skattgreiðendur krafðir um
svimandi húsaleigu fyrir dautt
kindakjöt í frystigeymslum. Áfram
skulu íslenskir neytendur þving-
aðir til að kaupa landbúnaðarvör-
ur af íslenskum einokunarfram-
leiðendum. Áfram ríkja höft, ein-
okun, bönn og hið lokaða víta-
hringskerfi.
Ég held að ég flytji bara til
Tékkó.